Praktijkvoorbeeld Clusius College: gezamenlijk PTA’s en toetsen maken

15 december 2019

Samenwerken, expertise bundelen en leren van elkaar; dat zijn belangrijke ingrediënten van de wijze waarop het groene Clusius College in Noord-Holland werkt aan de kwaliteit van het examen- en toetsbeleid. De school heeft acht vmbo- en drie mbo-vestigingen. Melanie Brandenburg, directeur van de vmbo-vestiging in Heerhugowaard, is als voorzitter van de vestigingsexamencommisie van haar school én als lid van de centrale examencommissie van het Clusius nauw betrokken bij het examen- en toetsbeleid voor het vmbo.

Dat het examen- en toetsbeleid van het Clusius College stevig staat, heeft onder meer te maken met het feit dat de school ook mbo in huis heeft. Het mbo fungeert op dit gebied als voorbeeld voor de vmbo-tak van de school, vertelt Brandenburg. “We werken daardoor in het vmbo al langer met een centrale examencommissie en met examencommissies op vestigingsniveau. De centrale examencommissie wordt ondersteund door een kwaliteitsmedewerker. Dat hebben we afgekeken van het mbo.”

Beter en efficiënter

Zo’n vijf jaar geleden zette de directieraad van het Clusius een traject in gang om te komen tot een betere kwaliteit van het examen- en toetsbeleid van de vmbo-scholen. “We wilden graag dat de acht vestigingen op dit gebied meer zouden gaan samenwerken, zodat ze meer leren van elkaar. Maar ook omdat dat efficiënter is. Alle vestigingen waren met hetzelfde bezig, maar vonden het wiel ook allemaal zelf uit. Dat was een verspilling van tijd en energie, maar leidde ook tot een zeer gevarieerde praktijk in de verschillende vestigingen waardoor het lastig was om een vinger aan de pols te houden.”

Om deze situatie te verbeteren, zijn er Clusiusbrede vakgroepen gevormd, waarin de vakgroepen van alle vestigingen zijn vertegenwoordigd. Deze brede vakgroepen ontwikkelen een centraal PTA en bijbehorende toetsen, zodat alle vestigingen dezelfde PTA’s gebruiken en dezelfde toetsen afnemen. “Om dat goed te kunnen doen, moesten er ook andere zaken gelijk worden getrokken”, zegt Brandenburg. “Zo is er een minimum lesurentabel opgesteld die voor alle vestigingen geldt. Dat is eigenlijk een randvoorwaarde, want het is lastig om een gezamenlijk PTA voor een vak te maken als dat vak in de ene vestiging 2 uur en in de andere vestiging 4 uur op het rooster staat. Ook hebben de vakgroepen gekozen voor één lesmethode.”

De centrale examencommissie heeft in de eerste plaats een toetsende en borgende functie

Ontwikkelingsgericht

Het Clusius werkt nu zo’n vijf jaar met centrale PTA’s en het werkt goed, vertelt Brandenburg. “Het woord ‘centraal’ klinkt wat top-down, maar de vakgroepen zijn vooral zelf aan zet. Er zijn wel centraal kaders aangereikt, maar de werkwijze is sterk ontwikkelingsgericht.”

De centrale examencommissie heeft in de eerste plaats een toetsende en borgende functie. Die kijkt vooral of de uitvoering van het toetsbeleid op de scholen voldoet aan de afspraken en eisen. “Nu alle scholen met dezelfde PTA’s werken, is dat veel gemakkelijker te controleren”, zegt Brandenburg. “De examencommissies van de vestigingen zijn verantwoordelijk voor de uitvoering. Om de kwaliteit te bewaken en te verbeteren voeren deze commissies regelmatig zelfevaluaties uit, waarvan de uitkomsten met elkaar worden gedeeld.”

De komende jaren zal vooral worden gewerkt aan de doorontwikkeling van deze structuur en aanpak, vertelt Brandenburg. “We werken toe naar een nog onafhankelijker centrale examencommissie. Ook pakken we nieuwe zaken op, zoals de ontwikkeling van een toetsitembank, vermindering van het aantal toetsen en uitbreiding van formatief evalueren. ”

Meer informatie

Melanie Brandenburg
m.brandenburg@clusius.nl