AMvB doorstroomrecht vmbo-havo en havo-vwo gepubliceerd
16 juni 2020
Leerlingen die voldoen aan de eisen hebben het recht om door te stromen en mogen niet geweigerd worden. Scholen mogen eigen toelatingsbeleid formuleren voor leerlingen die niet aan de eisen voldoen. Het blijft voor scholen ook mogelijk om geen voorwaarde te stellen aan de doorstroom. Een en ander laat onverlet de bevoegdheid van scholen om leerlingen te weigeren vanwege plaatsgebrek of om denominatieve redenen.
De AMvB regelt ook dat havo- en vwo-scholen in hun doubleerbeleid geen onderscheid mogen maken tussen doorstromers en andere leerlingen.
Geen doorstroomvoorwaarden voor een havo-leerling
Er zijn geen voorwaarden waaraan een havo-leerling moet voldoen als hij zijn havo diploma heeft behaald en wil doorstromen naar het vwo.
Eerder was er sprake van dat een doorstroomprogramma verplicht zou worden voor de overstap van havo naar vwo. Vooralsnog is een doorstroomprogramma geen voorwaarde voor de doorstroom van havo naar vwo. Op dit moment onderzoekt het ministerie nog wel of en hoe doorstroomprogramma’s in de havo vorm kunnen krijgen en zal, in ieder geval tot de afronding van dat onderzoek, voor de doorstroom van havo naar het vwo geen doorstroomvoorwaarde gelden.
Doorstroomvoorwaarden voor een vmbo-leerling
Vmbo-leerlingen die door willen stromen naar de havo, moeten geslaagd zijn voor het eindexamen met een extra vak naast de vakken die gezamenlijk het eindexamen vormen. Het gaat om bijvoorbeeld economie, Frans, maatschappijkunde en beeldende vorming. Maar ook een vak zoals informatietechnologie in de gl/tl, dat met een schoolexamen wordt afgesloten, is toegestaan. Het extra vak kan geen beroepsgericht vak zijn, of een schooleigen programma of programmaonderdeel van de school.
Leerlingen maken de keuze voor het extra vak in principe aan het einde van het derde leerjaar, wanneer de leerling nog een breed samengesteld vakkenpakket heeft. Maar het is ook mogelijk, voor laatbloeiers bijvoorbeeld, om op een later moment te besluiten om in een extra vak eindexamen te doen. De leerling haalt dan zelfstandig de gemiste leerstof van dat extra vak in ten behoeve van het eindexamen. Het gekozen vak kan ook na de overstap worden gevolgd.
Onderwijsresultatenmodel
De Inspectie van het Onderwijs zal vanaf 1 maart 2020 een correctiefactor voor opstroom toepassen. Daarmee heeft uitval in de doorstroom van havo naar vwo niet langer een negatieve invloed op het bovenbouwrendement van de school. Voor de doorstroom vmbo-havo hanteert de inspectie dezelfde werkwijze.
Duidelijkheid
De VO-raad betreurt het dat de AMvB waarin de doorstroomvoorwaarden beschreven staan, zo laat bekend is geworden. Wij zijn blij dat leerlingen, ouders en scholen nu duidelijkheid hebben gekregen over het doorstroomrecht en de voorwaarden die daaraan gekoppeld zijn. De VO-raad adviseerde scholen om al wel in de geest van het wetsvoorstel te handelen en vmbo-leerlingen met een extra vak toe te laten tot de havo. Voor de leerlingen die dit schooljaar examen hebben gedaan, zijn scholen dit vanaf 1 augustus dus ook wettelijk verplicht.
Programmatische aansluiting en flexibilisering
Vanuit het oogpunt van kansengelijkheid vindt de VO-raad het belangrijk dat leerlingen de mogelijkheid hebben om zich via doorstroom en diplomastapelingen verder te ontwikkelen. Ook scholen willen leerlingen zoveel mogelijk (gelijke) kansen bieden. Tegelijkertijd blijven wij aandacht vragen voor de context waarin het doorstroomrecht wordt ingevoerd. Een extra vak is onvoldoende om alle problemen van de huidige gebrekkige programmatische aansluiting op te lossen. Verdere verbetering van de programmatische aansluiting en verdergaande flexibilisering van zowel het onderwijs als de examinering in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs zijn noodzakelijk om de overstap van vmbo-havo en havo-vwo voor leerlingen structureel te verbeteren.
Doorstroomrecht in beeld:
1. toelichting: Behalve voor zover scholen bevoegd zijn om algemeen geldende weigeringsgronden toe te passen, zoals weigering op grond van plaatsgebrek of op grond van denominatie.