Q&A CAO 2022/2023

22 december 2022

Op 22 juni 2022 hebben sociale partners een onderhandelaarsakkoord bereikt over een nieuwe CAO VO 2022/2023. Hieronder vindt u de meest gestelde vragen over deze cao.

Loon en looptijd

Welke afspraken zijn gemaakt met betrekking tot het loon?

De salarissen en salarisschalen worden per 1 juli 2022 verhoogd met 4,75%. In juli 2022 (of zo spoedig mogelijk daarna) wordt een eenmalige bruto-uitkering toegekend van € 500,-- naar rato van de betrekkingsomvang. Het ondersteunend personeel ontvangt daarnaast in oktober een jaarlijkse bruto-uitkering van 275 euro, eveneens naar rato van de betrekkingsomvang. Alle onderwijskundige team- of afdelingsleiders tot en met schaal 12 die op 1 augustus bezoldigd worden volgens het maximumsalaris van hun functie ontvangen vanaf augustus 2022 een jaarlijkse bindingstoelage van € 1591.
 

Hoe werkt de opbouw van de uitkering OOP in oktober? (nieuwe vraag en antwoord)

De jaarlijkse bruto-uitkering voor OOP’ers wordt per jaar opgebouwd. De uitkering wordt uitgekeerd in oktober, waardoor de opbouw van 1 november tot en met 31 oktober loopt. De uitkering is naar rato van de werktijdfactor.
 

Zijn deze loonafspraken financieel gedekt?

Voor het vaststellen van de financiële ruimte voor salarisontwikkeling kijkt de VO-raad naar wat nodig en wenselijk is, en wat bedrijfseconomisch verantwoord is. Belangrijke bronnen voor dit laatste zijn de (bekende en verwachte) aanpassing van de personele bekostiging in de lumpsum (de GPL) door het kabinet en de (bekende en verwachte) ontwikkeling van de pensioenpremie. De gemaakte afspraken in dit onderhandelaarsakkoord passen binnen die verwachtingen.
 

Wanneer vindt de pensioenafdracht plaats?

ABP bepaalt het pensioengevend inkomen (en daarmee de pensioengrondslag) op 1 januari van ieder jaar. Voor de premieafdracht van 2022 is gerekend met het loon zoals dat op 1 januari 2022 bekend was. De verhoging die nu is afgesproken, is daarin dus niet meegerekend. Dit betekent dat in 2023 dit gedeelte van de premie alsnog betaald moet worden.  
 

Zijn de eenmalige uitkeringen ook pensioengevend?

Ja, op basis van het pensioenreglement van ABP zijn eenmalige uitkeringen pensioengevend.
 

Hoe zien de nieuwe salaristabellen eruit?

Per 1 juli 2022 gelden de nieuwe salaristabellen.
 

Hoe lang is de nieuwe CAO VO geldig?

De nieuwe cao komt in de plaats van de verlengde CAO VO 2021 en treedt in werking met ingang van 1 januari 2022 (met terugwerkende kracht). De CAO VO 2022/2023 loopt tot 1 mei 2023.
 

Welke afspraken gelden voor het OOP?

De reguliere salarisverhoging van 4,75% en de eenmalige uitkering van € 500 gelden voor het gehele personeel en daarmee ook voor het OOP. Daarnaast krijgt het OOP jaarlijks in oktober een bruto uitkering van € 275. Onder OOP wordt verstaan: alle werknemers die niet vallen onder de functiecategorieën OP en directie.
 

Werkdrukverlichting
 

Vanuit het Onderwijsakkoord Samen voor het beste onderwijs is een bedrag van 300 miljoen beschikbaar gesteld om de hoge werkdruk in het VO te kunnen aanpakken. Wat is afgesproken over de besteding van deze middelen?

Sociale partners hebben afgesproken dat hiervan 150 miljoen wordt besteed een collectieve aanpak waarin schoolleiders, leraren en ondersteunend personeel in overleg treden over de te nemen maatregelen. Daarnaast is er 150 miljoen beschikbaar voor een individuele component waarbij elke medewerker recht heeft op extra tijd voor taakverlichting.  
 

Hoe ziet de collectieve regeling eruit?

Uitgangspunt bij de inzet van de collectieve werkdrukmiddelen is dat de medewerkers (binnen hun organisatorische eenheid) zelf werkdrukplannen maken met maatregelen die op hun school de werkdruk doen verminderen. Gedacht kan worden aan extra ondersteuning in de klas, ten behoeve van leerlingenbegeleiding of om de lasten van bepaalde taken te verminderen zoals mentoraat of surveillance.

Om tot een vastgesteld collectief werkdrukplan te komen dient een route te worden doorlopen. De pmr speelt hierbij – naast uiteraard de medewerkers zelf - ook een belangrijke rol. Zo wordt met de pmr de wijze vastgesteld waarop en in welke medewerkersgremia (organisatorische eenheid) binnen de school het gesprek over de besteding van de middelen wordt gevoerd. Daarnaast wordt met de pmr vastgesteld hoe de middelen over de werknemersgremia worden verdeeld en welke financiële en organisatorische kaders hierbij worden meegegeven. Bij het vaststellen van de kaders is de organiseerbaarheid binnen de school een van de voorwaarden waaraan moet worden voldaan.
 

Krijgen scholen ook ondersteuning bij de uitvoering van de collectieve regeling?

Om scholen te helpen in de uitvoering van bovenstaande afspraken zullen sociale partners via het gezamenlijke arbeidsmarktfonds VOION verzoeken om een ondersteuningsprogramma te starten. Dit zal onder andere bestaan uit ondersteuningsmateriaal, procesbeschrijvingen, infographics, toelichtingen en goede voorbeelden. De bedoeling is om dit ondersteuningsprogramma te concretiseren en uit te voeren in de tweede helft van 2022. Scholen kunnen dit ondersteuningsprogramma vervolgens gebruiken om in de eerste helft van 2023 invulling te geven aan de uitvoering van de bestedingsafspraken voor het schooljaar 2023/2024.
 

Geldt het collectieve deel ook voor OOP’ers en schoolleiders? (nieuwe vraag en antwoord)

Het collectieve deel geldt ook voor OOP’ers en de schoolleiders, want de werkdrukmiddelen zijn bestemd voor alle werknemers.
 

Individueel keuzebudget

Welke afspraken hebben sociale partners gemaakt over de individuele besteding?

Het individueel keuzebudget van hoofdstuk 7 CAO VO wordt verhoogd van 50 naar 90 uur. Vanaf het schooljaar 2023/2024 worden de bestedingsmogelijkheden voor dit totale budget van 90 uur aangepast (met als gevolg dat artikel 7.2. lid 1 onder a is gewijzigd). De docent heeft het recht jaarlijks het keuzebudget naar eigen inzicht te gebruiken voor aanpassing van de werkzaamheden, door lesvermindering dan wel vermindering van de overige taken. In overleg tussen de werknemer en werkgever kunnen ook andersluidende afspraken worden gemaakt.
 

Kunnen de extra 40 uren ook ingezet worden voor extra pensioenaanspraken/bijdrage kinderopvang? (nieuwe vraag en antwoord)

In beginsel op basis van de CAO kan de medewerker nog altijd de oude 50 uur inzetten voor pensioen/kinderopvang. Als de werkgever de mogelijkheden op schoolniveau wil uitbreiden en de 40 uur hieraan wil toevoegen, dan kan dat vanwege het minimumkarakter van dit deel van de CAO VO.
 

Wat te doen als een school wegens organisatorische redenen het verzoek van een werknemer voor een bepaalde besteding niet kan honoreren?

Dan wordt in overleg met de leidinggevende afgesproken op welke andere wijze het budget kan worden ingezet. Dit kan eveneens aan de orde zijn als de individuele inzet tot negatieve werkdrukeffecten bij collega’s leidt. De bestedingsdoelen zoals opgenomen in de CAO VO zijn hierbij niet limitatief.
 

Welke rechten hebben medewerkers m.b.t. gespaard PB?

Opgebouwde rechten blijven staan en kunnen alsnog – al dan niet op een later moment - worden ingezet.
 Op grond van de CAO VO 2021 bestond de mogelijkheid om het persoonlijk budget in te zetten voor verlof en verlofsparen. Is dat vanaf schooljaar 2023/2024 nog wel mogelijk?

Vanaf schooljaar 2023/2024 komt het expliciete recht op verlof en verlofsparen te vervallen (is niet meer als bestedingsmogelijkheid in de CAO VO genoemd). Dat betekent echter niet dat er een verbod is op verlof en verlofsparen. In de CAO VO is opgenomen dat het keuzebudget ingezet kan worden voor (les)taakverlichting. Tussen werkgever en werknemer kunnen echter ook andersluidende afspraken gemaakt worden, onder voorwaarde van wederzijdse instemming. Een andersluidende afspraak kan zijn dat een werknemer het persoonlijk budget (deels) inzet voor verlof. Daarnaast kan een school ervoor kiezen om beleid te maken waarbij verlof(sparen) aan de keuzemogelijkheden wordt toegevoegd.
 

Op grond van de CAO VO 2021 bestond de mogelijkheid om het persoonlijk budget in te zetten voor verlof en verlofsparen. Is dat vanaf schooljaar 2023/2024 nog wel mogelijk?

Vanaf schooljaar 2023/2024 komt het expliciete recht op verlof en verlofsparen te vervallen (is niet meer als bestedingsmogelijkheid in de CAO VO genoemd). Dat betekent echter niet dat er een verbod is op verlof en verlofsparen. In de CAO VO is opgenomen dat het keuzebudget ingezet kan worden voor (les)taakverlichting. Tussen werkgever en werknemer kunnen echter ook andersluidende afspraken gemaakt worden, onder voorwaarde van wederzijdse instemming. Een andersluidende afspraak kan zijn dat een werknemer het persoonlijk budget (deels) inzet voor verlof. Daarnaast kan een school ervoor kiezen om beleid te maken waarbij verlof(sparen) aan de keuzemogelijkheden wordt toegevoegd.
 

Kan een medewerker die seniorenverlof heeft, ook de extra 40 uur inzetten?

Voor medewerkers die het aanvullend budget uit hoofdstuk 7 CAO VO opnemen (seniorenverlof) verandert er niets. Zij kunnen dus nog altijd 120 uur aanvullend budget toevoegen aan 50 uur vanuit het basisbudget. Daarnaast krijgen zij – net als de andere medewerkers – recht op 40 extra uren (naar rato van de materiële betrekkingsomvang) om in te zetten voor werkdrukverlichting.
 

Kan de medewerker het persoonlijk budget laten uitbetalen?

Voor de medewerkers tot en met schaal 8 blijft het op grond van de cao mogelijk om het basisbudget op jaarbasis uit laten betalen. Wanneer een medewerker in een schooljaar wegens organisatorische redenen niet in staat kan worden gesteld om het budget van 90 uur (deels of geheel) in te zetten of omdat de individuele inzet tot negatieve werkdrukeffecten bij collega’s leidt wordt in overleg met de leidinggevende afgesproken op welke andere wijze het budget dan ingezet kan worden. Uitbetalen van de uren kan hierbij – als uiterste redmiddel - een mogelijkheid kan zijn.
 

Kunnen OOP’ers en schoolleiders het individueel keuzebudget ook inzetten voor werkdrukverlichting? (nieuwe vraag en antwoord)

OOP-ers en schoolleiders hebben eveneens het recht om het keuzebudget jaarlijks in te zetten voor werkdrukverlichting. Over de specifieke inzet van het keuzebudget maken werknemer en werkgever samen afspraken. Voor OOP kunnen de uren ook (deels) worden ingezet voor professionalisering, als uitbreiding van artikel 16.4 lid 3 CAO VO.
 

Speelt de PMR nog een rol bij het individuele deel? (nieuwe vraag en antwoord)

De PMR heeft geen rol bij het individuele deel, nu het gaat om individuele rechten van werknemers. Mocht een schoolbestuur besluiten om aanvullende bestedingsmogelijkheden aan te bieden (dus bovenop de mogelijkheden die de CAO biedt) dan is wel overleg met medezeggenschap vereist.
 

Mag de 40 uur extra worden ingezet voor en gunstiger regeling seniorenverlof? Dus dat van de totaal 340 uur 90 uur volledig door de werkgever worden betaald? (nieuwe vraag en antwoord)

De regeling inzake het seniorenverlof is niet veranderd ten opzichte van de vorige CAO VO en gaat uit van inzet van 50 uur PB. De mogelijkheid bestaat echter om ten positieve van artikel 7.4 lid 2 onder a CAO VO af te wijken waarbij de 40 uur (naar rato) wordt toegevoegd aan de 170/340 uur. het gaat dan om een afwijking van de CAO VO op schoolniveau of omdat een werkgever en werknemer op basis van artikel 7 lid 4 onder c eigen afspraken hebben gemaakt.
 

Klopt het dat de 40 uren persoonlijk budget ook naar rato van de materiele wtf wordt berekend indien deze extra uren worden toegevoegd aan het seniorenverlof? (nieuwe vraag en antwoord)

Indien tussen werknemer en werkgever de afspraak is gemaakt dat die 40 uur aan de seniorenregeling wordt toegevoegd, dan dient hier de materiele wtf te worden gehanteerd.
 

Is het op grond van de CAO VO voor medewerkers vanaf 57 jaar mogelijk om 50 uur uit het basisbudget en het aanvullend verlofbudget (van 120 uur) te sparen met als doel om het werk af te kunnen bouwen richting de pensioengerechtigde leeftijd? (nieuwe vraag en antwoord)

De seniorenregeling is met de nieuwe afspraken niet veranderd, dus deze optie is als keuze nog steeds een onderdeel van de CAO VO.
    

Gelden de gevolgen van deze werkdrukregeling (taakbeleid, uitbetaling, verlofmogelijkheden, enz.) ook voor het personeel dat werkzaam is voor samenwerkingsverbanden? En daar heeft de medezeggenschap dezelfde positie bij als bij de VO scholen? (nieuwe vraag en antwoord)

Als de CAO VO van toepassing is, hetgeen over het algemeen het geval is, dan gelden dezelfde regels.
 

Hoe verhouden deze afspraken zich tot het artikel in de CAO VO over ontwikkeltijd?

Het artikel over ontwikkeltijd wijzigt niet door de nieuwe afspraken.
 

Wat houdt het overgangsschooljaar 2022/2023 in? (uitgebreider antwoord)

Sociale partners realiseren zich dat het  - gezien het moment van bekend worden van dit onderhandelaarsakkoord zo vlak voor de zomervakantie - lastig dan wel onmogelijk is om conform bovengenoemde werkwijze tot een besteding te komen van de middelen voor het schooljaar 2022/2023. Dat geldt voor zowel de collectieve als de individuele besteding van de werkdrukmiddelen. Daarom benaderen cao-partijen het komende schooljaar als een overgangsjaar in aanloop naar de structurele bestedingswijze (zoals hierboven beschreven).

Voor de collectieve besteding in 2022/2023 treedt de werkgever met de pmr in overleg over de besteding van de middelen in de geest van de structurele afspraken. Dat betekent een besteding met als doel werkdrukverlichting en met een actieve betrokkenheid van de medewerkers. Hierbij is het belangrijk geen besluiten te nemen die leiden tot onomkeerbare bestedingen voor de uitvoering van de afspraken voor het schooljaar 2023/2024.

Ook voor de individuele besteding vragen cao-partijen in de geest van de structurele afspraken te handelen waarbij al gemaakte afspraken voor de bestedingen van het huidige persoonlijk budget voor het komende schooljaar worden gerespecteerd. De medewerker heeft voor dit overgangsjaar eveneens de mogelijkheid om de aan het keuzebudget toegevoegde 40 uren (deels of volledig) uit te laten betalen.

Voor het schooljaar 2022/2023 zijn tussen sociale partners aanvullende afspraken gemaakt over de  werkdrukmiddelen. De VO-raad heeft hierover eerder gecommuniceerd. De collectieve en individuele cao-afspraken over werkdrukvermindering gaan in per schooljaar 2022/2023, dat is vanaf augustus dit jaar. De bekostiging is voorzien voor het hele jaar 2022, vanaf 1 januari 2022. Sociale partners hebben daarom een aanvullende afspraak gemaakt over de besteding van de bekostiging die samenvalt met de periode van januari tot en met juli 2022. In totaal gaat dat over een eenmalig bedrag van 175 miljoen. Sociale partners hebben afgesproken deze eenmalige 175 miljoen op dezelfde wijze te besteden als in de recente cao-afspraak voor het huidige overgangsjaar. De helft (87,5 miljoen) wordt toegevoegd aan de individuele besteding en de andere helft aan de collectieve besteding. Dat betekent dat de 40 uur voor werkdrukverlichting in dit jaar wordt verhoogd met 23 uur.
 

Welke medewerkers hebben recht op deze regeling? (nieuwe vraag en antwoord)

Werknemers die in schooljaar 22/23 in dienst zijn, hebben recht op de 23 uren. De uren worden toegekend naar rato van de wtf.
 

Indien de 23 PB-uren worden uitbetaald, wordt hier dan vakantiegeld en eindejaarsuitkering over betaald? (nieuwe vraag en antwoord)

Nee, werknemers die de uren krijgen uitbetaald, hebben over deze uren geen recht op vakantiegeld en eindejaarsuitkering.
 

Als een werknemer meer werkt dan 1,0 fte, heeft hij dan recht op meer PB-uren? (nieuwe vraag en antwoord)

Een werknemer met een hogere wtf dan 1,0, heeft recht op meer uren basisbudget (90 uur).
 

Waar staat in de CAO VO dat de PB-uren naar rato van de werktijdfactor zijn? (nieuwe vraag en antwoord)

Er is een algemene bepaling in de cao die zegt dat alle aanspraken in de cao naar rato van de wtf zijn, tenzij in de cao anders wordt bepaald. Deze is te vinden in artikel 6.1 lid 2 CAO VO.
 

Professionalisering basisvaardigheden en curriculumherziening
 

Wat hebben sociale partners afgesproken over de investering van 53 miljoen (uit het Onderwijsakkoord) in professionalisering van docenten op het terrein van basisvaardigheden en curriculumherziening?

Deze middelen worden vertaald in een toekenning van 16 uur extra professionalisering voor docenten. Deze uren worden in overleg met de leidinggevende door de docent besteed aan professionalisering op het terrein van basisvaardigheden en curriculumherziening. Het is de bedoeling dat met inachtneming van het professioneel statuut in de daarvoor aangewezen lerarengremia binnen de school nadere inhoudelijke afspraken over deze professionalisering worden gemaakt.
 

Ook hier is sprake van een overgangsschooljaar. Wat houdt dit in?

Het is lastig om deze uren nog voor het komende schooljaar 2022/2023 in te zetten. Daarom geldt ook hier een overgangsjaar waarbij de werkgever in overleg met de PMR afspraken maakt over een goede besteding van de middelen in het kader van professionalisering basisvaardigheden en curriculumherziening.
 

Schoolleiders

Wat is er afgesproken voor schoolleiders?

In het Onderwijsakkoord is afgesproken structureel 10 miljoen te investeren in de professionalisering van schoolleiders, waaronder de invoering van een schoolleidersbeurs. Daarmee krijgen schoolleiders de mogelijkheid - gelijk aan leraren met de lerarenbeurs -een aanvraag te doen voor de financiering van een bachelor- of masteropleiding.

Daarnaast krijgen alle onderwijskundige team- of afdelingsleiders tot en met schaal 12 die op 1 augustus bezoldigd worden volgens het maximumsalaris van hun functie ontvangen vanaf augustus 2022 een jaarlijkse bindingstoelage van € 1591. Tot op heden gold dit alleen voor onderwijskundige team- of afdelingsleiders in schaal 12. Instellingen die reeds een bindingstoelage in deze of andere vorm toekenden in lagere schalen dan schaal 12, kunnen dat verrekenen.
 

Betaald ouderschapsverlof

Per 2 augustus 2022 treedt de Wet betaald ouderschapsverlof in werking. Welk effect heeft deze wet op de regeling voor betaald ouderschapsverlof in de CAO VO?

Van 830 uur ouderschapsverlof bedraagt het betaald ouderschapsverlof bij een normbetrekking maximaal 415 uur. Sociale partners hebben afgesproken dat per 2 augustus 2022 het percentage van doorbetaling van de bezoldiging over maximaal 415 uur gedurende het eerste levensjaar van het kind wordt verhoogd naar 75% van de bezoldiging, onder verrekening van de wettelijke uitkering van het UWV op basis van de Wet betaald ouderschapsverlof. Het deel van de 415 uur dat niet wordt opgenomen gedurende het eerste levensjaar kan gedurende de drie levensjaren erna worden opgenomen tegen de oude voorwaarden. De overige voorwaarden van de regeling in de CAO VO blijven gelden.

Andere afspraken en onbillijke gevolgen

Mochten scholen met een of meer werknemers reeds andersluidende afspraken gemaakt hebben (ten gunste van de werknemer), dan wordt aangeraden deze afspraken te respecteren. Het minimumkarakter van (dit deel van) de CAO VO maakt dit mogelijk. Het is eveneens mogelijk om voor eventuele onbillijke situaties op korte termijn waarvoor (nog) geen andersluidende afspraak/andersluidend beleid is gemaakt, dit alsnog te doen. Tot 1 februari 2023 heeft de werknemer nog de tijd om een afspraak te maken zijn betaalde ouderschapsuren alsnog binnen een redelijke termijn op te nemen. Daarbij zal in goed overleg een afweging moeten worden gemaakt tussen de individuele wensen van de werknemer en het schoolbelang of deze verlofaanvraag kan worden toegekend.