De term maatwerk is een verzamelterm voor manieren om het onderwijsaanbod beter aan te sluiten op de behoeften van leerlingen. Een belangrijke reden om aandacht te hebben voor maatwerk is dat het, wanneer op de juiste manier ingezet, een positieve invloed heeft op de leermotivatie en -houding van leerlingen. 

Wat is er nodig om maatwerk te verstevigen in een school? Wat kan en mag er in de bestaande wet- en regelgeving rondom maatwerk? Wat zijn handvatten die leraren kunnen gebruiken in hun lessen met betrekking tot maatwerk? Tijdens de werkconferentie Mogelijkheden met maatwerk op 16 november bespreken we deze vragen en meer. Je ontmoet experts en andere onderwijsprofessionals van scholen die al langer bezig zijn met maatwerk. Het doel van deze conferentie is om ervaringen en geleerde lessen uit te wisselen en elkaar te inspireren om de volgende stap te zetten met maatwerk binnen je school.  

 

Maatwerk

Tijdens de werkconferentie richten we ons op drie niveaus: het systeem, de school, in de les:  

  • Systeem:
    Op dit niveau is het van belang om te bekijken in hoeverre het onderwijs geflexibiliseerd kan en mag worden. Er zijn natuurlijk wetten en regels rondom maatwerk, en binnen dit kader kijken we samen naar waar ruimte is. Wat is er wel en niet mogelijk? Tijdens de werkconferentie zullen we onder andere aan de hand van het ‘schema met maatwerkmogelijkheden’ van de VO-raad het gesprek hierover voeren.
    De vraag die binnen dit niveau centraal staat is: Wat kan en mag er in de bestaande wet- en regelgeving rondom maatwerk?
  • De school:
    Op schoolniveau is goed leiderschap nodig om het maatwerk voor de leerling goed te faciliteren. Maatwerk geeft leerlingen de ruimte om hun eigen leerweg te kiezen. Voor een goede implementatie ervan is het belangrijk dat er schoolbrede afspraken zijn. Maatwerk vraagt echter veel van het onderwijspersoneel. Collega-scholen delen tijdens deze werkconferentie wat zij hebben geleerd tijdens hun reis naar maatwerk. Wil je alvast meer lezen over de ervaring van scholen, lees dan het katern Recht op Maatwerk.
    De vraag die binnen dit niveau centraal staat is: Wat heb je nodig om maatwerk te verstevigen in school?
  • In de les:
    Op dit niveau wordt er gekeken naar de mogelijkheden binnen de les. Hoe kan de leraar het beste differentiëren en zo maatwerk bieden aan leerlingen op lesniveau? Leraren kunnen bijvoorbeeld aanpassingen doen in de inhoud van het onderwijs, in de leermaterialen, in de gevraagde leeractiviteiten en in de producten van leerlingen. Tijdens de werkconferentie krijg je tips en tricks te horen die jou hierbij kunnen helpen.
    De vraag die binnen dit niveau centraal staat is: Wat zijn handvatten die leraren kunnen gebruiken in hun lessen met betrekking tot maatwerk?  

 

Wat kun je verwachten?

Je kunt een interactief programma verwachten met praktische handvatten en voorbeelden van andere scholen. Ook zullen er verschillende experts rondom het thema maatwerk aanwezig zijn die hun kennis en ervaring delen.  

Tijdens de werkconferentie zijn er verschillende workshops waaraan je kunt deelnemen. De workshops worden aangeboden aan verschillende doelgroepen in de school. We raden om die reden dan ook aan om met meerdere collega’s te komen. Bij elke workshop wordt aangegeven voor welke deelnemer deze het meest geschikt is: school-/teamleider of leraar. Na de workshops is er ruimte voor uitwisseling door middel van intervisie en door middel van het schrijven van een actieplan.  

 

Het voorlopige programma

 

11.30 – 12.00 

Inloop 

12.00 – 12.45 

Keynote 

12.45 - 13.15 

Lunch 

13.15 - 14.30 

Workshop ronde 1 

14.30 - 14.40

Pauze 

14.40 - 15.55

Workshop ronde 2 

15.55 - 16.40

Uitwisselmoment en actieplan 

16.40 - 17.15

Borrel 

Keynote - Maatwerk en motivatie; een positief effect? 

Door Jannet Maréchal – trainer ATOA, verbonden aan Netwerk Onderwijsadviseurs 

Kan de motivatie verhoogd worden door het bieden van maatwerk? Of beïnvloedt het een het ander niet? In deze keynote benaderen we maatwerk vanuit twee verschillende perspectieven. Enerzijds bekijken we maatwerk vanuit de organisatie (het inzetten van flexroosters is daar een voorbeeld van) en anderzijds door in te zoomen op hoe we maatwerk inzetten bij het versterken van het leren van de leerlingen. 

Sessie 1 - In gesprek: maatwerk en de inspectie 

Anne Bergsma werkt voor de inspectie als inspecteur voortgezet onderwijs en is eerder betrokken geweest bij de pilot “Recht op maatwerk”. Tijdens deze sessie zal Anne vanuit zijn ervaring als inspecteur kort vertellen over wat er mogelijk is op het gebied van maatwerk. Daarna is er ruimte voor een dialoog tussen Anne en de deelnemers. Het gaat om vragen als: hoe ga je als school om met de inspectie als het gaat om maatwerk? Waar ligt de balans tussen ruimte hebben en ruimte nemen? Bereid je vragen vast voor als je deelneemt aan deze sessie; dat maakt het gesprek nog waardevoller. 

Voor wie: Schoolleiders en teamleiders

Sessie 2: Meer motivatie door maatwerk; werkvormen voor in de klas

Door Sandra Elzinga - trainer/coach van leraren en mediator in het onderwijs 

In deze workshop gaan we het hebben over hoe maatwerk samenhangt met autonomie en motivatie van de leerlingen. Wat is daarvoor belangrijk en wat kunnen wij aanpassen in onze les zodat de leerlingen meer maatwerk krijgen en meer gemotiveerd raken? Er worden tien werkvormen met verschillende mogelijkheden om te differentiëren besproken. Samen met collega’s ga je direct aan de slag om met een door jou gekozen werkvorm de volgende dag meer maatwerk te kunnen geven in de les. De workshop wordt gegeven door Sandra Elzinga: trainer/coach van leraren en mediator in het onderwijs.

Voor wie: leraren

Sessie 3: Praktijkvoorbeeld  

Het Martinus College is een aantal jaar geleden gestart met een pilot rondom Maatwerk waarbij leerlingen kunnen verbreden, versnellen en vakken op ander niveau volgen of vakken buiten het reguliere aanbod volgen. De school ziet blije leerlingen. Nu is vraaggestuurd Maatwerk niet meer weg te denken uit de school. Zij delen hun valkuilen en geleerde lessen bij het uitrollen van deze pilot en het borgen van alle ontwikkelingen. Het verhaal van het Martinus College kan je ook alvast lezen in de Katern Recht op Maatwerk.  

Maatwerk invoeren op school: hoe doe je dat? 

Op het Martinuscollege wordt sinds 2017 ongeclausuleerd maatwerk aangeboden voor alle leerlingen. Dit betekent dat alle leerlingen, van vmbo basis tot aan gymnasium, maatwerk kunnen volgen en een relatief grote groep leerlingen hier ook gebruik van maakt. In deze workshop deelt de school hun ervaringen en tips zoals:

  • Hoe hebben ze het aangepakt?
  • Waar zijn ze tegenaan gelopen?
  • Zijn er briljante ideeën langsgekomen?
  • Hoe ziet de situatie er nu uit?
  • Wat zouden ze nu anders doen?
  • Wat kost het?
  • Wat levert het op? 

De workshop wordt gegeven door Antoine Reijns (voormalig teamleider vwo-bovenbouw en initiator) en Bert Haalboom (schoolleider vwo).

Voor wie: leraren, schoolleiders en teamleiders

Sessie 4: Praktijkvoorbeeld 

In deze sessie vertelt het Zuiderlicht College over de weg die zij hebben afgelegd om maatwerk te laten leven. Dit is een continu proces en vraagt iets van het type leiderschap, de organisatie, het schoolklimaat, het onderwijsaanbod en natuurlijk van de leraren. Ze hebben gemerkt dat er in dit proces vooral aannames en praktische bezwaren in de weg stonden.  

Het Zuiderlicht College biedt maatwerk qua niveau, onderwijstijd en tempo, maar ook veel keuzes aan in het curriculum. Ze nemen de deelnemers mee in hun good practices, maar ook in de valkuilen. 

Voor wie: leraren, schoolleiders en teamleiders

Sessie 5: Strategisch koersen op maatwerk 

Door Jannet Maréchal – trainer ATOA, verbonden aan Netwerk Onderwijsadviseurs 

In deze workshop gaan we praktisch aan de slag om met jou als schoolleider na te gaan hoe jij strategisch kunt koersen op maatwerk. Het is een werksessie waarin scholen van elkaar leren over maatwerk op schoolniveau en waarbij ik je als trainer ondersteun met enkele handvatten. 

Voor wie: schoolleiders 

Wat levert het op?

Tijdens deze conferentie worden meerdere sessies over verschillende vormen van maatwerk aangeboden. Deze sessies gaan over het zetten van een volgende stap binnen jouw school en in de lespraktijk. De dag geeft zowel inspiratie als praktische handvatten om direct de volgende dag in je eigen school aan de slag te gaan.  

Voor wie?

Schoolleiders, teamleiders en leraren van scholen die bezig zijn met maatwerk en dit breder willen implementeren en inbedden in de school. We raden aan om met meerdere collega’s met verschillende rollen van je school te komen.

Kosten

Deelname aan deze bijeenkomst is kosteloos.

Waar en wanneer

Donderdag 16 november 2023, 11.30 tot en met 17.15 uur in omgeving Utrecht. Let op: origineel zou deze werkconferentie op 8 juni plaatsvinden. Dit is verplaatst naar donderdag 16 november.

Aanmelden

Meld je aan voor deze inspiratiebijeenkomst via het aanmeldformulier.

Vragen?

Heb je vragen over de bijeenkomst? Stuur dan een e-mail naar info@voortgezetleren.nl of bel 030 – 23 24 880.

Direct aanmelden