Hulplijn en kennisplatform rondom tegengaan extremisme bij jongeren
Veel professionals in het jeugddomein maken zich zorgen over de toenemende polarisatie in Nederland, die jongeren vatbaarder kan maken voor extreme ideeën. Ze geven aan behoefte te hebben aan meer ondersteuning om deze polarisatie en de mogelijke gevolgen ervan te kunnen bestrijden. Dit concludeert speciaal rapporteur Naïma Azough in haar rapport ‘Weerbare jongeren, weerbare professionals’, dat op 29 mei aan demissionair minister Bussemaker (OCW) en demissionair staatssecretaris van Rijn (VWS) werd aangeboden. In reactie hierop kondigden de bewindslieden aan dat een kennisplatform en hulplijn worden opgezet waar professionals terecht kunnen voor advies.
Azough onderzocht in opdracht van de ministeries van OCW en VWS onder andere hoe professionals nu werken aan het voorkomen en aanpakken van extremisme bij jongeren en wat hierbij wel en nog niet goed gaat. Hiervoor sprak ze met ruim 100 onderwijs- en jeugdprofessionals, bestuurders, beleidsmakers en experts.
In haar eindrapport concludeert ze dat veel professionals zich zorgen maken over de toenemende polarisatie in Nederland. Jongeren kunnen zich hierdoor vervreemd voelen van de samenleving en zich gaan terugtrekken, wat hen vatbaarder maakt voor extreme standpunten en boodschappen. Ook door factoren als een onstabiele gezinssituatie, gedragsproblemen of het verlies van een dierbare lopen jongeren extra risico te radicaliseren.
Om polarisatie en de mogelijke gevolgen ervan succesvoller te bestrijden is volgens Azough een aantal dingen nodig: een gevoel van urgentie en gedeelde verantwoordelijkheid bij alle betrokken partijen, intensieve samenwerking, een integrale visie en leiderschap bij bestuurders en goede ondersteuning van professionals die werken met jongeren; zij moeten weten hoe ze signalen van extremisme en radicalisering kunnen herkennen en hoe dan te handelen. In haar onderzoek concludeert Azough dat (onderwijs)professionals zich hier soms nog alleen in voelen staan; nog niet binnen alle organisaties is er voldoende aandacht voor deze problematiek.
Kennisplatform en hulplijn
In hun reactie op het rapport hebben demissionair minister Bussemaker (OCW) en demissionair staatssecretaris van Rijn (VWS) aangekondigd dat een kennisplatform beschikbaar komt voor alle professionals die werken in het jeugddomein. Dit platform moet een vindplek worden voor kennis en kundigheid rondom het bestrijden van polarisatie en extremisme en gaat onder andere een hulplijn bieden, die professionals kunnen bellen voor advies. Het platform wordt ondergebracht bij het ministerie van Sociale Zaken; partners zijn het Familiesteunpunt Radicalisering en Nederlands Jeugdinstituut. Voor het onderwijs wordt nauw samengewerkt met Stichting School & Veiligheid. Zij biedt scholen al veel ondersteuning rondom het voorkomen en aanpakken van extremisme.
Module
Wanneer extreme uitspraken en vooroordelen bespreekbaar zijn op school, ontstaat er meer begrip en veiligheid. Stichting School & Veiligheid en Augeo hebben daarom een korte digitale module ‘Omgaan met extreem gedrag en polarisatie’ ontwikkeld die leraren in het vo en mbo helpt het gesprek hierover op school aan te gaan. Door middel van drie casussen helpt de module leraren met praktische tips. Ook toont de module waar leraren meer training kunnen vinden.
