“Voorwaardelijk toelaten tot het examen mag niet”

02 maart 2016

Scholen mogen leerlingen niet voorwaardelijk over laten gaan naar het examenjaar. Dat benadrukte staatssecretaris Dekker in antwoord op vragen van Tweede Kamerlid Tanja Jadnanansing van de PvdA. Aanleiding voor die vragen was een melding van leerlingorganisatie LAKS aan het programma De Monitor van KRO-NCRV dat er scholen zijn die voorwaarden stellen aan eindexamenleerlingen om deel te mogen nemen aan het examen.

Het LAKS heeft meldingen binnengekregen van leerlingen die van hun school alleen onder bepaalde voorwaarden mee mogen doen aan het eindexamen. Wie te veel onvoldoendes heeft, zou niet mogen meedoen. Volgens de leerlingorganisatie gaat het om 20 meldingen.

Een school mag een leerling niet uitsluiten van het centraal examen als die leerling slechte cijfers heeft gehaald of als verwacht wordt dat die leerling het examen niet gaat halen. Ook een voorwaardelijke overgang naar het laatste leerjaar is niet toegestaan (artikel 12, tweede lid, van het Inrichtingsbesluit WVO).

Er zijn een aantal, in de wet bepaalde, uitzonderingen:

  • op nadrukkelijk eigen verzoek van de leerling (en met toestemming van ouders/verzorgers als de leerling jonger is dan 18 jaar).
  • als de leerling het programma van toetsing en afsluiting (pta) nog niet volledig heeft afgerond en de directeur van de school geen reden ziet om het pta na aanvang van het eerste tijdvak (doch uiterlijk drie dagen vóór aanvang van een volgend tijdvak) af te ronden, bijvoorbeeld in geval van ziekte of andere omstandigheden buiten de schuld van de leerling (artikel 32, derde lid, Eindexamenbesluit VO)
  • bij een ‘onregelmatigheid’ zoals plagiaat, spieken, afwezigheid zonder geldige reden bij het schoolexamen en/of centraal examen, niet voldoen aan een deadline voor het profielwerkstuk of sectorwerkstuk zonder geldige reden, etc. (omschreven in artikel 5 Eindexamenbesluit VO). Uitsluiten van het centraal examen is één van de vier te kiezen maatregelen die een schooldirecteur dan kan nemen.
     

Examenreglementen

Het is in ieders belang dat de regels rondom toelating bij het examen duidelijk zijn en dat de wettelijke regels worden nageleefd. Het is dan ook essentieel dat examenreglementen uitgaan van die wettelijke regels. Onlangs heeft de Inspectie over het opstellen van contracten met leerlingen gecommuniceerd in het E-magazine van de Inspectie.

Binnenkort publiceert de VO-raad de geactualiseerde examenprotocollen 2016. Daarin zal ook specifiek aandacht besteed worden aan de regels omtrent uitsluiting van het centraal examen.

Zie ook:

Update 12 oktober 2016: staatssecretaris Dekker geeft in een Kamerbrief van 11 oktober 2016 aan dat er bij de Onderwijsinspectie voor dit jaar geen gevallen bekend zijn van scholen die een of meerdere leerlingen onterecht hebben uitgesloten van het examen.

Update 10 mei 2017: Het Laks geeft aan dat in 2017 bij hen nauwelijks meldingen zijn binnengekomen over onterechte uitsluitingen. Bij de Onderwijsinspectie zijn hier opnieuw geen signalen over binnengekomen.