Formatief evalueren

In 2018 ligt de focus op een aantal thema’s, waaronder flexibilisering van het onderwijs en examinering, en monitoring en zichtbaar maken van cognitieve en niet-cognitieve ontwikkeling. Bij dat laatste thema gaat het onder andere om de vraag hoe toetsing kan worden ingezet ten gunste van de leerontwikkeling van leerlingen. Bekijk de animatie:

Vanuit het project Maatwerk zijn in 2017 twee leernetwerken Formatief evalueren georganiseerd. De opbrengsten van deze leernetwerken kunt u lezen in het artikel 'Formatief evalueren doe je zo' aan de rechterzijde van deze pagina.

In 2018 zijn deze leernetwerken verder gegaan onder begeleiding van SLO (gefaciliteerd door de VO-raad) en is er een derde leernetwerk bijgekomen. Lees meer over deze netwerken

Binnen deze leernetwerken zijn diverse instrumenten ontwikkeld die behulpzaam kunnen zijn bij het schoolbreed implementeren van formatieve evaluatie. Hieronder zetten we de instrumenten voor u op een rijtje. De instrumenten zijn allemaal te downloaden.

Instrument voor schoolleiders: contextscan Implementatie FE
Om als schoolleiding of kartrekkers inzicht te krijgen in hoe collega's vanuit hun perspectief kijken naar de implementatie van formatief evalueren, kunt u de contextscan downloaden. De contextscan bevat zowel een nulmeting als vervolgmetingen op de bouwstenen van verandermanagement. Collega's vullen hun waardering in (aangevuld met feedback) op stellingen bij een aantal aspecten, zoals gedeelde visie, leiderschap, facilitering, monitoring en evaluatie.
Download de contextscan

Instrumenten voor leraren en teamleiders: kaartspellen om in vaksectie-/teamverband te spelen
• Vanuit de leernetwerken Formatief evalueren hebben we voor leraren en schoolleiders instrumenten ontwikkeld om het gesprek op school te voeren over wat formatieve evaluatie inhoudt, over aanpakken en ervaringen van elkaar en over duurzame implementatie ervan. Doel is het concept van formatief evalueren in dialoog scherp te krijgen.
Download het kaartspel Het ontwikkelen van een gemeenschappelijke taal

• Om als vaksectie of in ander teamverband ideeën en aanpakken van formatief evalueren uit te wisselen en over de kwaliteit daarvan in gesprek te gaan, kun je het kaartspel In dialoog over de FE-cyclus downloaden. Doel: met collega's in gesprek over de vijf fasen van formatief evalueren (Gulikers & Baartman, 2017).
Download het kaartspel In dialoog over de cyclus Formatief evalueren

De VO-raad organiseert in 2018 meerdere masterclasses Formatief evalueren. Bekijk de aanbodpagina voor meer informatie.

Meer informatie

• Notitie 'Toetsen om te leren: het nut en de noodzaak' van SLO, VO-raad en Plexs over formatief evalueren (het betreft een samenvatting van twee bijeenkomsten in oktober 2016)
• Artikel 'Scholen vinden zelf rek en ruimte in de examenregeling', afkomstig uit 'Van twaalf tot achttien'. Dit artikel is tot stand gekomen door een samenwerking van project Leerling 2020, Maatwerk en Stap2.
• Artikel 'Formatief evalueren, hoe pak ik dat aan in mijn les?' van Gerdineke van Silfhout en Mirjam Arnold, afkomstig uit 'Toets!'
• Artikel 'Formatief evalueren: geen punt!', afkomstig uit 'Van twaalf tot achttien'. Dit artikel is tot stand gekomen door een samenwerking van project Leerling 2020 en Maatwerk.
• Artikel 'Differentiëren met formatief toetsen', afkomstig van de site leerling2020.nl.
• Artikel 'Lesgeven zonder cijfers. Hoe dan?', afkomstig van de site leerling2020.nl.