Krimp in het vo

Hiertoe heeft de VO-raad het project ‘Regionale samenwerking’ opgezet. Het project brengt bestaande instrumenten onder de aandacht en ontwikkeld nieuwe ondersteuning. Besturen kunnen gebruik maken van een divers ondersteuningsaanbod:

• Subsidieregeling incidentele middelen leerlingendaling vo 2020: voorbereiding fase 2
• Collegiale bestuurlijke visitatie voor besturen in krimpregio's
• Leerlingenprognoses en andere data
• Informatie en handreikingen over maatregelen bij leerlingendaling
• Artikelen en praktijkvoorbeelden
• Informatie over het 'hoe' van regionale samenwerking
• Accountmanagers leerlingendaling van OCW

Ledenadviseurs krimp en regionale samenwerking

De ledenadviseurs krimp & regionale samenwerking denken op basis van hun eigen ervaringen graag met u mee over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen.

Leerlingenprognoses en andere data 

• De leerlingenprognoses van DUO, het scenariomodel-VO van Voion en het rapport 'Prognose aantal leerlingen' in het ManagementVenster van Vensters tonen de voorspelde leerlingendaling voor specifieke regio’s en vo-instellingen. Schoolbesturen hebben zo beter inzicht in hoe groot de leerlingendaling is waar ze op moeten anticiperen. Ook is er een factsheet beschikbaar waarin het verschil tussen de leerlingenprognoses van DUO en Voion wordt uitgelegd.
• Daarnaast is er een tabellenrapport over de basisgeneratiecijfers per 1 januari 2020 voor heel Nederland.
• Het 'dashboard regionale dekking onderwijsaanbod vo' van DUO toont de gemiddelde en maximale afstand in kilometers tot de dichtsbijzijnde school, het percentage 'kleine profielen' en het voorspelde percentage leerlingendaling.
   

Informatie en handreikingen over maatregelen bij leerlingendaling

• In de informatiegids 'Leerlingendaling: over gevolgen en hoe te handelen' wordt onder meer uitgelegd waarom er leerlingendaling is, wat eventuele gevolgen hiervan zijn, en welke maatregelen mogelijk zijn. Om uit te delen aan medewerkers, ouders, RvT of medezeggenschap als u in gesprek gaat over leerlingendaling en te nemen maatregelen. Ook in de longread over leerlingendaling in het vo vinden schoolbesturen uitgebreide informatie over leerlingendaling.
• In de publicatie 'Opties bij krimp: collega's vertellen' vindt u informatie over de verschillende opties bij krimp compact en overzichtelijk weergegeven, alsook praktijkvoorbeelden. 
• Toezichthouders kunnen schoolbesturen die te maken hebben met krimpproblematiek helpen om in plaats van concurrentie de gezamenlijke verantwoordelijkheid als uitgangspunt te nemen. Samen met de VTOI-NVTK heeft de VO-raad de handreiking 'Leerlingendaling voor toezichthouders' gepubliceerd. Lees ook het interview met bestuurder en toezichthouder samen.
• Samen met LAKS heeft de VO-raad een handreiking voor leerlingen en bestuurders/schoolleiders opgesteld met informatie en tips. Wat zijn mogelijke maatregelen om de gevolgen van leerlingendaling tegen te gaan; welke vormen van samenwerking zijn er bijvoorbeeld? Én: hoe kunnen zij op een goede manier het gesprek en samenwerking aangaan op dit vlak?
• Handreiking over belangrijke rol van (G)MR bij fusie. Van verkennend startmoment tot uiteindelijke fusie. 
• De handreiking 'Samen sterker bij leerlingendaling' geeft een overzicht van verschillende, vaak gebruikte (organisatorische) vormen van samenwerking tussen scholen en praktijkvoorbeelden.
• De handreiking 'Regionale samenwerking op personeelsgebied' van Voion biedt handvatten om de samenwerking op dit vlak te versterken.
• De handreiking 'Samenwerkingsschool' kan gebruikt worden bij de vorming van een samenwerkingsschool. De handreiking biedt handvatten voor het aanpassen van de statuten en de inrichting van de wettelijk voorgeschreven identiteitscommissie.
   

Praktijkvoorbeelden en en artikelen

Hier vindt u diverse praktijkvoorbeelden en artikelen, ter inspiratie bij het anticiperen op leerlingendaling. De voorbeelden laten diverse mogelijkheden zien van wat schoolbesturen kunnen doen om bij leerlingendaling een goed, bereikbaar onderwijsaanbod in stand te houden. De artikelen belichten het proces van regionale samenwerking.

Informatie over het 'hoe' van regionale samenwerking 

• In het katern 'Samen sterker. Regionale samenwerking voor bestuurders vo' vindt u handvatten, kennis en praktijkvoorbeelden rond het realiseren van goede regionale samenwerking. Hoe werk je samen? Hoe combineer je verschillende belangen? Welke rol heb je als bestuurder?
• Het 'Reflectie-instrument bij samenwerking organisaties' helpt schoolbesturen om samen met partners te reflecteren op de samenwerking en afspraken te maken over vervolgstappen. Ook scholen die aan het begin staan van een nieuwe samenwerking kunnen het reflectie-instrument gebruiken.
   

Accountmanagers OCW

De website Rijksoverheid.nl biedt informatie over de wet- en regelgeving rond leerlingendaling in het vo en wat wettelijk al mogelijk is om de gevolgen ervan tegen te gaan.

Schoolbesturen die vragen hebben over het omgaan met leerlingendaling, kunnen deze vragen stellen aan de regionale accountmanagers van het ministerie van OCW via lld@minocw.nl. De accountmanagers hebben uitgebreide kennis van de wet- en regelgeving en van wat speelt in hun regio, en kunnen ook voorbeelden delen van hoe andere scholen en besturen omgaan met de dalende leerlingenaantallen.