Wat speelt er?
Wet Eindtoetsing PO
Met de Wet Eindtoetsing PO - ingevoerd in het schooljaar 2015-2016 - is het schooladvies leidend geworden voor plaatsing in het vo. Plaatsing gebeurt op basis van het schooladvies dat basisscholen voor 1 maart aan alle leerlingen verstrekken.
Leerlingen maken nog wel een verplichte eindtoets tussen half april en half mei, dus nádat hun basisschool het schooladvies heeft gegeven. Als de eindtoetsscore hoger uitvalt dan het schooladvies, moet de school verplicht het advies heroverwegen. Of het advies wel of niet wordt bijgesteld, is aan de basisschool.
De eindtoets verving de (destijds niet verplichte) Citotoets. Scholen kunnen alleen de centrale eindtoets of een andere door de minister toegelaten eindtoets afnemen.
Evaluatie wet
In het voorjaar van 2019 is de Wet Eindtoetsing PO geëvalueerd. Op basis hiervan heeft minister Slob een aantal voorstellen gedaan. Zo wil hij de afname van de eindtoets vervroegen naar de eerste helft van maart, direct na het afgeven van het schooladvies. Dit moet voorkomen dat kinderen bij een tegenvallend schooladvies naar extra toetstrainingen worden gestuurd, hetgeen kansenongelijkheid kan vergroten. Ook wordt er één landelijk moment vastgesteld waarop alle leerlingen zich tegelijkertijd inschrijven op het vo, zodat er geen leerlingen door een later bijgesteld advies buiten de boot vallen. De minister heeft aangegeven dat de nieuwe regelgeving ten vroegste kan gaan gelden vanaf schooljaar 2022-2023.
Eindtoets in het speciaal (basis)onderwijs
Het afnemen van de eindtoets is vanaf het schooljaar 2019-2020 ook verplicht voor leerlingen in het s(b)o. De eindtoetsen zijn te maken door leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Wel kan er ontheffing verleend worden aan zeer moeilijk lerende leerlingen, meervoudig gehandicapte leerlingen en leerlingen die vier jaar of korter in Nederland zijn. De so- en sbo-scholen zijn vrij in hun keuze voor een bepaalde (door de minister toegelaten) eindtoets.