Praktijk & ondersteuning

Vo-scholen hebben een belangrijke rol in het helpen realiseren dat alle leerlingen aan het eind van groep 8 soepel kunnen doorstromen naar een passende plek in het vo. Met de (gedeeltelijke) schoolsluitingen afgelopen jaar - waardoor leerlingen minder kans hebben op een passend schooladvies en bijvoorbeeld wennen op de vo-school ook niet mogelijk was - is aandacht voor deze overgang po-vo extra van belang. Op dit vlak is ondersteuning voor scholen beschikbaar.

Dit schooljaar volgt de VO-raad drie scholen rond de overstap po-vo in coronatijd. Hoe werken zij in deze periode aan een soepele overgang en een passende, kansrijke plek voor hun brugklassers? Wat zijn hierbij tips en aandachtspunten? Wat kunnen andere scholen hiervan leren, ook voor de langere termijn? Lees de voorbeelden van het Goese Lyceum in Goes, Curio Steenspil in Halsteren en het Farel College in Amersfoort en bekijk de video.  


Uitstel van selectie

Als het gaat om het terechtkomen op een passende plek in het vo, kan het voor leerlingen - bij wie nog twijfel bestaat over welke onderwijssoort het beste past - van belang zijn om het selectiemoment uit te stellen. Binnen het huidige stelsel is een aantal mogelijkheden hiertoe, zoals het aanbieden van brede en verlengde brugklassen, 10-14 onderwijs en het geven van dubbele adviezen. 

Brede brugklassen/onderbouw

Op het vlak van brede brugklassen is het dashboard ‘Aanbod brugklassen vo’ ontwikkeld, dat inzicht geeft in het regionale en lokale aanbod van (brede) brugklassen in Nederland. Aan de hand van het dashboard kunnen scholen en besturen met elkaar in gesprek gaan over het aanbod in hun regio en of gezamenlijke maatregelen nodig zijn om een toereikend aanbod van verschillende type brugklassen - waaronder brede brugklassen - te (blijven) garanderen.

Lees hoe andere scholen de inrichting van brede brugklassen hebben aangepakt
Zie ook de voorbeelden van scholen met een driejarige onderbouw
Lees daarnaast het interview met Kees van Bergeijk, bestuurder van het Martinuscollege in Grootebroek over het kansrijk plaatsen en -inrichten van de onderbouw vo. 


Extra brugjaar & 10-14 onderwijs 

Scholen die 10-14 onderwijs willen gaan aanbieden - waarbij leerlingen tussen de 10 en 14 door een team van po- en vo-docenten in een doorlopende leerlijn worden begeleid naar de overstap naar het vo - kunnen meer informatie en inspiratie vinden in de factsheet van OCW 'Wat is 10-14 onderwijs' en op de website 1014onderwijs.nl. 

Tussen 1 februari en 1 maart 2022 kunnen scholen zich weer aanmelden voor deelname aan het ‘experiment teambevoegdheid 10-14’. 

Lees ook de voorbeelden van scholen met een extra brugjaar of 10-14 onderwijs

Momenteel zijn er ruim twintig initiatieven door het hele land die in een pilot 10-14 onderwijs aanbieden. De eerste twaalf initiatieven zijn gevolgd middels onderzoek, om onder andere de effecten te meten en succesfactoren en knelpunten in beeld te brengen. De eindrapportage van de monitoring 'pilot 10-14 onderwijs' is op 1 juni 2021 gepubliceerd.  
 

Schooladvies

Vo-scholen kunnen er ook aan bijdragen dat een zo goed mogelijk schooladvies wordt gegeven, dat leidt tot een passende plaatsing in het vo. In dit kader is vooral een goede terugkoppeling richting het po over hoe een leerling het doet in het vo en of een gegeven advies passend was, van belang. Het rapport 'Instroom vanuit het basisonderwijs' in het ManagementVenster van vo-scholen biedt hier informatie over. 

Ook kunnen vo-scholen in overleg gaan met het po over de plaatsing van een leerling in een bepaald type brugklas, bijvoorbeeld als er nog twijfel is over welke schoolsoort het beste past.

De handreiking 'Schooladvisering' biedt handvatten en tips over hoe tot een goed schooladvies kan worden gekomen en hoe het po hierbij kan samenwerken met het vo.
​

Soepele overgang po-vo

Naast het terechtkomen in een passende schoolsoort, is het ook belangrijk voor leerlingen dat de overstap naar het voortgezet onderwijs soepel verloopt en dat zij zich hier snel ‘thuisvoelen’; ook dit draagt bij aan optimale talentontwikkeling en een fijne, succesvolle verdere schoolcarrière.  Scholen kunnen deze soepele overgang po-vo onder meer bevorderen door via Vensters goede informatie op Scholen op de kaart (website voor schoolkeuze) te bieden, het organiseren van open dagen en initiatieven om te wennen voor groep 8-leerlingen, het bieden van mentorbegeleiding (en waar nodig extra ondersteuning) aan brugklassers en het realiseren van goede doorlopende leerlijnen tussen de basisschool en middelbare school.. Goede samenwerking met het po en een warme overdracht (uitwisseling van gegevens over leerlingen) zijn hierbij van groot belang. 

Lees hoe een aantal scholen in de praktijk vormgeeft aan een soepele overgang
  • Op het Varendonck College organiseert men onder meer Experience Days voor leerlingen uit groep 7 en 8 en samenwerkingsprojecten voor de leerlingen po-vo.
  • Op de vmbo-locatie van het Groevenbeek in Putten volgen basisschoolleerlingen het programma e-VOlve. Het doel hiervan is dat deze leerlingen alvast kunnen wennen aan het voortgezet onderwijs. 
  • Het Zwin College in Oostburg biedt - in samenwerking met alle basisscholen in West-Zeeuws-Vlaanderen - aanstaande brugklassers gastlessen. Zo ontdekken de leerlingen hoe het systeem van vijftig minuten les werkt en leren ze ook het gebouw, de lokalen en de leraren kennen.
  • Bij Stichting OVO werken leraren en intern begeleiders uit het po nauw samen met leraren en brugklas- en zorgcoördinatoren uit het vo om leerlingen zacht te laten landen. 
  • Tweeëntwintig po-scholen werken met het Greijdanus College in Zwolle intensief samen om de doorstroom van kwetsbare leerlingen van het po naar het vo te bevorderen, via de zogenaamde Practiklas.
  • Vijf po-scholen van De Haagse Scholen organiseren in samenwerking met de Johan de Wittscholengroep (vo) masterclasses om kwetsbare leerlingen beter voor te bereiden op het vo.


Zie daarnaast de verzamelde tips van deelnemers aan een inspiratiebijeenkomst over een soepele overgang van po naar vo.

Overstapservice Onderwijs (OSO) 

Wat betreft het uitwisselen van leerlinggegevens kunnen scholen gebruikmaken van de dienst Overstapservice Onderwijs (OSO). De overstapservice maakt het mogelijk om zorgvuldig en veilig digitaal leerlinggegevens uit te wisselen wanneer een leerling overstapt naar een andere school. OSO is ontwikkeld door de VO-raad en PO-Raad en wordt uitgevoerd door Kennisnet. Meer informatie is te vinden op de website overstapserviceonderwijs.nl.

Senior beleidsadviseur kansengelijkheid, onderwijs aan nieuwkomers, overgang po-vo

Ankie Hermans

Neem contact op Page 1 Copy 2 Stel uw vraag aan de helpdesk (voor VO-raad leden) Page 1 Copy 2