Leidinggeven in onderwijs is leidinggeven aan mensen

“Zelf heb ik deelgenomen aan een traject van de VO-academie en had daar een klik met programmamanager Janine Mommers. Op een gegeven moment kwam een telefoontje van de VO-academie of ik als ervaren schoolleider iets over mijn werk bij het traject Oriëntatie op leiderschap zou willen vertellen. Dat doe ik nu al een paar jaar”, zegt Thimo.

Thimo’s ervaring is inmiddels heel breed, omdat hij zich ook met beleid en kwaliteit op school bezig houdt en graag bottom-up werkt. “Ook ben ik betrokken bij de onderwijsregio Midden Nederland Leert, waar we onder andere samen met de VO-academie een programma ontwikkelen waarmee we hopen meer instroom te realiseren van nieuwe, startende schoolleiders in het onderwijs en tevens uitval van zittende leidinggevenden proberen te verminderen.”
 

‘Waan van de dag’-principe

Pratend over zijn rol bij het leertraject Oriëntatie op leiderschap zegt Thimo dat hij na een korte introductie van zichzelf al snel de diepte in gaat. “Ik leg de groep een aantal geanonimiseerde dilemma’s uit mijn eigen praktijk voor met de vraag: Hoe zou jij dat nu aanpakken? Om vervolgens in groepjes hierover te praten, het daarna centraal te bespreken en te vertellen hoe ik het uiteindelijk zelf heb aangepakt. Wat je ziet is dat mensen al snel met het ‘waan van de dag’-principe aan de slag gaan. Direct in de actiestand gaan of in een andere valkuil trappen zoals het werk naar je toetrekken en daarmee de verantwoordelijkheid bij anderen weghalen. Of sterk vanuit emotie reageren.”

Wat Thimo hiermee probeert duidelijk te maken is, dat leidinggeven in onderwijs leidinggeven aan mensen is. “Want je hebt relaties met mensen en vanuit dat perspectief neem ik mensen mee hoe ik dat doe. Hiermee probeer ik mensen te inspireren en benoem ik ook valkuilen waar je als beginnend leidinggevende in kunt lopen. Op deze wijze hoop ik bij te dragen aan hun oriëntatie of zij een leidinggevende functie zouden willen of juist niet.”
 

‘Zachte heelmeester’

Leidinggeven is ook iets anders voor Thimo dan managen. “Je moet zaken niet altijd weg organiseren omdat je juist met mensen werkt. Leidinggeven betekent voor mij ook niet direct dat je directief bezig bent. Het gaat om faciliteren, ondersteunen en mensen helpen in hun ontwikkeling om zelf verantwoordelijk te nemen. Dus vooral monitoren en kijken waar ik kan helpen om dat voor elkaar te krijgen. Tegelijkertijd is het ook niet ‘zachte heelmeester’ zijn of 'vrijheid blijheid'.“

Kijkend naar welke kwaliteiten een leidinggevende zou moeten bezitten, gaat het Thimo vooral om weten welke ‘triggers’ of allergieën je hebt. “Dit beseffen en ervoor openstaan, erop willen reflecteren en ervan leren om vandaaruit jezelf te ontwikkelen, is misschien wel het allerbelangrijkste als leidinggevende. Want als je inzicht in jezelf ontwikkelt helpt dat ook om inzichten in anderen te krijgen.“
 

Ruimte

“Om een team goed mee te krijgen moet je hen goed leren kennen. Je moet mensen de ruimte geven, maar ook ruimte krijgen om bij te kunnen sturen. Dat is wat ik in het leertraject, maar dan casuïstiek- en dilemma-gedreven de deelnemers probeer mee te geven. Door hierover met elkaar in gesprek te gaan komt vanzelf boven hoe mensen dit zelf willen doen zonder dat ik hen vooraf vertel wat de manier is om een dilemma als leidinggevende aan te pakken”, aldus Thimo Jansen tot besluit van dit gesprek.