Pius X College, Almelo: “Leerlingen vinden het leuk om ergens in uit te blinken.”

Een vmbo-leerling is op Pius X geen havo-leerling, zegt teamleider Mark Wagt. “Als een leerling in bepaalde vakken heel goed is, moeten we het voor hem of haar mogelijk maken om daarin te excelleren. En daar is het vakkenaanbod op maat een mooie opstap voor,” legt de teamleider uit.

(In)formele scholing van docenten

Leerlingen die een vak op een hoger niveau volgen doen dat op Pius X gewoon in hun eigen klas. Docenten bedienen leerlingen binnen een les, namelijk op verschillende kennisniveaus waarbij verschillende onderwerpen aan de orde laten komen.

De school zet stevig in op formele en informele scholing voor differentiëren. “We doen dat met z’n allen, maar één docent trekt de kar,” legt Wagt uit. “Deze docent organiseert studiedagen en is de vraagbaak voor collega’s.” Volgens Wagt kan het ‘namelijk heel lastig zijn om les te geven aan een groep leerlingen, waarvan er vijf werken op BBL-niveau, zes op KBL-niveau en drie op G/T-niveau.” Daarom denken ‘zijn’ docenten altijd vanuit kansen en mogelijkheden. “We hoeven niet alles te kunnen, maar we willen wel alles proberen,"meldt Wagt. En dat zeggen we tegen de leerlingen en tegen onszelf, want elke docent wil hier op school beter worden in zijn of haar vak en het maximale uit zijn leerlingen halen.”

Zelfstandige leerlingen

“We spreken duidelijke verwachtingen uit naar de leerlingen, zodat ze precies weten waar ze aan toe zijn.” De aanpak van Pius X vraagt van iedere leerling een zekere mate van zelfstandigheid. Als de school nieuwe ideeën heeft over maatwerk dan worden leerlingen daar ook bij betrokken. “Onze leerlingenraad denkt actief mee, omdat we het belangrijk vinden om met leerlingen in gesprek te gaan en om onze ideeën te toetsen.” Wagt vervolgt: “En daarna moet je ideeën ook weer durven bijstellen, want als blijkt dat een leerling toch minder goed scoort op een hoger niveau, dan kan het beter zijn om een stapje terug te doen.” En dat is volgens Wagt niet erg. “Al is het voor het gevoel van die leerling wel belangrijk hoe je deze boodschap brengt.”

Het havo-succes  

Sinds dit jaar kunnen vmbo-G/T-leerlingen ook vakken op havo-niveau volgen. “Dat havo-verhaal staat nog wel in de kinderschoenen, meldt Wagt. “We zijn nog in overleg met de havo-locatie over de organisatie en het rooster. Verder proberen we intern draagvlak te creëren via succesverhalen van leerlingen.” De teamleider vervolgt: “Vmbo-leerlingen volgen hun lessen op havo-niveau nu nog bij ons op school, maar volgend jaar kan het zo maar zijn dat deze leerlingen (vooral in de examenklas) voor hun havo-vak meedraaien in havo-klassen.”

Tweerichtingsverkeer

In schooljaar 2017-2018 werden op Pius X ongeveer veertig vakken op een hoger niveau afgesloten en van teamleider Wagt mag deze maatwerkaanpak nog wel omvangrijker worden. Hij ziet namelijk meer mogelijkheden dan alleen het volgen van vakken op  verschillende niveaus. “Het is misschien nog toekomstmuziek, maar misschien kan het vmbo, havo en vwo ooit tweerichtingsverkeer worden.” Wagt bedoelt hiermee dat havo- of vwo-leerlingen ook vmbo-praktijkvakken, aanvullend op hun eigen curriculum, zouden moeten kunnen gaan volgen.

Teamleider Wagt stelt zich voor dat er een situatie kan ontstaan, waarbij de school toewerkt naar een systeem waarin uitblinkende havo- en vwo-leerlingen óók met een praktijkvak in het vmbo aan de slag kunnen. Wagt: “Dat zou toch mooi zijn?” Ook al is Pius X voorlopig nog niet klaar met het inzetten en doorontwikkelen van maatwerk toch heeft teamleider Wagt nu al mooie dingen zien voortvloeien uit de aanpak van ‘zijn’ school.

“Vijf jaar geleden moest een mentor leerlingen aan hun mouw trekken om ze te wijzen om hun kwaliteiten. Tegenwoordig melden leerlingen zichzelf aan bij de docent, omdat ze inzien dat ze meer kunnen en een vak op een hoger niveau willen volgen. Wagt: “Dit vind ik wel de mooiste kentering, namelijk dat leerlingen het leuk vinden om ergens goed in te zijn of ergens in uit te blinken.”