Wat moet en wat mag in de diplomering van de vmbo-leerwegen gl en tl?

Wanneer wordt bepaald voor welk diploma de leerling opgaat?

Uiterlijk tien dagen voor de start van het centraal examen (wanneer de school de definitieve cijfers voor het schoolexamen doorgeeft) moet een definitieve keuze gemaakt worden of een leerling voor een gl- of een tl-diploma opteert.

Een aantal leerlingen doet examen in een pluspakket: gl + een extra avo-vak ofwel tl + een beroepsgericht vak. Stel een van deze leerlingen verprutst het examen en hij of zij kan het gemiddelde cijfer ook niet bijtrekken met een herexamen, waardoor bijvoorbeeld het gl-diploma niet meer tot de mogelijkheden behoort maar het tl-diploma wel (of vice versa, een situatie die vaker plaatsvindt). Welke stappen moeten dan gezet worden om ervoor te zorgen dat de leerling wel een diploma haalt?

Een leerling moet vooraf aangeven voor welk diploma hij/zij opgaat. De uitslagregeling voor dat examen is dan ook van toepassing. Als de leerling kiest voor een gl-diploma plus een extra avo-vak, is de gl-zak/slaag regeling van toepassing. Het extra vak kan wel buiten beschouwing worden gelaten op het moment dat de leerling daar op zou zakken voor gl (duim-regeling).

Om een gl-diploma om te zetten naar een tl-diploma, moet de leerling wel eerst gl geslaagd zijn. De leerling kan niet, omdat het beroepsgerichte vak slecht is gemaakt, achteraf aangeven dan maar een tl-diploma te willen ontvangen. Andersom is ook niet mogelijk om een leerling die opgaat voor een tl-diploma en extra examen aflegt in een beroepsgericht vak, een gl-diploma te geven als een avo-vak slecht uitpakt.

Samengevat uit het eindexamenbesluit:

• Uitgangspunt is dat eindexamen wordt afgelegd in de leerweg (of schoolsoort) van inschrijving. Volgens het Eindexamenbesluit VO wordt over dat afgelegde eindexamen een uitslag vastgesteld (artikel 48) en op grond van die uitslag wordt een diploma en/of cijferlijst uitgereikt (artikel 52). Leerlingen volgen dus of onderwijs in de gemengde leerweg of in de theoretische leerweg en dit moet overeenkomen met de inschrijving.
• Expliciet is geregeld dat een kandidaat die ‘met goed gevolg’ het eindexamen vmbo-gl heeft afgelegd en die met een door hem of haar extra afgelegd algemene vak kan slagen voor tl, een diploma vmbo-tl kan worden uitgereikt (mits de school mavo omvat). In deze mogelijkheid is dus voorzien door de regelgeving.
• Als een leerling ingeschreven is als gl-kandidaat met een extra avo-vak en het er naar uitziet dat deze leerling het beroepsgerichte vak niet gaat halen, kan de leerling (minimaal 10 dagen voor de start van de centrale examens) alsnog ingeschreven worden als tl-kandidaat met een extra beroepsgericht vak.
• Als een kandidaat ingeschreven staat als tl-leerling met een extra beroepsgericht vak kan deze met behulp van de zogenaamde ‘duim-regeling’ van artikel 48 het extra vak niet laten meetellen voor het behalen van zijn of haar diploma, waardoor de leerling alsnog het tl-diploma kan halen. Mocht deze kandidaat toch het beroepsgerichte vak halen, dan kan dit als extra vak betrokken worden bij de vaststelling van de uitslag tl en worden vermeld op de cijferlijst.

Uitgebreide informatie over vmbo-examens
Het ministerie van OCW heeft informatie op een rij gezet over drie aspecten van de vmbo-examens waar scholen regelmatig vragen over hebben. Het gaat om de volgende zaken:
1. Achteraf switchen tussen gl en tl als het examen tegenviel (Hierover gaat ook bovenstaand artikel);
2. De houdbaarheid van de resultaten voor het cspe behaald in het derde leerjaar;
3. De eindcijfers en het combinatiecijfer voor de beroepsgerichte keuzevakken.