Advies Onderwijsraad: investeer juist nu in onderwijs

29 juni 2020

Door de noodmaatregelen en de gevolgen van de crisis zien jongeren kansen wegvallen om zich te ontwikkelen en op de arbeidsmarkt een plek te vinden. Volgens de Onderwijsraad is het nu zaak te blijven investeren in goed onderwijs voor kinderen en jongeren. Dit is essentieel om Nederland uit deze crisis te leiden. In het advies ‘Vooruitzien voor jonge generaties’ gaat de Onderwijsraad in op de gevolgen van de coronacrisis op de langere termijn. De raad roept op om oog te houden voor de jongere generaties.

De Onderwijsraad kreeg van minister Slob de adviesvraag hoe om te gaan met de gevolgen van de coronacrisis voor het onderwijs. Wat is nodig om het onderwijssysteem door deze crisis te loodsen en in zijn totaliteit zo goed mogelijk te laten functioneren?

Update 29 juni 2020:
De ministers van OCW hebben een beleidsreactie op het advies naar de Tweede Kamer gestuurd. De beleidsreactie geeft vooral aan dat het departement al veel maatregelen en acties heeft ondernomen die het belang van het advies onderstrepen. Verder kondigen ze nader onderzoek aan naar de aanpak en effectiviteit van de inzet van de subsidieregeling gericht op het bestrijden van leerachterstanden. Ook wil het departement inzetten op sectorontwikkeling in brede zin en een leven lang ontwikkelen.

 

De raad constateert dat er veel creativiteit en elan in de sector aanwezig is, er veel en snel geleerd wordt van deze crisis en dat eens en te meer duidelijk is geworden dat scholen een belangrijke sociale functie vervullen. Tegelijkertijd heeft de crisis knelpunten en kwetsbaarheden nadrukkelijker aan het licht gebracht. Al eerder bracht de Onderwijsraad een advies uit over het ondervangen van de gevolgen van de coronacrisis voor het onderwijs op de korte termijn.

Scenario's opstellen

Het onderwijs heeft voorlopig nog last van de gevolgen van de crisis. Ook is niet alles te voorspellen. Daarom moet er beleid gemaakt worden dat mee kan bewegen met en anticiperen op nieuwe ontwikkelingen. De Onderwijsraad benadrukt dat werken met scenario's een goed middel daarvoor is.

Volgens de Onderwijsraad horen vijf vraagstukken leidend te zijn voor onderwijsbeleid om de gevolgen van de coronacrisis te ondervangen.  

  1. Investeer in leraren en schoolleiders
    Meerdere onderwijssectoren kampen met tekorten aan personeel. Door ziekte en overbelasting kunnen nog meer mensen uitvallen. Het is zaak dat te voorkomen en ervoor te zorgen dat het onderwijs aantrekkelijker wordt als sector om in te werken. De raad denkt daarbij onder andere aan het gelijktrekken van de salariëring in po en vo en het extra belonen van leraren op scholen met lerarentekorten.  
  2. Investeer in gelijke kansen
    Ondanks de inspanningen die scholen en universiteiten verrichten, dreigt de coronacrisis de kansenongelijkheid te vergroten. Het vergt investeringen om dat tegen te gaan.
  3. Investeer in leesvaardigheid
    Goede leesvaardigheid is nu nog meer van belang. Het is de sleutel tot begrip van kennis-vakken, digitale vaardigheden en burgerschap.
  4. Investeer in arbeidsmarkttoeleiding en een leven lang ontwikkelen
    De economische gevolgen van de coronacrisis beperken baankansen en ontnemen het zicht op een goede start in een werkzaam leven.
  5. Waarborg de functies van toetsing en examinering op overgangen
    Toetsen en examens geven een objectief oordeel waarop de doorstroom in het onderwijsstelsel is gebaseerd. Dit komt nu op scherp te staan. Om te zorgen dat er bij een crisis alternatieven zijn, moet de toetsing en examinering anders worden ingericht: bijvoorbeeld door toetsmomenten te verplaatsen of ze vaker digitaal of mondeling af te nemen. Ook kan de te toetsen leerstof beter verspreid worden over het jaar.