Digitalisering maakt herijking van de Wet Gratis Schoolboeken noodzakelijk

03 oktober 2021

Door digitalisering in het voortgezet onderwijs wordt het noodzakelijk de Wet Gratis Schoolboeken (WGS) ter herijken. Dat stelt de VO-raad naar aanleiding van de Evaluatie WGS door SEO en Regioplan. Door toenemende digitalisering worden leermiddelen duurder, terwijl het bedrag per leerling dat scholen uit de WGS ontvangen nauwelijks is gewijzigd sinds 2008. Volgens SEO/Regioplan is de toegang tot een device voor veel leerlingen haast onontbeerlijk geworden. Het is daarom dat ook devices volgens de VO-raad onderdeel moeten worden van de WGS.

De Wet Gratis Schoolboeken wordt elke vijf jaar geëvalueerd. Na een motie van de Tweede Kamer, waren dit keer ook de kosten van devices onderdeel van de wetsevaluatie.

Kosten leermiddelen stijgen

In de wetsevaluatie concluderen SEO en Regioplan dat het LiFo-model (licentie-folio) oprukt in de leermiddelenmarkt. Vooral de grote uitgeverijen bieden dit LiFo-model aan. In toenemende mate is het LiFo-model nog het enige product dat wordt aangeboden in de markt. Dat baart de VO-raad zorgen. De onderzoekers stellen namelijk dat de prijzen voor leermiddelen stijgen, omdat scholen niet meer de vrijheid hebben om onderdelen van een methode af te nemen. Het LiFo-product moet integraal worden afgenomen. Daarnaast hadden scholen in het verleden de vrijheid om zelf de afschrijvingstermijn voor papieren leermiddelen te bepalen. Met de beweging naar digitaal betalen scholen jaarlijks een vaste licentieprijs.

Devices onontbeerlijk

Devices zijn volgens de onderzoekers voor veel leerlingen haast onontbeerlijk geworden voor toegang tot onderwijs. Dat roept de vraag op waar de rekening voor devices moet worden gelegd: bij de school of bij de ouder. Omdat devices momenteel geen onderdeel uitmaken van de bekostiging van de Rijksoverheid, leggen scholen dikwijls de rekening bij de ouder neer. Er zijn wel regelingen beschikbaar voor ouders met onvoldoende draagkracht, maar ouders ervaren een drempel om aan te kloppen voor financiële hulp. De VO-raad meent dat onwenselijk situaties zoveel mogelijk vermeden moeten worden en pleit daarom voor een ophoging van de Wet Gratis Schoolboeken met middelen voor devices.

In zijn Kamerbrief voor het – uitgestelde – kamerdebat over digitalisering in het onderwijs, stelt minister Slob besluitvorming over de bekostiging van devices voor te bereiden. De VO-raad roept leden van de Tweede Kamer op om werk te maken van bekostiging van devices voor leerlingen. Zodoende wordt kansengelijkheid gestimuleerd.