Kabinet: geen tweede jaar bekostiging voor loopbaanbegeleiding oud-leerlingen praktijkonderwijs

Voor leerlingen die - op nog jonge leeftijd - uitstromen uit het praktijkonderwijs kan het soms lastig zijn om zelfstandig een structurele stap naar werk of een vervolgopleiding te zetten. Loopbaanbegeleiding en warme ondersteuning hierbij vanuit de vertrouwde omgeving van de school zijn dan heel belangrijk, om leerlingen aan de slag te helpen en te houden. Pro-scholen kennen deze taak tot nazorg al en geven hier invulling aan; met de Onderwijsinspectie zijn hier nadere afspraken over vastgelegd. Zo is afgesproken dat pro-scholen leerlingen nog twee jaar na het verlaten van de school volgen en kijken hoe ze het doen in hun baan of vervolopleiding (streven is een bestendige uitstroom van tenminste 75%). Alsook dat de scholen waar nodig ondersteuning bieden bij het vinden en behouden van passend werk of een passende vervolopleiding in het mbo, met als uitganggspunt dat minimaal 90% op een goede plek terechtkomt.

Dat het kabinet deze verantwoordelijkheid wettelijk wil verankeren, is volgens de VO-raad een goede zaak, maar in het huidige wetsvoorstel wordt de taak van scholen in deze en de benodigde financiering juist beperkt. Terwijl scholen in de praktijk uitgestroomde leerlingen al heel lang meer dan één jaar begeleiden, krijgen ze met dit wetsvoorstel maar voor één jaar financiering om deze cruciale nazorg te kunnen bieden. Daarna wordt de pro-school verplicht om oud-leerlingen met een hulpvraag door te verwijzen naar de gemeente. Naast de extra administratieve last die dit scholen oplevert, kan dit ook grote negatieve gevolgen hebben voor leerlingen. Want juist in het tweede jaar na uitstroom is begeleiding vanuit school belangrijk, zoals ook de Sectorraad Pro benadrukt. In de – ook veel voorkomende – gevallen dat een eerste baan vinden nog lukt, krijgen leerlingen vaak een jaarcontract en staan ze daarna soms weer op straat. En juist in een tweede jaar slaat soms de twijfel bij oud-leerlingen (of bij de werkgever) over een baan of opleiding toe. Ondersteuning vanuit de bekende school, soms bestaande uit slechts een enkel gesprek, kan dan cruciaal zijn om het dubbeltje de goede kant uit te laten vallen. Met positieve, soms levenslange gevolgen voor de oud-leerling, alsook voor de arbeidsmarkt waar men staat te springen om vakmensen.

Extra zuur is het dat diverse partijen tijdens een debat in de Tweede Kamer vorig jaar hebben aangedrongen op het wettelijk verankeren van een tweede jaar loopbaanbegeleiding door de school voor onder meer oud-leerlingen.van het praktijkonderwijs. Staatssecretaris Paul deed NSC-Kamerlid Soepboer toen de toezegging dat ze de opname van het tweede jaar nazorg in de wet ging onderzoeken. Nu kiest ze alsnog voor een systeem waarmee leerlingen zich in of na het tweede jaar tot de – meer anonieme en ondoorzichtige – gemeente moeten wenden.

Het wetsvoorstel wordt binnenkort in de Tweede Kamer besproken. Streven is dat de wet op 1 januari 2026 ingaat.​

Zie ook het bericht van de Sectorraad Praktijkonderwijs.