Kansengelijkheid vraagt extra inzet van scholen en extra investeringen
De VO-raad heeft een set van maatregelen gepresenteerd om de kansenongelijkheid in het onderwijs terug te dringen. In een brief aan de Tweede Kamer pleit de raad onder andere voor een herijking van het schooladvies aan het einde van het tweede jaar in het vo en extra investeringen voor verlenging van de onderwijstijd voor leerlingen van minder draagkrachtige ouders. Ook stimuleert de raad dat er in elke regio onderwijsvormen beschikbaar zijn die uitstel van selectie mogelijk maken, zoals dakpanbrugklassen, tienercolleges en vormen van samenwerking tussen scholen op dit vlak.

Eindadvies po een startadvies
Het eindadvies in het primair onderwijs is en blijft belangrijk, maar is volgens de VO-raad een advies voor de start in het voortgezet onderwijs, niet over het eindniveau. Daarom moet er aan het eind van het tweede leerjaar een vervolgadvies komen. Dit kan betekenen dat de leerling geholpen wordt om een overstap te maken naar een ander schooltype op een andere school in de regio of op de eigen school meer maatwerk krijgt aangeboden; maatwerk dat zowel variatie in onderwijstijd, opleidingsduur als niveau van vakken kan behelzen. Leerlingen bij wie er ook maar enigszins twijfel is over de startpositie in het vo, ontvangen wat de VO-raad betreft een gemengd advies van het basisonderwijs.
Keuzemoment waar nodig uitstellen
Door middel van tienercolleges, samenwerkingsconstructies tussen vo-scholen en meer dakpanklassen in de brugfase wil de VO-raad er voor zorgen dat leerlingen voldoende tijd krijgen om een richting te kiezen. Wettelijke belemmeringen voor tienercolleges moeten worden weggenomen en er moet meer budget komen voor scholen met brede brugklassen. Een leerling in een dakpan- of brede brugklas vraagt nu eenmaal meer van docenten waardoor het nodig kan zijn om te werken in kleinere groepen.
Meer focus en waardering voor de maatschappelijke impact van onderwijs
De afgelopen periode lag bij de kwaliteitsbeoordeling veel nadruk op meetbare output en efficiency in het onderwijs. We pleiten – in lijn met de ontwikkeling naar vernieuwd toezicht die is ingezet – voor een breder kwaliteitsoordeel. Hiermee wordt recht gedaan aan de maatschappelijke opdracht waar vo-scholen zich voor gesteld zien en waar zij dagelijks – niet altijd even goed meetbaar, maar wel merkbaar – hun uiterste best voor doen.
Schaduwonderwijs uit de schaduw
Er is sprake van een opmars van (commercieel) schaduwonderwijs. Dat werkt kansenongelijkheid in de hand van kinderen van laagopgeleide en minder draagkrachtige ouders. De VO-raad vindt dat elke leerling – ongeacht zijn of haar achtergrond – een gelijke kans moet krijgen zijn of haar potentie volledig waar te maken. Er mogen geen financiële belemmeringen zijn om kinderen de ondersteuning te geven die ze nodig hebben om hun potentieel te benutten. We pleiten voor ruimhartige investeringen zodat scholen leerlingen van minder draagkrachtige ouders kunnen begeleiden in de vorm van extra onderwijstijd of huiswerkbegeleiding. Globaal berekend kost 4 uur extra onderwijstijd per week aan deze leerlingen een investering van ten minste 160 miljoen euro.
Download de brief met de voorstellen van de VO-raad om kansenongelijkheid in het onderwijs terug te dringen, die op 25 januari naar de Tweede Kamer is gestuurd. Op 30 januari spreekt de Tweede Kamer in een nota-overleg over dit thema.
Op 26 januari is er daarnaast een gesprek in de Kamer over schaduwonderwijs. Zie ook het position paper dat de VO-raad voor dit gesprek heeft opgesteld.
VO-raad in de media over terugdringen kansenongelijkheid
- Lees het artikel in Trouw: 'Paul Rosenmöller wil kansenongelijkheid in het onderwijs aanpakken' en het Volkskrant-artikel: 'VO-raad: geef opnieuw schooladvies na tweede jaar middelbare school'
- Bekijk het NOS journaal van 25 januari, 13.00 uur (item start na 01.42 min)
- Luister naar het interview met Paul Rosenmöller op Radio EenVandaag (selecteer fragment tussen 15.00 - 16.00 uur, item begint na 40.55 min).
- Lees ook het Trouw-artikel 'Een vwo'er kan veel leren van een vmbo'er, en andersom' en het NOS-bericht 'Maatwerk op scholen: 'Ik kreeg havo-advies, nu doe ik Latijn'.
Brief VO-raad aan Tweede Kamer over kansengelijkheid in het onderwijs

Maatregelen rondom schooladvies om kansengelijkheid te vergroten
Staatssecretaris Dekker wil naar aanleiding van de tussenevaluatie Wet Eindtoetsing PO een aantal verbeteringen doorvoeren rondom het schooladvies, om de kansengelijkheid in het onderwijs te bevorderen. Dit schrijft hij in…

Aanbod heterogene brugklassen dekkend maar onder druk
Binnen een schaal van 7 kilometer is er voor nagenoeg elke leerling een heterogene brugklas beschikbaar. Dit blijkt uit een navraag onder besturen en scholen die DUO in opdracht van…

Ideeënkaart: wat kunt u doen om kansengelijkheid in het onderwijs te bevorderen?
Wat kunnen scholen – individueel en gezamenlijk – doen om de kansengelijkheid in het onderwijs te bevorderen? De Argumentenfabriek heeft in opdracht van de VO-raad een ‘Ideeënkaart kansengelijkheid in het…
