Loting numerus fixus biedt kansen voor minder stress bij leerlingen

02 februari 2023

De impact die de decentrale selectie in het hoger onderwijs heeft op het leerproces en het sociaal welzijn van examenleerlingen gaat naar beneden. De Kamer heeft dinsdag 31 januari 2023 enkele moties aangenomen die de kansengelijkheid bij de overgang van het voortgezet onderwijs naar het hoger onderwijs moeten verbeteren.

De moties die in de Tweede Kamer werden aangenomen, vinden hun oorsprong in het vorige week uitgekomen rapport van de onderwijsinspectie. In dit rapport pleit de Inspectie o.a. voor het beperken van de selectieprocedures, het voorkomen van onnodige selectiecriteria of -instrumenten en roept zij op tot een evaluatie van de selectieprocedures, vooral in het kader van de kansengelijkheid.

De VO-raad vindt dat een vwo-diploma voldoende zou moeten zijn om aangenomen te worden bij alle studierichtingen, ook als er capaciteitsbeperkingen zijn. Ook geven wij al sinds de invoering van de decentrale selectie aan, dat wij grote problemen signaleren door de druk die de decentrale selectie legt op leerlingen en scholen.

De afgelopen jaren is duidelijk geworden, o.a. door onderzoeken van de Inspectie, dat vooral de kansengelijkheid onder druk is komen te staan door de selectiemethodes die worden gebruikt bij de decentrale selectie. Het kabinet denkt hier nu een antwoord op te geven met de voorgenomen wetswijziging “loting in decentrale selectie”. Decentrale loting zal als extra instrument beschikbaar worden gesteld in aanvulling op decentrale selectie zoals die nu plaats vindt. Door de toevoeging van loting ontstaat een systeem met drie selectiemethoden:  

  1. Selectie op basis van ten minste twee kwalitatieve selectiecriteria;
  2. Ongewogen loting; of 
  3. Een combinatie van selectie en loting, zoals gewogen loting.