Meer focus op basisvaardigheden in nieuwe onderzoekskaders inspectie

De grootste wijziging is de toevoeging van een nieuwe standaard ‘Basisvaardigheden’ (OP0). In deze standaard kijkt de inspectie naar het doelgericht plannen en realiseren van het curriculum voor Nederlandse taal, rekenen-wiskunde en burgerschap.  Onderwijspersoneel moet zich daarbij goed kunnen verantwoorden over de doelen waaraan ze werken. Vanaf 1 augustus 2023 neemt de inspectie de standaard Basisvaardigheden in alle onderzoeken mee.

Andere wijzigingen zijn enkele concretiseringen van de standaarden ‘Zicht op ontwikkeling en begeleiding’ (OP2) en ‘Pedagogisch-didactisch handelen’ (OP3). Verder zijn de nieuwe kaders aangepast aan de politieke wens om de waardering goed en het predicaat excellent op schoolniveau af te schaffen. De waardering 'goed' voor scholen wordt met ingang van het nieuwe schooljaar niet langer op aanvraag onderzocht door de inspectie.

Beleidsinhoudelijke wijzigingen 

In 2021 zijn de onderzoekskaders van de Inspectie van het Onderwijs op basis van een uitvoerige evaluatie herzien en vastgesteld voor een periode van 4 jaar. De gebruikelijke jaarlijkse tussentijdse bijstellingen zijn veelal het gevolg van nieuwe wet- en regelgeving. Dit jaar zijn de wijzigingen ook beleidsinhoudelijk van aard. De VO-raad hecht belang aan een consistent onderzoekskader zodat besturen en scholen helderheid hebben over wat er van hen verwacht wordt.

Kanttekeningen

De VO-raad heeft in het overleg over de beoogde wijzigingen een aantal kanttekeningen geplaatst bij deze tussentijdse bijstelling van het Onderzoekskader VO 2021 bij de inspectie.

De VO-raad vindt de toevoeging van een aparte standaard gericht op het onderwijsaanbod van basisvaardigheden (OP0) naast de bestaande standaard ‘Aanbod’ (OP1, dat toeziet op het onderwijsaanbod als geheel) niet wenselijk. In het voortgezet onderwijs dragen alle vakken en leergebieden bij aan versterking van de basisvaardigheden. Het apart zetten van basisvaardigheden in een losse toezichtstandaard stuurt sterk op een afzonderlijk aanbod voor basisvaardigheden. De overlap tussen de standaarden OP0 en OP1 leidt in onze optiek ook tot onduidelijkheid in de handhaving. Ook heeft de VO-raad haar bezwaren over de snelle invoering van de tussentijdse veranderingen en het gewicht van de nieuwe standaard in het eindoordeel van de school/afdeling onder aandacht van de inspectie gebracht. Daarbij vinden we het belangrijk dat scholen zich goed kunnen voorbereiden op een nieuwe standaard.

De VO-raad is niet de enige die kanttekeningen heeft geplaatst bij de aanpassingen in het kader;  ook andere organisaties uit het onderwijsveld hebben hun bezwaren kenbaar gemaakt.