OCW zet in op versterken onderwijs aan nieuwkomers via juridische inbedding
25 juni 2025
Momenteel ontbreekt een wettelijke basis voor het onderwijs aan nieuwkomers, waardoor het voor scholen en gemeenten bijvoorbeeld niet duidelijk is aan welke eisen zij moeten voldoen bij de organisatie en inrichting van dit type onderwijs. Met de juridische inbedding van het onderwijs aan nieuwkomers wil de staatssecretaris bereiken dat scholen en gemeenten beter weten wat van hen wordt verwacht. Zo wordt gewerkt aan het vastleggen van de deugdelijkheidseisen voor het onderwijsaanbod, waarna de Onderwijsinspectie ook een passend toezichtkader kan ontwikkelen. Daarnaast wordt gekeken of en hoe de bekwaam- en bevoegdheden van de docenten aanpassing behoeven.
Bedoeling is ook om – in overleg met alle betrokkenen – wettelijk te verankeren hoe de verantwoordelijkheid voor voldoende onderwijscapaciteit precies is verdeeld en welke route gevolgd kan worden bij haperingen of onduidelijkheden in de regionale samenwerking.
In de aankomende periode gaat het ministerie in gesprek met experts uit het veld om een tijdpad te ontwikkelen en de inhoud van het wetstraject nader vorm te geven. De VO-raad is hier nauw bij betrokken.
Nieuwkomers vier jaar buiten onderwijsresultatenmodel
Een andere wijziging die meteen geldt, is dat de Onderwijsinspectie - vooruitlopend op de aanpassing van de regeling ‘Leerresultaten VO’ - sinds dit voorjaar nieuwkomers in het vo de eerste vier jaar dat zij onderwijs volgen niet meetelt in het onderwijsresultatenmodel. Eerder was dit nog de eerste twee jaar. De VO-raad is hier blij mee. In aanloop naar een debat over Onderwijskansen op 26 maart jl. riepen we de Kamer al hiertoe op.
Beleidsmaatregelen
Op korte termijn wordt daarnaast een aantal beleidsmaatregelen rond onderwijs aan nieuwkomers genomen om scholen te ondersteunen, alsook om richting te geven aan de toekomstige juridische uitwerking van het onderwijs aan nieuwkomers. Zo start dit voorjaar een traject gericht op kennisdeling rond de overgang van een taalklas of ISK naar reguliere scholen (po, vo of mbo). Daarnaast wordt een expertgroep samengesteld die advies geeft aan de staatssecretaris over de inhoud van het onderwijs aan nieuwkomers, zodat er landelijk meer uniformiteit kan komen op dit vlak.
Ook wordt gewerkt aan handvatten rond de verantwoordelijkheidsverdeling ten aanzien van onderwijs aan nieuwkomers in de regio. Het ministerie is voornemens om hier op de korte termijn een modelovereenkomst voor regionale afspraken voor te ontwikkelen. Daarnaast ontwikkelt het ministerie samen met de inspectie een werkwijze die kan bijdragen aan het doorbreken van impasses, ieder vanuit zijn eigen rollen en verantwoordelijkheden.
Doorstroom naar mbo
In haar brief gaat de staatssecretaris ook specifiek in op de overgang van de ISK naar het mbo, die nog niet altijd optimaal verloopt. Met de juridische inbedding van het onderwijs aan nieuwkomers moet onder meer worden geborgd dat de onderwijsinhoud van het onderwijs aan nieuwkomers in het vo beter aansluit op het mbo, zo geeft Paul aan. Ook zal OCW goede voorbeelden van samenwerkingen tussen het vo-nieuwkomersonderwijs en het mbo onder de aandacht brengen.