Onderwijsraad over sekseverschillen in onderwijs: Maak leraren bewust van genderstereotypering
07 oktober 2020
Het onderwijs kan helpen de verschillen in school- en beroepsloopbanen tussen jongens en meisjes te verkleinen, schrijft de Onderwijsraad in Een verkenning van sekseverschillen in het onderwijs. Maar het onderwijs kan dat niet alleen, er is ook een rol voor ouders en de samenleving. De Onderwijsraad constateert op drie punten grote verschillen in de school- en beroepsloopbanen van jongens en meisjes.
- Jongens hebben minder gunstige schoolloopbanen dan meisjes - Ze vallen vaker uit dan meisjes, blijven vaker zitten en stromen door naar lagere niveaus.
- Vrouwen hebben minder gunstige beroepsloopbanen dan mannen - Ze werken vaker dan mannen in deeltijd, verdienen minder en stromen minder vaak door naar management- en topfuncties.
- Jongens en meisjes zijn ongelijk verdeeld over onderwijssectoren en beroepen - Nederland kent een sterke seksespecifieke opleidings- en beroepskeuze: in de techniek werken voor het overgrote merendeel mannen, in de zorg vooral vrouwen.
Waar ontstaan die verschillen
De onderzoekers zien de verschillen tussen jongens en meisjes op een aantal niveaus ontstaan.
- Thuis – Waar kinderen zich identificeren met rolmodellen binnen het gezin.
- Onder leeftijdgenoten – Jongensculturen zijn over het algemeen minder gericht op leren en school dan meisjesculturen.
- Op school – Jongens krijgen de meeste aandacht van leraren, zowel positieve als negatieve. Alle leraren hebben genderspecifieke verwachtingen van jongens en meisjes.
- In de samenleving – Door keuzes in beleid en sociaal-culturele en economische factoren.
Verschillen in de school- en beroepsloopbanen hangen vooral samen met bewuste of onbewuste denkbeelden over gender.
Creëer bewustwording in het onderwijs
De Onderwijsraad adviseert de Onderwijsministers op drie manieren meer bewustwording te creëren over genderstereotypering in het onderwijs.
- Stimuleer bewustwording bij leraren van genderstereotypering. Want doordat leraren (lage) verwachtingen hebben, zullen die ook uitkomen.
- Voorkom stereotypen in loopbaanoriëntatie en -begeleiding. Zet in op een brede, genderneutrale oriëntatie en verleid jongens en meiden minder stereotiepe keuzes te maken.
- Voorkom stereotypen in lesmateriaal. Gebruik beschikbare middelen om het materiaal daarop door te lichten.
Ook adviseert de raad schoolleiders en leraren aandacht te hebben voor individuele verschillen en geen seksespecifieke aanpak in te zetten. Het benoemen van bepaalde behoeften of kenmerken als ‘typisch’ voor jongens of meisjes, kan stereotyperend werken.