VO-raad, LOWAN en LAKS luiden noodklok over nieuwkomersonderwijs: urgent actie nodig

28 november 2022

Het wordt steeds moeilijker voor Internationale Schakelklassen (ISK’s) om (goed) onderwijs voor alle nieuwkomersleerlingen te organiseren. De VO-raad luidt met LOWAN-vo en LAKS, voorafgaand aan een debat over dit thema op 30 november, in twee brieven aan de Tweede Kamer de noodklok en dringt aan op spoedige actie.

ISK’s hebben momenteel te maken met een groot aantal aanmeldingen van jonge vluchtelingen die naar Nederland zijn gekomen, uit Oekraïne én andere landen. Op de 1 oktobertelling van 2022 stonden meer dan twee keer zoveel nieuwkomersleerlingen ingeschreven dan vorig jaar (19.177 versus 8.819).  Veel van deze leerlingen zitten in de kortdurende noodopvang en verhuizen vaak meerdere keren, waardoor ze maar kort op een school aanwezig zijn.

Alles werd al uit de kast gehaald om het onderwijs voor al deze leerlingen daar waar maar enigszins mogelijk te realiseren. De rek is er nu echter volledig uit: (goed) onderwijs organiseren aan zulke grote aantallen, op zeer korte termijn en voor zeer korte duur lukt vaak niet meer. Bijkomend hebben scholen te maken met een tekort aan personeel met NT2-expertise en aan huisvestiging.

Veel kinderen – met name uit de noodopvang en AMV’ers – gaan hierdoor nu helemaal niet naar school. Dit is onacceptabel. Álle leerlingen hebben recht op onderwijs en de ISK’s moeten in staat gesteld worden om dit onderwijs te organiseren.

De VO-raad en LOWAN-vo vragen daarom in hun brief aan de Kamer met klem om de volgende maatregelen:

  1. Organiseer de opvang van nieuwkomers(leerlingen) langduriger en kleinschaliger.
  2. Kom tot meer aandacht voor NT2 in de lerarenopleidingen en meer opleidingsmogelijkheden voor NT2-docenten. En organiseer in elke regio duurzame ISK's, waar docenten een vaste aanstelling kan worden geboden.
  3. Investeer in het opbouwen van NT2-expertise in het reguliere vo, zodat leerlingen beter en sneller vanuit de ISK’s kunnen doorstromen en de druk op de ISK’s afneemt. 
  4. Verander ‘aankomstdatum Nederland’ als start van de looptijd van de aanvullende bekostiging voor nieuwkomersleerlingen in ‘datum eerste schooldag’.
  5. Maak de uitzondering op de kilometergrens, die momenteel geldt voor ISK’s voor Oekraïense leerlingen, mogelijk voor alle ISK’S.

Debat
Op 30 november debatteerde de Tweede Kamer over onderwijs aan vluchtelingen (po, vo, mbo, ho). Berichtgeving over dit debat volgt spoedig.