Wetsvoorstel doorstroomrecht aangenomen

20 februari 2020

De Tweede Kamer heeft donderdag het wetsvoorstel 'Wet gelijke kans op doorstroom naar havo en vwo’ aangenomen, met een belangrijke wijziging: er komt een algemeen doorstroomrecht voor havo-vwo.

In het oorspronkelijke wetsvoorstel 'Gelijke kans op doorstroom naar havo en vwo' wordt geregeld dat leerlingen een drempelloos toelatingsrecht krijgen als zij voldoen aan een in een algemene maatregel van bestuur (AMvB) te omschrijven doorstroomvoorwaarde. Scholen mogen geen andere eisen stellen aan deze leerlingen. Ook mogen scholen stapelende leerlingen in 4- havo of 5-vwo geen doubleerverbod opleggen. De Tweede Kamer wil nog wel ‘meekijken’ bij de AMvB die dit gaat regelen.

Algemeen doorstroomrecht havo-vwo

De Tweede Kamer vraagt in een aangenomen motie aan de regering te regelen dat havisten die willen doorstromen naar het vwo, niet hoeven te voldoen aan een doorstroomvoorwaarde. Scholen mogen ook geen eigen eisen aan deze leerlingen stellen. Dat betekent dat gediplomeerde havisten zonder meer mogen doorstromen naar het vwo. Wel vraagt de Kamer aan de minister om deelname van deze leerlingen aan een doorstroomprogramma in de zomer verplicht te maken.

Voor de doorstroom van vmbo naar havo blijft de doorstroomvoorwaarde wel voorwaardelijk voor een toelatingsrecht. Scholen mogen eigen toelatingsbeleid formuleren voor leerlingen die hier niet aan voldoen. Op verzoek van de Kamer zal de minister bij scholen onder de aandacht brengen dat leerlingen die zonder extra vak willen doorstromen, altijd de mogelijkheid kan worden geboden tot het aanbieden van een doorstroomprogramma. Scholen zouden hierbij kunnen samenwerken.

Ingangsdatum doorstroomrecht

De Kamer wil de AMvB (waarin de doorstroomvoorwaarde en het doubleerverbod staan) nog bekijken en (mogelijk) bespreken voordat deze in werking treedt. Hierdoor is het mogelijk dat de beoogde inwerkingtredingsdatum van het wetsvoorstel en de bijbehorende AMvB (1 augustus 2020) niet gerealiseerd wordt. De Kamer stelt daarom voor om het mogelijk te maken dat verschillende delen van de wet op verschillende moment in werking treden.

Standpunt van de VO-raad

De VO-raad vindt het belangrijk dat leerlingen, ouders en scholen snel duidelijkheid krijgen over het doorstroomrecht en de voorwaarden die daaraan gekoppeld zijn. Het is positief dat havisten deze duidelijkheid nu gekregen hebben en we vragen de Kamer om dit ook de vmbo’ers snel te bieden.

Ook nu al zijn veel doorstromende havisten zonder extra vak succesvol in het vwo. Scholen investeren in de begeleiding en ondersteuning van deze leerlingen. Op dit moment is de doorstroom havo-vwo bescheiden. In de nieuwe situatie is het denkbaar dat meer havisten zullen kiezen voor de route havo-vwo. Als VO-raad zullen wij nauwlettend volgen wat het betekent voor de personele en financiële inzet van scholen om deze leerlingen goed te kunnen begeleiden. Dit geldt ook voor de doorstroomprogramma’s die voor leerlingen zonder extra vak straks worden verzorgd.

Wij willen op korte termijn met de minister bespreken waar de leerlingen en scholen in het eindexamenjaar rekening mee moeten houden in de aanloop naar het schooljaar 2020-2021. Via deze website houden wij u hiervan op de hoogte.