Artikel ‘Intern management en de relatie met schoolprestaties’

31 oktober 2016

Stap 2 las voor u een recent verschenen artikel (Favero et al., 2016), waarin men antwoord geeft op de vraag: ‘Welk effect heeft uw interne rol als schoolleider op de schoolprestaties?’

In het New Yorkse onderwijsdistrict zijn onder de regie van de 'superintendant' hervormingen ingezet waardoor meer verantwoordelijkheden bij de school is gelegd: zij krijgen meer zeggenschap over de eigen scholen, maar moeten daarbij ook meer verantwoording af gaan leggen over hun prestaties. Heeft dit ook inderdaad iets met elkaar te maken? Een aantal onderzoekers grepen deze ontwikkeling aan als een perfecte mogelijkheid om te kijken of er een relatie bestaat tussen de manier van leidinggeven (intern management) en de prestaties van een school. Dit hebben zij tussen 2007 en 2009 onder 1100 New Yorkse scholen onderzocht.

Wat is intern management en hoe ziet de relatie met schoolprestaties eruit?

Intern management gaat over de rol die de leidinggevende heeft ten opzicht van de eigen medewerkers. In dit onderzoek is dit gemeten aan de hand van vier aspecten:

  • het stellen van doelen;
  • vertrouwen geven en betrokkenheid creëren;
  • zorgen dat docenten participeren in beslissingen;
  • feedback geven.


Elk van deze aspecten heeft een effect op medewerkers wat te zien als het overnemen van de gestelde doelen, dat medewerkers gemotiveerd zijn om moeite te doen voor de organisatie, dat de kennis en ervaring van medewerkers meegenomen wordt in beslissingen en dat zij de gegeven feedback kunnen gebruiken om zelf te groeien.
Het onderzoek liet zien dat deze effecten een op een bestaan (het stellen van doelen is positief gerelateerd aan het adopteren van die doelen door de medewerkers en een positieve uitwerking op de resultaten).

Maar het onderzoek laat ook zien dat de effecten niet alleen een op een zijn: het stellen van doelen zorgt er niet alleen voor dat medewerkers deze gaan overnemen. Ook het vertrouwen geven, participatie in beslissingen en het geven van feedback leveren een bijdrage in het adopteren van deze gestelde doelen. Dat geldt ook voor de andere drie effecten.

Juist deze samenhang/overlap zorgt voor een versterkt positief effect op de schoolprestaties (gemeten via de scores op de jaarlijks uitgevoerde gestandaardiseerde testen) en voor een effect dat over meerdere jaren stabiel is.

Wat hebben we hieraan?

Er is dus een duidelijke relatie te trekken tussen de rol van de schoolleider richting de medewerkers en de invloed ervan op de prestaties van de school. Als schoolleider of teamleider kun je juist vanuit je faciliterende rol invloed hebben de prestaties van je school.

Wat dit onderzoek uniek maakt, is dat de medewerkers het beeld hebben geschetst over hoe leidinggevenden de interne management rol vervullen. Dat maakt het een betrouwbaar beeld over hoe het intern management ervaren wordt. De stabiele effecten laten zien dat de persoonlijke mening van de medewerkers over de organisatie en hoe deze functioneert geen invloed heeft op de relatie tussen het intern management en de schoolprestaties.

Als we inzoomen op de vier afzonderlijke aspecten van intern management, heeft het stellen van (concrete) doelen het sterkste effect op medewerkers en schoolprestatie. In de analyse van de onderzoekers bleek daarnaast dat intern management meer betekenis heeft als het gaat om uitdagende doelen te behalen. De rol van intern management is veel kleiner bij het behalen van simpele doelen.

Het mag een open deur zijn dat de onderzoekers schoolleiders, als het gaat om het verbeteren van de schoolprestaties, dan ook adviseren om specifiek aandacht te besteden aan het stellen van doelen, vertrouwen geven aan medewerkers en betrokkenheid creëren, docenten laten participeren in beslissingen en het geven van feedback.  Wat vooral een waardevol is om mee te nemen: zij benadrukken dat het belangrijk is om alle vier deze aspecten goed te borgen binnen de organisatie. Juist omdat de combinatie ervan het verschil kan maken in het gedrag bij de medewerkers en daarmee ook op de prestaties van je school.

Favero, Nathan and Meier, Kenneth J. and O'Toole, Laurence J. (2016) Goals, Trust, Participation, and Feedback: Linking Internal Management With Performance Outcomes. Journal of public administration research and theory, 26 (2). 327 - 343. ISSN 1053-1858

Dit artikel maakt deel uit van de reeks ‘Wetenschap en praktijk: inzichten uit onderzoek en hoe ze kunnen helpen om de volgende stap te zetten richting een professionele schoolorganisatie’.