De leerling in beeld door sterke driehoek met docent en coach

24 augustus 2021

Iedere leerling reageert anders op thuisonderwijs en heeft een eigen behoefte aan ondersteuning. Hoe kun je deze behoefte van iedere leerling achterhalen en eraan voldoen? Petra Wierstra en Sjanie Bremer van het Lauwers College delen hun ervaringen.

Gepersonaliseerd onderwijs

Petra WiersmaPetra Wierstra (docent Nederlands, coach) en Sjanie Bremer (docent Engels, coach) vinden online lesgeven niet heel anders dan lesgeven in de normale situatie. “Wij geven sinds twee jaar gepersonaliseerd onderwijs (GO!). Dat is leerlinggericht en leerlingen krijgen veel eigen verantwoordelijkheid”, vertelt Petra. “Zij werken voor een groot deel in digitale lesprogramma’s aan leerdoelen. Door deze onderwijsvorm en de zelfstandigheid die dat verlangt van onze leerlingen, konden wij snel overschakelen op thuisonderwijs.”

Extra begeleiding

“In plaats van drie zijn er nu twee lesmomenten per vak en de lessen duren geen 50 maar 25 minuten. Daarvoor hebben wij gekozen omdat de leerlingen veel zelfstandig werken. Na de uitleg en het bespreken van de leerdoelen bepalen zij zelf of zij offline verder werken of online blijven voor extra begeleiding”, aldus Sjanie. Toch vinden sommige leerlingen les op afstand lastig. “Het verschil tussen leerlingen die bijblijven en die achterlopen, wordt groter. Bij leerlingen die normaliter al extra hulp nodig hebben, loopt de achterstand op. Zij vinden het lastig om die extra tijd tijdens de les zelfstandig in te vullen”, legt Petra uit.

Meer coaching

Sjanie BremerSjanie en Petra zijn beiden coach van zo’n vijftien leerlingen, met wie zij nauw contact onderhouden. Een verplicht onderdeel vormt het wekelijkse coachingsgesprek. “Normaliter duurt dit vijftien minuten. Nu videobellen wij zo dertig minuten met leerlingen die achterlopen. Als iemand bijvoorbeeld niet kiest voor de extra begeleiding terwijl dat wel nodig is, ondervangen wij dat met de coaching. Wij sporen die leerling aan contact op te nemen met de vakdocent en anders doen wij dat. Je probeert te sturen, maar wel zodanig dat de leerling het zelf wil gaan doen. Daarvoor is het belangrijk de juiste vragen te stellen: Waar ben je? Hoe komt dat? En wat kun je eraan doen?”, vertelt Sjanie. “Ook als ik voel dat een leerling er alleen voor staat, bespreek ik dat tijdens de coaching. Als het nodig is, hebben we vaker contact in de week. Ik wil van zo’n leerling weten hoe het gaat en of hij of zij het allemaal wel trekt. Dat echte contact vind ik heel waardevol.”

Leerjaarcoördinator op bezoek

Doordat de vakdocenten en coaches regelmatig met elkaar videobellen en appen, heeft het Lauwers College alle leerlingen goed in beeld. “Laatst bracht een coach tijdens een overleg een leerling in, die tot dat moment weinig had gedaan. Daarop kreeg de coach aanvullende informatie van de vakdocenten en belde de leerjaarcoördinator met de ouders. Dat stimuleerde de leerling om het schoolwerk weer goed op te pakken”, vertelt Petra. “Een andere leerling reageerde een week niet en was afwezig bij de lessen. De leerjaarcoördinator is bij haar thuis langsgegaan, waarop die leerling een dag bij de leerjaarcoördinator aan haar leerdoelen heeft gewerkt.”

Formatief toetsen

De vakdocent en coach volgen, net zoals anders, de voortgang van de leerlingen in het digitale portfolio Peppels. Toetsing daarentegen is in deze situatie een ander verhaal. “Voor de bovenbouw is het eerstvolgende schoolexamen een spreekvaardigheidstoets en dat kan natuurlijk via videobellen. De onderbouw maakt een formatieve toets om het leerdoel af te sluiten”, legt Sjanie uit. “Ik heb daarvoor een selectie gemaakt van opdrachten en vragen uit officiële toetsen en herkansingen. Aan deze ‘minitoets’ heb ik een cijfer gekoppeld, zodat de leerlingen weten of het resultaat vergelijkbaar is met de cijfers die zij normaliter halen.”

Echt contact
Leerling Rik van der Molen (mavo, klas 1) is tevreden over school: “Mijn schoolwerk doen is eigenlijk net als anders. Ik kan in Somtoday mijn rooster en vakken zien en in Peppels welke opdrachten ik moet maken. Als ik die heb gemaakt, worden ze gecontroleerd door de leraren. Alleen het videobellen is anders, maar daar ben ik inmiddels wel aan gewend.” Het contact met zijn leraren vindt Rik goed: “Je kunt in de les vragen stellen en ook daarbuiten via de mail of WhatsApp. Soms bellen ze jou ook. Het is makkelijk om te vragen om informatie of uitleg.”


Eigen verantwoordelijkheid

Lauwers CollegeOmdat het bij deze manier van toetsen mogelijk is om informatie op te zoeken, heeft Sjanie de leerlingen op hun eigen verantwoordelijkheid gewezen. “Tijdens de online lessen heb ik duidelijk aangegeven dat ik verwacht dat zij goed voor de toets leren en deze eerlijk maken, dus zonder hulp. Ook heb ik benoemd dat goed leren en eerlijkheid voor mij als docent én voor henzelf een goed beeld geeft van hun kennen en kunnen. Als ze dat niet doen, houden ze zichzelf eigenlijk voor de gek.”

Geen achterstand

Voor een achterstand zijn Sjanie en Petra niet bang. “Vakinhoudelijk zien wij dat het goed gaat. Wij bieden de lesstof meer verspreid over de weken aan. Daarin hebben wij ook uitlooptijd voor herhaling en bijwerken ingepland. Alleen de extra stof, zoals verdiepingsopgaven, doen wij nu niet. Op deze manier komen wij goed uit ”, aldus Petra. Sjanie: “De voortgang van de leerlingen kunnen wij als collega’s onderling en met onze manier van werken prima ondervangen.”