Sterren College Haarlem: “Leerlingen kunnen vaak veel meer dan we dachten”
Toen Wim Huiberts in augustus 2014 aantrad als directeur van het Sterren College (vmbo) in Haarlem, trof hij een zwakke school aan. Inmiddels behoren de basis- en kaderberoepsgerichte leerwegen van de school tot de top van vmbo-scholen in Nederland. Eén van de vernieuwingen die heeft bijgedragen aan dat succes is de invoering van maatwerk. Een belangrijke reden om dat verder te ontwikkelen.

Daarom doet het Sterren College mee aan de pilot ‘Recht op maatwerk’ van het ministerie van OCW. De school streeft uiteindelijk naar een vraaggerichte aanpak, zodat elke leerling zijn eigen leerroute kan samenstellen. Om daar naartoe te kunnen groeien, is in eerste instantie gekozen voor het aanbodgerichte scenario.
Vliegwiel
“We zijn de afgelopen jaren met maatwerk begonnen, maar nog niet honderd procent bewust”, vertelt Huiberts. “We hadden ook veel andere verbeteringen door te voeren. De onderwijsresultaten zijn sterk verbeterd, maar met name op het gebied van talentontwikkeling willen we meer doen. We gebruiken maatwerk als vliegwiel om binnen de school meer aandacht te krijgen voor de talenten van leerlingen en om leerlingen meer uit te dagen.”
Pedagogische driehoek
Daarom biedt de school leerlingen dit schooljaar verschillende mogelijkheden aan om meer te doen dan alleen het reguliere curriculum volgen. Naast stapelen kunnen leerlingen een of meer vakken op een hoger niveau volgen en afsluiten, en ze kunnen extra theorievakken volgen. In de onderbouw kunnen leerlingen verschillende praktijkvakken kiezen, en zo hun eigen praktijkroute samenstellen. Ook is er een sportklas voor leerlingen die op dat gebied talentvol zijn.“
Leerlingen vragen soms zelfs meer dan wij kunnen bieden
“Leerlingen die voor een van deze opties kiezen, moeten wel aan een aantal randvoorwaarden voldoen”, vertelt Huiberts. “Als een leerling bijvoorbeeld een extra vak wil volgen of vakken op een hoger niveau wil doen, mag dat natuurlijk niet ten koste gaan van zijn prestaties bij andere vakken. Daarom wordt dat besluit altijd genomen in samenspraak met docenten en de ouders. In de pedagogische driehoek wordt bepaald of de leerling wel of niet gebruikmaakt van maatwerkmogelijkheden.”
Omslag in denken
Leerlingen grijpen de mogelijkheden vol enthousiasme aan, vertelt Huiberts. “Ze vragen soms zelfs meer dan wij kunnen aanbieden. En er zijn steeds meer leerlingen die gebruikmaken van het aanbod. Waren het afgelopen jaar maar een paar leerlingen van de basisberoepsgerichte leerweg die kozen voor stapelen, dit jaar zijn dat er dertien; dat is meer dan 10 procent. Er zijn op dit moment zes leerlingen die een vak op een hoger niveau volgen, en dat worden er steeds meer. De vraag of leerlingen een vak misschien op een hoger niveau kunnen doen, is steeds vaker onderwerp van gesprek.”
Dat laatste is tekenend voor de cultuuromslag die gaande is in de school. Want, vertelt Huiberts, dit vereist een omslag in denken. “Leraren moeten uitgaan van mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden, en dat lukt steeds beter. Omdat dit twee jaar geleden nog een zwakke school was, vereist dat soms forse ingrepen. Maar er is nu veel meer aandacht voor resultaten en voor de talenten en ambities van leerlingen. Iedereen – docenten, leerlingen en ouders – ziet dat leerlingen vaak veel meer kunnen dan we dachten. Maar dat lukt alleen als we leerlingen uitdagen en als leerlingen vertrouwen hebben in zichzelf.”
Meer informatie
Wim Huiberts
w.huiberts@sterrencollegehaarlem.nl
Kick-off pilot 'Recht op maatwerk'
Dertig vo-scholen doen mee aan een pilot met verschillende vormen van onderwijs op maat voor leerlingen. Met de pilot willen de VO-raad, het ministerie van OCW en scholierenorganisatie LAKS onderzoeken…

Maatwerk: voorbeelden uit de praktijk
Scholen zijn al volop aan de slag met het bieden van maatwerk in hun organisatie. Op deze pagina vindt u een aantal praktijkvoorbeelden, verdeeld in categorieën.
