Deelname aan PISA in belang van school én onderwijssector

22 september 2022

Dit najaar wordt in 80 landen het PISA-onderzoek (Programme for International Student Assessment) uitgevoerd onder leerlingen van 15 jaar. Scholen die in de steekproef zitten – zo’n 180 scholen - zijn dit voorjaar benaderd. Deelname van de uitgenodigde scholen aan het onderzoek is belangrijk. De afgelopen afnameperiodes zat Nederland steeds aan de (onder)grens van het aantal deelnemers, waardoor we het risico liepen dat onze resultaten buiten het rapport zouden worden gehouden.

Er wordt nationaal en internationaal groot belang gehecht aan de uitkomsten van het onderzoek. Dergelijk grootschalig onderzoek is schaars. Tegen de achtergrond van de effecten van COVID-19, is het in kaart brengen van het onderwijsniveau en het welbevinden van leerlingen ten opzichte van eerdere PISA-rondes, nog belangrijker geworden. Met een hoge respons worden niet alleen de uitkomsten robuuster, maar krijgen we ook een beter beeld hoe het Nederlandse onderwijs zich – door de jaren heen – ontwikkelt en hoe zich dat verhoudt tot andere landen. Deelname van uw school is daarmee niet alleen in het belang van uw eigen school, maar ook in het belang van de gehele sector.

Voorbereiden van leerlingen

Om daadwerkelijk een goed beeld te krijgen van de ‘stand in ons land’ is het belangrijk dat de leerlingen weten wat het belang van PISA is en een goed beeld hebben van wat ze te wachten staat. Uit eerdere onderzoeken is bijvoorbeeld gebleken dat Nederlandse leerlingen relatief kort de tijd nemen om de digitale vragen te beantwoorden.
Op de website van PISA Nederland staan voorbeeldvragen uit eerdere toetsversies. Op verzoek van de VO-raad is de set van voorbeeldvragen uitgebreid, zodat leerlingen een nog beter beeld krijgen van wat hen te wachten staat. De website heeft ook een speciale pagina voor leerlingen waarin PISA wordt uitgelegd.

PISA 2018: zorgen over begrijpend lezen

In de afgelopen jaren is er veel aandacht geweest voor de leesvaardigheid van Nederlandse leerlingen. Uit het internationale trendonderzoek PISA-2018  bleek namelijk dat 15-jarigen minder goed waren geworden in begrijpend lezen. Bijna een kwart van de leerlingen was onvoldoende leesvaardig om zich goed te kunnen redden in het dagelijks leven. PISA-2018 liet echter ook zien dat Nederlandse leerlingen in wiskunde nog steeds goed presteerden en ook positief waren over hun leven op en buiten school.

Over PISA-2022
PISA-2022 toetst 15-jarigen in leesvaardigheid, wiskunde en natuurwetenschappen, maar ook in creatief denken en financiële geletterdheid. De toets is digitaal en leerlingen vullen daarnaast een digitale vragenlijst in over zichzelf en over hun school. Om de school zo min mogelijk te belasten, neemt een lid van het onderzoeksteam de toets- en vragenlijstafname op zich. Naast het inplannen van de toetsafname en het verzamelen van enkele administratieve gegevens, wordt de school gevraagd een online schoolvragenlijst in te vullen. Na verwerking van de resultaten (conform AVG) krijgt de school een schoolrapport, waarin de scores van de leerlingen worden vergeleken met het landelijke gemiddelde van alle deelnemers op hetzelfde onderwijsniveau.
De uitkomsten van PISA-2022 worden naar verwachting begin december 2023 gepresenteerd.

Meer informatie is te vinden op www.pisa-nederland.nl.