Ondersteuning voor scholen bij realiseren goed onderwijs-zorgaanbod

30 oktober 2019

Op de korte en langere termijn wordt een aantal maatregelen genomen die het makkelijker moeten maken voor scholen om - in samenwerking met zorgpartijen en gemeenten - tot een goed onderwijs- en zorgaanbod binnen de onderwijstijd te komen voor leerlingen met een (complexe) zorgvraag. Dit kondigden de ministers Slob (OCW) en De Jonge (VWS) op 30 oktober aan in een brief aan de Tweede Kamer. Doel is dat deze leerlingen zo onderwijs kunnen (blijven) volgen en zo ook de kans krijgen zich optimaal te ontwikkelen.

Organiseren van zorg in onderwijstijd 

Uit onderzoek van bureau Berenschot blijkt dat veel scholen knelpunten ervaren bij het organiseren van een goed zorgaanbod binnen de onderwijstijd voor leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte. Bij het aanvragen van zorgmiddelen en -ondersteuning hebben zij te maken met diverse wetten, wat voor onduidelijkheid en administratieve rompslomp zorgt. Veel scholen bieden en betalen de ondersteuning daarom nu grotendeels zelf en putten hierbij uit onderwijsmiddelen. 

Slob en De Jonge willen dit probleem structureel oplossen door een collectieve financiering voor zorg in onderwijs te realiseren. Het idee hierbij is dat alle benodigde budgetten gebundeld worden. De gemeente krijgt hierin de regierol. Om dit te kunnen realiseren is echter meer informatie en tijd nodig, zo geven de ministers aan. Ze willen eerst regionale pilots opzetten om deze collectieve financiering in de praktijk uit te proberen. 

Om scholen in de tussentijd te ondersteunen op dit vlak, hebben de ministers een aantal maatregelen aangekondigd. Zo wordt de ‘Regeling bijzondere bekostiging voor leerlingen met een ernstige meervoudige beperking’ vanaf 2020 tijdelijk verdubbeld met 5 miljoen euro, afkomstig uit de begroting van VWS. Dit betekent dat er jaarlijks in totaal 10 miljoen in deze regeling komt, waardoor het bedrag per ingeschreven leerling maximaal 8000 per schooljaar bedraagt bovenop de al bestaande bekostiging. Hierdoor wordt het voor scholen makkelijker om de zorg voor deze leerlingen te organiseren. Daarnaast wordt aan maximaal 50 scholen een zorgarrangeur beschikbaar gesteld, bekostigd vanuit de begroting van OCW. Deze arrangeurs kunnen scholen ondersteunen bij het regelen van de financiering van zorg in onderwijstijd. Het doel is de zorgarrangeurs uiterlijk vanaf het schooljaar 2020/2021 actief te laten zijn. 

Tenslotte is de factsheet 'Gezondheidszorg in onderwijstijd' verduidelijkt. Deze factsheet bevat informatie voor onderwijspersoneel rond het medisch handelen, bijvoorbeeld over wie welke zorg mag verlenen.

Realiseren van maatwerk

Daarnaast willen de ministers ook een aantal maatregelen nemen die scholen moeten helpen om samen met de zorg en gemeenten maatwerk te realiseren voor leerlingen met een complexe zorgvraag.   

  • Er wordt meer en beter gecommuniceerd over al bestaande mogelijkheden om deze leerlingen een onderwijs- en zorgaanbod op maat te bieden. Zo ontvangen scholen, samenwerkingsverbanden en andere betrokkenen begin 2020 een handreiking over 'ruimte in regels in passend onderwijs’ en een document dat een overzicht verschaft van onderwijswetgeving op het grensvlak van onderwijs en zorg.
  • Met de Onderwijsinspectie wordt gekeken of er meer mogelijkheden kunnen komen om in sommige gevallen af te wijken van de onderwijstijd. Zodat een leerling die niet in staat is om de volledige onderwijstijd op school te zijn, toch op school onderwijs kan blijven volgen. 
  • Er wordt onderzocht of en hoe financieringsmogelijkheden geflexibiliseerd kunnen worden, zodat cofinanciering van gezamenlijke initiatieven van het speciaal onderwijs en zorglocaties mogelijk wordt. Het onderwijs mag hier nu niet altijd onderwijsmiddelen voor inzetten. 
     

Programma ‘Met andere ogen’ 

Bovenstaande maatregelen maken onderdeel uit van een breder pakket om door betere samenwerking tussen onderwijs en zorg de ontwikkelingskansen van kinderen te vergroten. In het adviesrapport 'Met andere ogen' heeft René Peeters, in opdracht van de Coalitie Onderwijs-jeugd-Zorg, hier adviezen over opgesteld. Sinds afgelopen juni is een programmateam ‘Met andere ogen’ hiermee aan de slag