Onderwijsorganisaties vragen leermiddelenmakers om actie en gesprek
26 juni 2025
Brief OCW: Hoe maak je lesmateriaal van het nieuwe curriculum?
Op 3 juli j.l. stuurde OCW een informatieve brief naar leermiddelenmakers. In deze brief spreekt OCW uit de oproep van de onderwijsorganisaties te ondersteunen. Ook benadrukken zij dat er tijdig kwalitatief nieuw lesmateriaal moet worden ontwikkeld. Om daarbij te helpen biedt het ministerie van OCW informatie over het proces en de planning.
Brief coalitie van onderwijsorganisaties
Een jaar geleden lanceerden wij, een brede coalitie van onderwijsorganisaties, het manifest ‘Meer grip op kwaliteit leermiddelen’. De uitkomsten van een peiling onder ruim 2500 leraren, schoolleiders, schoolbesturen en andere onderwijsprofessionals waren onderliggend aan dit manifest. Sindsdien zijn er belangrijke stappen gezet. Toch blijft de urgentie van ons manifest onverminderd hoog. Met de nieuwe kerndoelen in aantocht ligt er een niet te missen kans om de kwaliteit van leermiddelen stevig neer te zetten. Uitgevers spelen daar een cruciale rol in en zijn nù aan zet om stappen te zetten in het verbeteren van hun leermiddelen en het onderwijsveld helder inzicht geven in de wijze waarop dit gebeurt.
Sinds de lancering van het manifest zijn diverse ondertekenaars van deze brief intensief betrokken bij de vorming van een kwaliteitsalliantie die door het ministerie van OCW is ingezet. We waarderen de inspanningen maar zien tegelijkertijd dat dit proces een langere adem vergt. Voor de implementatie van de nieuwe kerndoelen hebben scholen juist snel leermiddelen nodig die goed aansluiten op deze kerndoelen. Met het manifest Leermiddelen heeft het onderwijsveld een stevige oproep gedaan die met de oplevering van deze nieuwe kerndoelen alleen maar urgenter is geworden. Nu is het moment voor uitgevers om hun rol echt waar te maken.
Wij roepen leermiddelenmakers dan ook op om:
- inzicht te geven in de gemaakte keuzes bij de totstandkoming van leermiddelen;
- transparant te zijn over de wijze waarop leermiddelen aansluiten bij de geactualiseerde kerndoelen. Maak hierbij een duidelijk onderscheid tussen verplichte stof (kerndoelen en eindtermen) en aanvullende stof;
- leermiddelen te ontwikkelen in nauwe samenwerking met leraren, andere onderwijsprofessionals, leerlingen en wetenschappers;
- ervoor zorg te dragen dat de wijze van verantwoording en de gemaakte keuzes in de verschillende leermiddelen onderling goed te vergelijken zijn voor onderwijsprofessionals;
- het Kwaliteitskader Leermiddelen Taal/Nederlands en andere kwaliteitskaders te gebruiken bij de ontwikkeling van leermiddelen en duidelijk en transparant te laten zien hoe deze kaders gebruikt zijn;
- kleinere vakken en onderwijssoorten niet over het hoofd te zien – ook daarvoor zijn goede leermiddelen van groot belang.
Kwaliteitskader Leermiddelen Taal/Nederlands
Het deze week gelanceerde Kwaliteitskader Leermiddelen Taal/Nederlands biedt scholen de gelegenheid om kritisch te reflecteren op hun taalaanbod in alle leergebieden en bijbehorende leermiddelen, zowel in het primair- als het voortgezet onderwijs. Het kwaliteitskader is gebaseerd op de geactualiseerde kerndoelen Nederlands en is ontwikkeld door een werkgroep met leraren uit het primair en voortgezet onderwijs, experts uit de wetenschap én de educatieve uitgevers. De ontwikkeling van het kader is regelmatig afgestemd met een klankbordgroep van de MEVW, zodat het kwaliteitskader ook door educatieve uitgevers en makers van leermiddelen benut kan worden voor de doorontwikkeling van leermiddelen. Het biedt daarmee kansen om bij te dragen aan taalvaardigheid in álle leergebieden in het primair en voortgezet onderwijs.
De eerste reacties uit het onderwijsveld op het kwaliteitskader zijn veelbelovend: het kwaliteitskader wordt veelvuldig aangevraagd en scholen geven aan dat dit precies is waar ze behoefte aan hebben. Het kader laat zien wat er mogelijk is wanneer leraren, wetenschappers en leermiddelenmakers effectief de krachten bundelen om de kwaliteit van leermiddelen te versterken.
Manifest: ‘Meer grip op kwaliteit leermiddelen’
Als initiatiefnemers benadrukken wij dat ook onze overige punten uit het manifest blijven staan: meer publieke regie, meer keuzevrijheid én het wegnemen van zorgen over stijgende kosten. Zo dragen we bij aan goed onderwijs voor leerlingen en goed toegeruste onderwijsprofessionals. Uw inzet is hierbij onontbeerlijk.
We horen graag op korte termijn van u hoe u met de in deze brief en in ons manifest genoemde punten aan de slag gaat. We kijken uit naar uw reactie en staan open voor een gesprek.
AOB, FvOv, CNV, PO-Raad, VO-raad, LAKS, AVS, Stichting Platforms vmbo, Platform TL, Sectorraad Praktijkonderwijs en Sectorraad GO