Uitslag poll: thema werkgeluk vooral een individueel gespreksonderwerp

Wat verstaan we onder werkgeluk?

Werkgeluk lost de problemen in het onderwijs niet op, maar kan wel bijdragen aan meer veerkracht en een positief klimaat in de school. Bij werkgeluk draait het om het ervaren van plezier, voldoening en zingeving in je werk. Dit wordt bereikt door jezelf te sturen naar een werksituatie waarin je positief bent over je werk en je invloed voelt op je dagelijkse werkbeleving. Daarbij richt het gesprek zich op de mogelijkheden die er wél zijn en waar je grip op hebt, in plaats van op zaken waar je geen controle over hebt. Uit onderzoek blijkt dat de focus van gesprekken in het team of met individuele medewerkers, of dit nu gaat over werkdruk of werkplezier, een groot verschil kan maken. Door te werken aan een positieve werkbeleving kunnen medewerkers niet alleen beter omgaan met uitdagingen, maar wordt ook een meer betrokken en gemotiveerde schoolcultuur gecreëerd.

Hoe wordt in scholen gewerkt aan werkgeluk?

In deze poll vroegen we schoolleiders en (rector-)bestuurders of en hoe het thema werkgeluk in hun organisatie besproken wordt, of zij het gevoel hebben over voldoende kennis en vaardigheden te beschikken om werkgeluk bespreekbaar te maken en in hoeverre zij samen met hun team actief werken aan het verbeteren van werkgeluk. Een grote meerderheid van de respondenten (67%) geeft aan dat het thema werkgeluk in één-op-één gesprekken tussen leidinggevenden en werknemers besproken wordt. Dit geeft aan dat werkgeluk vooral een individueel gespreksonderwerp is en minder structureel in teams of schoolbreed wordt besproken. Een klein deel van de respondenten geeft aan dat werkgeluk regelmatig in de teams (14%) of met de gehele school (8%) wordt besproken.

Hoe vaardig voelen de respondenten zich om het thema werkgeluk te bespreken en met het team te verbeteren? Ongeveer twee derde van de stemmers (66%) voelt zich op zijn minst voldoende voorbereid om het gesprek in het team aan te gaan; 51% ziet daarin wel ruimte voor verbetering. Bijna een derde van de respondenten voelt zich slechts in beperkte mate (28%) of vrijwel niet (3%) in staat om dit te doen. Ongeveer de helft van de stemmende schoolleiders en (rector)-bestuurders (49%) geeft aan dat zij actief met het team werkt aan het verbeteren van het werkgeluk. Slechts 18% zegt zich ook echt vaardig genoeg te voelen om dit goed te kunnen doen.

Van individueel gesprek tot samen verbeteren

De resultaten laten zien dat het thema werkgeluk wel leeft in het onderwijs, maar dat het nog vaak beperkt blijft tot gesprekken op individueel niveau. Dit kan betekenen dat werkgeluk vooral wordt gezien als een persoonlijke kwestie en minder als een gedeelde verantwoordelijkheid van het team of de organisatie. Daarnaast lijken de antwoorden aan te geven dat een groot deel van de respondenten behoefte heeft aan meer kennis en handvatten om werkgeluk structureler en breder aan te pakken. Dit biedt kansen om teams en scholen te ondersteunen bij het ontwikkelen van een gezamenlijke visie op werkgeluk, waarbij niet alleen leidinggevenden, maar ook teams en collega’s samenwerken aan een positief werkklimaat.

Op basis van deze inzichten willen we scholen stimuleren om werkgeluk vaker op team- en schoolniveau te bespreken, onder andere door het delen van praktijkvoorbeelden. Ook starten we volgend jaar met het leernetwerk 'Van gelukkige leraren leer je meer'. Dit leernetwerk richt zich specifiek op het bevorderen van het welbevinden van leraren, met aandacht voor veerkracht, samenwerking en professionele groei binnen schoolteams. Tijdens vijf bijeenkomsten, startend op 6 februari 2025, ga je hier als schoolleider onder begeleiding van een procesbegeleider mee aan de slag. De VO-raad onderzoekt hoe zij (nog) verder gehoor kan geven aan het stimuleren van werkgeluk in het vo.