Campagne op school voor zelftesten: ‘2 centimeter je neus in, dat is niet veel verder dan een vingerkootje’

06 juni 2021

‘Laat de zelftest niet aan je neus voorbij gaan!’, ‘2 cm je neus in (…)’ en nog 20 andere ‘Loesje’-slogans om leerlingen te prikkelen. Of mentorlessen, memes, een webinar voor ouders. Twee scholen vertellen hoe ze campagne voeren voor een veilige werkplek nu de scholen weer opengaan.

Deze week gaan de scholen weer volledig open en dat is voor medewerkers best spannend. Wat als je nog niet gevaccineerd bent en leerlingen mogen weer dicht bij elkaar zijn? Veiligheid van personeel staat voorop en daarom is fysiek onderwijs alleen mogelijk als personeel en leerlingen zichzelf tweemaal per week preventief testen. Dat leraren dit sterke advies – testen blijft vrijwillig – opvolgen is in hun eigen belang. Maar hoe moedig je leerlingen aan om tweemaal per week een wattenstaafje in hun neus te steken? 

Luchtige toon

Op 3 juni spraken we met rector-bestuurder Willem de Vos van het Christelijk Lyceum Veenendaal (CLV) en jaarlaagverantwoordelijke/coronacoördinator Pepijn Wassenaar van het Cals College Nieuwegein. Willem de Vos: “Het verhaal over zelftesten is voor onze school nieuw, vorige week hebben we informatie verstrekt aan ouders en leerlingen over thuis zelftesten. Er zijn nog nauwelijks reacties op gekomen. Op dit moment hangen we zelfgemaakte posters met een knipoog op. 22 verschillende, elk 6 keer geprint. Dat idee komt van een school in Zoetermeer, die iets dergelijks deed toen de mondkapjes verplicht werden. We hebben bewust gekozen voor een luchtige toon. De overheidscampagne met de zes fotoposters vinden we erg serieus, onze Loesje-achtige teksten zullen de leerlingen meer aanspreken.

Ook zetten we de gebruikelijke dagopening door docenten in. Ik heb een aparte tekst geschreven om met elkaar in gesprek te gaan over iets voor een ander over hebben. We roepen op donderdag en vrijdag een motiverend bericht om. En op beide dagen komen conciërges met een doos in de lokalen met de vraag: wees zo vriendelijk om er twee mee te nemen! We binden de kat op het spek.”

Bekijk alle zelfgemaakte posters van het Christelijk Lyceum Veenendaal.

Het blijft gissen

“Wij zijn al een tijdje met zelftesten bezig”, vertelt Pepijn Wassenaar. “Dit voorjaar namen we deel aan een pilot van UMC Utrecht over risicogericht sneltesten met een teststraat op school. Daarna was er een pilot met risicogericht zelftesten onder begeleiding op school. Vanaf de meivakantie werd dat uitgebreid naar tweemaal per week thuis preventief testen. Nu de school volledig opengaat moeten we toch een tandje bijzetten om leerlingen, ouders en personeel te motiveren om die zelftests ook echt te gebruiken. Eerst hadden we vooral technische voorlichting: hoe neem je de test af. Nu gaan we ook social media inzetten, zoals grappige memes die we zelf maken. Ook gebruiken we input van leerlingen van onze school, die hierover door de VO-raad bevraagd zijn. Een van hen staat op die postercampagne van de overheid. Die posters gaan we natuurlijk ook ophangen. Een biologiedocent heeft een Powerpoint gemaakt, bedoeld voor de mentorlessen. En de ouders hebben we geïnformeerd met flyers en een extra webinar deze week. Uiteindelijk blijft het gissen of leerlingen het ook echt gaan doen. Wij mogen er niet naar vragen. Dat is niet AVG-proof en we willen ook groepsdruk voorkomen. We doen ons best en hopen maar dat dat voldoende stimulans is om de school voor personeel zo veilig mogelijk te houden.”

Bij alle ingangen

Is een onderzoek naar de impact van de campagne met een anonieme enquête een idee? Pepijn Wassenaar: “Misschien wel. Aan de andere kant, we hebben nog maar 3 weken regulier onderwijs. En eigenlijk verwacht – of hoop! – ik niet dat we na de zomer nog steeds preventief moeten testen …  In elk geval staat ons personeel sowieso wel achter het gebruik van zelftesten. Ouders hebben denk ik minder weerstand tegen thuis testen dan op school. En leerlingen, ja, sommigen zijn er heel makkelijk in en testen zichzelf gewoon in de pauze. Hoe dan ook krijgen ze vanaf komende week iedere maandagochtend bij alle ingangen meteen twee tests mee!”

Posterteksten vrij te gebruiken

Hoe belangrijk is het preventief testen? Willem de Vos: “Van groot belang! Wij willen er alles aan doen om het voor de medewerkers zo veilig en comfortabel mogelijk te maken. Dat waarderen ze, want sommige van hen maken zich wel zorgen. Voor collega’s die er echt mee in hun maag zitten zoeken we een andere oplossing. Bijvoorbeeld half online/half fysiek lesgeven aan één klas in twee lokalen. Bij de leerlingen verwacht ik een hoge testbereidheid, zeker meer dan de helft. Van een enkele ouder kreeg ik een sceptisch mailtje: wat doen jullie nou toch, wil je van de leerlingen hypochonders maken?’ Natuurlijk niet! En het is ook niet verplicht hè. Wij nemen de kwestie serieus, maar we brengen het bij de leerlingen op een speelse manier. Zo kun je een kind raken. En ja, die posters mag iedereen hebben, stuur gewoon een berichtje naar onze school". (U kunt alle posters online bekijken of bij de school opvragen via info@clv.nl).

Tips voor bevorderen gebruik van zelftests op school
Op de site Zelftesteninhetonderwijs.nl staan nog meer praktische tips om het gebruik van corona-zelftests op school te bevorderen, gebaseerd op de ervaringen van de scholen die deelnamen aan de pilot met sneltesten. De VO-raad heeft de belangrijkste tips voor schoolbestuurders en schoolleiders op een rij gezet.

Meer voorbeelden
Lees ook het voorbeeld '‘Zorg in ieder geval dat die zelftest thuis aankomt en dat erover gepraat wordt’'. Binnenkort komt nog een voorbeeld van een school beschikbaar.