Regionale samenwerking
15 maart 2022
Het onderwijs staat voor diverse grote opgaven, zoals het omgaan met leerlingendaling, het terugdringen van het lerarentekort, het tegengaan van kansenongelijkheid en het realiseren van passend onderwijs en sterk beroepsonderwijs. Bestuurders kennen een gezamenlijke verantwoordelijkheid om dit soort regionale vraagstukken te helpen oplossen. En alleen via samenwerking kunnen echt stappen hierin worden gezet. Regionale samenwerking – met collega-scholen en -besturen, maar ook met het vervolgonderwijs, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en overheden – is dus essentieel. De VO-raad biedt schoolbesturen ondersteuning op dit vlak.
Opbrengst ontwikkelgroepen
In 2021 zijn bestuurders in vier ontwikkelgroepen met elkaar aan de slag gegaan rondom het thema regionale samenwerking. De oogst van deze ontwikkelgroepen is samengebracht in de volgende publicaties:
- een serie van drie podcasts, waar in elke aflevering een betrokken schoolbestuurder, een expert en twee gespreksleiders met elkaar reflecteren rondom een specifiek vraagstuk
- tien belangrijke reminders, op basis van de gesprekken in de ontwikkelgroepen. Tien handvatten bij het aangaan en onderhouden van diverse vormen van samenwerkingen en het aangaan van de gesprekken hierover. De reminders worden ondersteund door een cartoon en vergezeld van drie vragen die prikkelen tot nadenken.
Tien reminders voor regionale samenwerking
2. Blijf balanceren
3. Dubbele loyaliteit is realiteit
4. Ga verder dan jubeltaal
5. Iedereen kan iets brengen
6. Organiseer het vierkant
7.Een goed proces biedt houvast
8. Bouw de juiste gesprekstafel
9. Blijf onbevangen
10.Wees druk met rust
Handreikingen en tools
- In het katern 'Regionale samenwerking voor bestuurders vo' vindt u handvatten, kennis en praktijkvoorbeelden rond het realiseren van goede regionale samenwerking. Hoe werk je samen? Hoe combineer je verschillende belangen? Welke rol heb je als bestuurder?
- Het 'Reflectie-instrument bij samenwerking organisaties' helpt schoolbesturen en scholen om samen met partners te reflecteren op de samenwerking en afspraken te maken over vervolgstappen. Ook scholen die aan het begin staan van een nieuwe samenwerking kunnen het reflectie-instrument gebruiken.
- Doetina van Kelle - schoolbestuurder en voormalig ledenadviseur krimp & regionale samenwerking - heeft daarnaast op persoonlijke titel onderzoek gedaan naar het proces van het al dan niet komen tot samenwerking bij bestuurders in het vo. Wat werkt belemmerend en wat juist bevorderend? Het onderzoek doet aanbevelingen om de samenwerking te ondersteunen en bevorderen.
- Eind 2019 publiceerden de PO-Raad, VO-raad, ISBO, LVGS, VBS, Verus, VGS en VOS-ABB tenslotte een gezamenlijke notitie om regionale samenwerking te stimuleren en ondersteunen.