Praktijkvoorbeeld Wellantcollege: werken aan een eenduidig en efficiënt examen- en toetsbeleid

09 december 2019

Hoe een grote onderwijsorganisatie met twintig vmbo-locaties werkt aan de kwaliteit van het examen- en toetsbeleid, vertelt Elise van Vliet, directeur onderwijs en kwaliteit van Wellantcollege en lid van de centrale examencommissie van deze scholenorganisatie. Van Vliet was de afgelopen jaren actief betrokken bij de ontwikkeling van het huidige toetsbeleid voor de vmbo-tak van Wellantcollege, dat ook mbo in huis heeft. “Eenduidigheid en efficiency zijn belangrijk als je op zo veel locaties maatwerk in het onderwijs levert.”

Van Vliet is lid van de centrale examencommissie, waarin ook een directielid onderwijs, een medewerker kwaliteit en de examensecretaris zitting hebben. Elke school heeft een eigen vestigingsexamencommissie, die in ieder geval bestaat uit een lid van het MT en een examensecretaris en vaak wordt aangevuld met één of twee docenten.

Examenbijbel

Om de kwaliteit van het examen- en toetsbeleid van de scholen te bevorderen en ervoor te zorgen dat alle neuzen zoveel mogelijk dezelfde kant op staan, is er de afgelopen jaren op centraal niveau een aantal producten ontwikkeld waarmee alle twintig vmbo-scholen van Wellant werken. “Allereerst is er een centraal examenreglement opgesteld”, vertelt Van Vliet. “Voor leerlingen hebben we een verkorte, eenvoudige versie gemaakt. Daarin kunnen de scholen ook hun schooleigen informatie over toetsing kwijt, bijvoorbeeld hoe ze toetsen organiseren en hoe ze omgaan met herkansingen. Want de scholen hebben ook ruimte om zaken op hun eigen manier in te vullen.

Ook is op centraal niveau het Handboek Examenadministratie ontwikkeld. Naast alle relevante documenten en reglementen van het College voor Toetsen en Examens (CvTE), bevat het handboek bijvoorbeeld een jaarkalender met relevante data, instructie voor toezichthouders bij verschillende soorten examens en allerlei servicedocumenten, bijvoorbeeld een protocol ‘Omgaan met waardepapieren’. Van Vliet: “Het handboek is volledig en up to date, want het wordt elk jaar geactualiseerd. We nemen bijvoorbeeld ook altijd een stukje op over nieuwe ontwikkelingen in examenland. ‘Het is een beetje mijn bijbel’, zei een examensecretaris van een van de scholen.”

Leren van elkaar

Om de scholen te ondersteunen bij het maken van programma’s van toetsing en afsluiting (PTA’s) en toetsen, is hen de zogenoemde ‘Kadernotitie PTA’ aangereikt. Naast de wettelijke voorschriften en verplichtingen, bevat de notitie onder andere een PTA-format en een verwijzing naar de kwaliteitscriteria voor een PTA die de centrale examencommissie heeft vastgesteld. “Omdat we onze scholen willen stimuleren om verschillende toetsvormen te gebruiken, doen we daarvoor in de kadernotitie suggesties en hebben we bijvoorbeeld ook de piramide van Miller opgenomen. En om de scholen ook in bedrijfsmatig opzicht te faciliteren, hebben we een centraal systeem voor de cijferregistratie.”

Op de platformdagen komen nieuwe ontwikkelingen aan bod en wordt tijd vrijgemaakt voor kennisdeling en collegiale consultatie. Leren van elkaar dus.

Een interventie van heel andere orde die bijdraagt aan de kwaliteit van het examen- en toetsbeleid zijn de bijeenkomsten voor de examensecretarissen van Wellant, die drie keer per jaar worden georganiseerd. Van Vliet: “Hier worden thema’s behandeld, komen nieuwe ontwikkelingen aan bod en wordt tijd vrijgemaakt voor kennisdeling en collegiale consultatie. Leren van elkaar dus. Dat doen we ook door op onze scholen af en toe mini-audits over dit onderwerp te organiseren. Zo houden we een vinger aan de pols én worden mooie praktijken met elkaar gedeeld.”

Meer informatie

Elise van Vliet
emvan.vliet@wellant.nl