Smartphonebeleid op school: Marecollege

10 mei 2023

Hoe ga je om met smartphones op school? De VO-raad spreekt vijf scholen die elk een eigen beleid ontwikkelden en daar naar tevredenheid mee werken. Wat zijn hun ervaringen? Deze week: Smartphonebeleid op het Marecollege in Leiden.
Sander Roodink, rector Marecollege

Het Marecollege is een kleine middelbare school met 670 leerlingen en 90 medewerkers. De school staat in Leiden en biedt vwo, havo en vmbo-tl. Het Marecollege is een vrijeschool die zich richt zich op een brede persoonlijke ontwikkeling. 

Op het Marecollege zijn mobieltjes verboden in de pauzes en in de les, tenzij het past in een les en de docent dat aangeeft. Rector Sander Roodink neemt ons mee in de overwegingen en ervaringen van de school. 

Wat is het beleid rondom mobiele telefoons in de school? 

“Een leerling gebruikt zijn telefoon niet in de pauze en niet de in de les, tenzij de docent dat vraagt. Mobieltjes zijn dus alleen toegestaan als het past in een les. Een leerling mag de telefoon wel bij zich hebben, bijvoorbeeld in de rugtas of in een kluisje.” 

Hoe zijn jullie tot dit beleid gekomen? 

“Ons beleid hebben we aangepast op basis van onze ervaringen, onder andere op basis van de wetenschappelijke inzichten dat ze verslavend werken en niet bevorderend zijn voor aandacht. In 2018 zijn we begonnen met een dag in de week mobielvrij, dat was de woensdag. We kwamen erachter dat zoiets niet werkt, je kweekt dan geen gewoontevorming. Voordat we daar verder over konden nadenken kwam corona en zaten onze leerlingen lange periodes thuis. 

Toen ze weer naar school kwamen, waren er zoveel andere regels waarop we moesten wijzen, zoals mondkapjes en routes door het gebouw. We hebben op dat moment bewust even geen aandacht geschonken aan mobieltjes. Een regel was bijvoorbeeld dat leerlingen in de pauzes naar buiten moesten, behalve de eersteklassers, die moesten binnen blijven. We zagen dat zij veel op hun telefoon bezig waren. 

Vanaf dit schooljaar is ons beleid ingegaan, vooral om sociaal contact in de pauzes te bevorderen. We hebben het beleid met een afvaardiging van medewerkers besproken, zij waren voor. Anders hadden we het niet gedaan.  

Met leerlingen hebben we het ook besproken, maar eerlijk gezegd vind ik dat lastig, het verslavingselement van de telefoon is denk ik goed genoeg aangetoond, ook voor volwassenen. Zeker leerlingen uit klas 1 en 2 zijn geen goede klankbordgroep. Alsof je kinderen in een snoepwinkel vraagt niet te snoepen. Met de bovenbouw is het makkelijker om afspraken te maken. 

De meningen van de ouders lopen heel erg uiteen, van een totaalverbod tot helemaal geen regels. Vaak willen ouders - zeker van de onderbouw - weten waar hun kinderen zijn. Maar we registeren de aanwezigheid van leerlingen in Magister. Je kunt dus altijd checken of je kind op school is.” 

We hebben het beleid met een afvaardiging van medewerkers besproken, zij waren voor. Anders hadden we het niet gedaan.  

Sander Roodink Rector

Hoe past het beleid bij jullie onderwijsvisie? 

“Ons beleid vloeit voort uit onze onderwijsvisie. Vrijeschoolonderwijs richt zich op een brede persoonlijke ontwikkeling, we vinden het belangrijk dat leerlingen gezien worden in hun eigenheid en dat zij zichzelf zien in relatie tot andere leerlingen. Dat mis je als ze heel veel op hun telefoon zitten." 

Hoe hebben jullie de handhaving geregeld? 

“Het is een duidelijke regel. Alle medewerkers spreken de leerlingen erop aan als ze zich er niet aan houden, in de les of in de pauze. De eerste waarschuwing van de dag heeft geen consequenties, bij de tweede wordt de telefoon afgenomen. Bij gebruik in de les moet je je mobieltje meteen inleveren. Je krijgt hem dan aan het einde van de dag terug.” 

Welke voordelen heeft jullie manier van werken? 

“Omdat het een heldere regel is, kunnen we hem ook makkelijk handhaven. Daarnaast zijn de leerlingen hem nu gewend, als we iemand erop aanspreken krijgen we ook weinig gezeur of strijd. Ze weten dan dat ze fout zitten. 

En de gewoontevorming - niet de hele tijd op je mobiel - zie je ook terug. De regel geldt in het gebouw, niet op het schoolplein of daarbuiten. Toch zie je veel groepjes buiten met elkaar praten of spelen, zonder telefoon.”  

Wat zouden jullie willen verbeteren? 

“Niet zoveel, ik denk dat we op dit moment een goede maatregel hebben die bij onze school past. Ik ben niet tegen een algeheel verbod, maar niet alleen. Als zoiets vanuit de overheid komt, dan is dat prima, het is dan duidelijk. Of we spreken dat regionaal met alle scholen af. Bij ons in Leiden hebben de scholen allemaal verschillend beleid, niemand heeft een totaalverbod. Ik ben ook benieuwd, als je dat als school zou doen, wat dat doet met je instroom.”