Terugblik: Masterclass ‘Stappen zetten naar een digitaal veilige schoolomgeving’

11 juni 2025

Schoolbestuurders hebben de verantwoordelijkheid om samen met schoolleiders en IBP’ers een digitaal veilige omgeving te realiseren. Daarom werken we stapsgewijs toe naar één norm voor digitaal veilig onderwijs: het Normenkader Informatiebeveiliging en Privacy (IBP). Maar zijn scholen al op de goede weg? En welke concrete stappen kunnen zij (nog meer) zetten? Om op deze vragen een antwoord te geven, organiseerde de PO-Raad in samenwerking met de VO-raad, AVS en Kennisnet afgelopen 15 mei 2025 een masterclass over digitale veiligheid.

We trapten de masterclass af met een vraag aan de deelnemers: waar staan jullie nu als het gaat om het Normenkader IBP? Al snel bleek dat het beeld per organisatie behoorlijk verschilt. De normen lopen van niveau 1 tot en met 5, waarbij hogere niveaus betere bescherming bieden tegen risico's zoals datalekken en cyberaanvallen. Scholen kunnen met deze niveaus hun positie ten opzichte van het Normenkader IBP bepalen en streven naar minimaal niveau 3. Het werd duidelijk dat de aanwezige scholen op de goede weg zijn met hun ambitie om niveau 3 te behalen. Toch blijkt de praktijk weerbarstiger. Er zijn ook besturen waar nog geen nulmeting is gedaan, wat het zicht op de status extra lastig maakt. 

De deelnemers waren het erover eens dat het gesprek over eigenaarschap hierbij essentieel is, maar ook complex. Wie is er verantwoordelijk voor IBP? De schooldirecteur? Of toch het bestuur? Een deelnemer bracht de kern van de discussie hierover mooi naar voren: “Je kunt roepen wat je wilt als schoolleider, maar als de bestuurder IBP niet omarmt en er geen capaciteit en middelen beschikbaar zijn, dan verandert er niets.’ 

Brug tussen beleid en praktijk 

In de masterclass werd aan de hand van verschillende presentaties ingegaan op het Normenkader IBP en de verantwoordelijkheid van scholen om een digitaal veilige organisatie te realiseren. José Teuwen​, Senior adviseur Kennisnet, lichtte de rol van de schoolleider toe: zij zijn de brug tussen beleid en praktijk. Als schoolleider heb je een belangrijke stem in het opkomen voor de belangen van de medewerkers en leerlingen om een digitaal veilige schoolomgeving te creëren.  

Tips om bewust om te gaan met gegevens 

Wim van der Veen, ICT-regisseur Stichting Kiem, liet in een praktijkvoorbeeld zien hoe je bewust om moet gaan met (persoons)gegevens. Zijn tips?  

  1. Praat met elkaar over veilig werken: op deze manier kun je het belang en de urgentie benadrukken. 
  2. Doe aan dataminimalisatie: verzamel alleen de noodzakelijke gegevens en bewaar deze gegevens alleen zo lang als dat nodig is. 
  3. Bewustwording: zorg ervoor dat de basiskennis van AVG en IBP op orde is binnen je organisatie. Stel een gedragscode op: wat verwachten we van jou op het gebied van digitale veiligheid?​

 

Schoolleider als spil in kwaliteitsbeleid en innovatie 

Lambert van der Ven (Beleidsadviseur Onderwijskwaliteit en Leiderschap​, AVS) diepte in zijn masterclass verder uit waarom schoolleider in kwaliteitszorg essentieel is. De schoolleider is het fundament voor een cultuur van continue verbetering en zorgt voor richting, motivatie en verbinding binnen het onderwijs. Als schoolleider ben je verantwoordelijk voor integratie van digitalisering en het gebruik van data in de schoolcultuur. De schoolleider wordt zo de spil in kwaliteitsbeleid en innovatie. 

Concrete ondersteuning 

Marloes Kotkamp (Projectmedewerker, PO-Raad) sloot de masterclass af met een overzicht van het ondersteuningsaanbod om te helpen bij het Normenkader IBP. Ook benieuwd naar concrete ondersteuning? Hieronder ontdek je welke ondersteuning beschikbaar is om jouw schoolorganisatie digitaal veiliger te maken. 

 

Het was een inspirerende masterclass waarin er veel kennisuitwisseling tussen de experts, maar ook de deelnemers mogelijk was. “Er moet eerst iets gebeuren, voordat we écht in actie komen. Maar laten we dat alsjeblieft voor zijn.” 

Vragen?  

Heb je vragen of opmerkingen naar aanleiding van deze masterclass? Of wil je meer weten over het ondersteuningsaanbod? Neem contact op via: digitalisering@povosi.nl

Digitaal Veilig Onderwijs  
Met het programma Digitaal Veilig Onderwijs bundelen het ministerie van OCW, Kennisnet, SIVON, de PO-Raad en VO-raad hun krachten voor een onderwijssector waarin iedere leerling digitaal veilig kan leren en medewerkers digitaal veilig kunnen werken. Het programma biedt schoolbesturen heldere leidraden en een concreet ondersteuningsaanbod. Zo kunnen zij voldoen aan hun verantwoordelijkheid om een digitaal veilige organisatie te realiseren. Stap voor stap, Bit by Bit.