Brede oproep voor betere seksuele vorming
03 oktober 2022
Jongeren beoordelen de seksuele vorming op scholen dit moment met slechts een 5,8. Ze geven aan behoefte te hebben aan uitgebreidere en ook diversere voorlichting. Deze voorlichting beperkt zich nu vaak nog tot biologische aspecten en praktische zaken, zoals veilige seks. Onderwerpen als plezier en sociale en relationele aspecten van seks komen veel minder aan bod. Daarnaast zou er - ook gezien de recente gebeurtenissen rond seksuele grensoverschrijding en de sociale onveiligheid die veel lhbtiq+ jongeren nog ervaren - meer aandacht moeten zijn voor seksuele, gender- en sekse-diversiteit, seks in de media, consent en oefenen met het aangeven en herkennen van elkaars wensen en grenzen.
Het onderwijsveld kan hier niet alleen werk van maken, benadrukken de ondertekenaars van het manifest. Zij hebben de steun, maar vooral ook regie vanuit het kabinet nodig. Concreet moet het kabinet volgens de partijen inzetten op:
- het verbeteren en concretiseren van de kerndoelen (voor po en onderbouw vo).
- het opnemen van relaties en seksualiteit in de eindtermen voor de bovenbouw vo en in het mbo. Want juist jongeren van deze leeftijdsgroep hebben behoefte aan goede informatie op dit vlak.
- effectieve lesmethoden.
- betere instrumenten voor implementatie en toetsing sociale veiligheid.
- meer aandacht voor het thema in de lerarenopleidingen en meer ruimte voor deskundigheidsbevordering en bij- en nascholing.
De VO-raad onderschrijft dit pleidooi grotendeels. Ook wij zien een grote noodzaak in het ‘anders onderwijzen’ van seksuele vorming, waarbij relaties, een positieve kijk op seksualiteit, maar ook het stellen van grenzen belangrijke elementen zijn. Aandacht voor seksuele vorming moet ook in alle ontwikkelfases van leerlingen, dus ook in de bovenbouw van het vo, aan bod komen. We zijn er echter geen voorstander van om seksuele vorming een structurelere plek te geven in het curriculum (bijvoorbeeld als verplicht apart vak) en op te nemen in de kerndoelen in de onder- en bovenbouw vo. Het curriculum is al overladen en dit biedt ook geen garantie dat de doelen die het manifest beoogt gerealiseerd worden. Sinds 2012 zijn scholen bovendien al wettelijk verplicht aandacht te geven aan seksuele vorming en in de kerndoelen (ook voor de bovenbouw vo) komt dit al op meerdere manieren aan bod, bijvoorbeeld vanuit de kerndoelen sociaal-emotionele ontwikkeling en gezonde leefstijl. Het is nu vooral belangrijk dat scholen en docenten in staat worden gesteld om meer en betere aandacht te besteden aan dit thema. Hoe zij dit doen, is aan henzelf.
Ondersteuning
Voor scholen is al ondersteuning op dit thema beschikbaar via:
Update: op 5 oktober 2022 publiceerde het ministerie van VWS een beleidsvisie seksuele gezondheid. Een van de speerpunten van deze beleidsvisie is het verbeteren van de seksuele vorming van jongeren op school; hiervoor zijn diverse plannen geformuleerd. De beleidsvisie is grotendeels in lijn met het aangeboden manifest.