Stijging aantal leerlingen (v)so aandachtspunt bij evaluatie passend onderwijs

07 januari 2020

Via een verzamelbrief die vlak voor het kerstreces naar de Tweede Kamer is gestuurd - waarin de laatste ontwikkelingen rond diverse thema’s worden geschetst - heeft minister Slob onder meer de actuele leerlingenaantallen in het s(b)o, vso en pro openbaar gemaakt. Uit de cijfers blijkt dat deze aantallen zijn gestegen. Hoewel geen sprake is van een enorme stijging, breekt dit wel met het uitgangspunt van passend onderwijs. De minister – alsook de VO-raad – ziet dit dan ook als een belangrijk aandachtspunt bij de evaluatie van passend onderwijs die dit voorjaar plaatsvindt.

De Kamerbrief bevat cijfers over de leerlingenaantallen s(b)o, vso en pro van 2011 tot 2019 (voorlopige telling op 1-10-2019). De cijfers laten zien dat - na een daling in de eerste jaren na de invoering van passend onderwijs - het aantal leerlingen in het s(b)o de afgelopen jaren is toegenomen. En ook in het vso en pro is, voor het eerst sinds enkele jaren, sprake van een stijging. Als het gaat om de groei in het vso en pro wijst de minister op de eerdere stijging in het s(b)o (cohorteffect); daarnaast zou het lerarentekort in het reguliere vo een rol kunnen spelen. De minister onderstreept dat de cijfers niet wijzen op een massale toestroom in het speciaal onderwijs. Maar tegelijkertijd past de stijging niet bij het uitgangspunt van passend onderwijs ‘regulier waar het kan, speciaal waar het moet’ en de ambitie om tot inclusiever onderwijs te komen, opdat zoveel mogelijk kinderen in een reguliere setting en thuisnabij onderwijs kunnen volgen.

Bovenstaande punten zijn ook belangrijke uitgangspunten voor de VO-raad als het gaat om passend onderwijs. De raad bepleit al langer een nauwe samenwerking tussen regulier en speciaal onderwijs, waardoor leerlingen bij elkaar op school zitten en – waar mogelijk – samen onderwijs ontvangen. Het speciaal onderwijs blijft hierbij een aparte voorziening voor leerlingen die daar behoefte aan hebben. Tijdens de Algemene Ledenvergadering in november 2019 hebben de leden van de VO-raad deze uitgangspunten ook meegenomen in de inbreng voor de evaluatie van passend onderwijs dit jaar.

De VO-raad is in gesprek met het ministerie van OCW, de PO-Raad en LESCO over het stijgende aantal leerlingen in het s(b)o, vso en pro en hoe dit tij in de toekomst kan worden gekeerd. Dit zal ook een belangrijk aandachtspunt zijn bij de bovengenoemde evaluatie van passend onderwijs. De VO-raad pleit er onder meer voor om wet- en regelgeving die de samenwerking regulier – speciaal belemmert te wijzigen en de regeling om hiermee te experimenteren te verbreden.

Overig relevant nieuws rond passend onderwijs

In zijn brief noemt minister Slob verder dat in het voorjaar meer informatie zal volgen over:

  • Het bekostigingsmodel lwoo en pro; het gaat hierbij om de uitkomsten van een onderzoek naar een nieuw model en wat dit betekent voor de wetgeving;
  • De brochure ‘Ruimte in regels in passend onderwijs’, met informatie over al bestaande mogelijkheden om leerlingen een onderwijs- en zorgaanbod op maat te bieden. Deze heeft meer tijd nodig en zal in het voorjaar verschijnen.
  • De beleidsinventarisatie residentieel onderwijs. Ook deze vraagt meer tijd en verschijnt in het voorjaar.