De omgang met de vrijwillige ouderbijdrage staat al geruime tijd ter discussie. Ouders zouden ten eerste door scholen onvoldoende op de hoogte worden gesteld van het vrijwillige karakter van de bijdrage; veel ouders ervaren de bijdrage ook als verplicht. Daarnaast is gebleken dat de ouderbijdrage kansenongelijkheid kan versterken. De bedragen - die sterk uiteen lopen - kunnen de schoolkeuze beïnvloeden, en soms mogen leerlingen niet deelnemen aan een activiteit omdat hun ouders de bijdrage niet betalen.
Om bovenstaande tegen te gaan, formuleerden de leden van de VO-raad eerder zelf ook al uitgangspunten rond de omgang met de vrijwillige ouderbijdrage tijdens de Algemene Ledenvergadering van november 2018:
- Scholen moeten duidelijk communiceren dat de ouderbijdrage vrijwillig is, conform de wettelijke bepalingen hierover.
- Het niet betalen van de vrijwillige ouderbijdrage mag geen reden zijn voor uitsluiting van activiteiten die onder verantwoordelijkheid van de school worden georganiseerd.
Deze afspraken van de VO-raad sluiten aan bij het wetsvoorstel van GroenLinks en de SP. Wanneer deze wet precies in werking treedt is nog niet duidelijk. Het voorstel moet nog in de Eerste Kamer behandeld worden.
Uitzondering profielscholen
Naast de initiatiefwet over de ouderbijdrage nam de Kamer ook een amendement van D66 aan waarin geregeld wordt dat profielscholen die aangesloten zijn bij een ‘overkoepelend verband’ een uitzonderingspositie kunnen krijgen. Voorwaarde is dat dit overkoepelend verband een bindende regeling heeft voor hoe om te gaan met leerlingen van ouders die de vrijwillige ouderbijdrage niet kunnen betalen. Voor deze groep zou bijvoorbeeld een bijzondere financiële regeling getroffen kunnen worden. De VO-raad interpreteert dit als volgt: scholen aangesloten bij een overkoepelend orgaan dat een goede regeling heeft voor leerlingen wiens ouders de bijdrage niet kunnen betalen, mogen leerlingen van de ouders die niet willen betalen uitsluiten. Hoe deze scholen moeten of kunnen constateren dat ouders de bijdrage niet kunnen betalen, is nog niet uitgewerkt.
Dit amendement komt tegemoet aan de wens van de VO-raad om een uitzondering te maken voor onderwijsinhoudelijke programma’s zoals tweetalig onderwijs, technasia en LOOT.
