Downloads

Duurzaam werken in het onderwijs: een aantrekkelijk perspectief. De kwaliteit van het onderwijs staat of valt met de kwaliteit van het onderwijspersoneel. Kwalitatief goed onderwijs, verzorgd door adequaat opgeleide leraren, is van groot belang voor de maatschappij als geheel. Goed onderwijs staat ook aan de basis van gelijke kansen voor iedereen. Kwalitatief goed onderwijs kan bovendien de negatieve trend van de afgelopen jaren in de prestaties van onze leerlingen en studenten keren. Om binnen het onderwijs verzekerd te zijn van voldoende en goed opgeleid personeel, is een goed functionerende onderwijsarbeidsmarkt nodig. Daarvoor moeten de beroepen in het primair en voortgezet onderwijs en het mbo (leraren en docenten in de eerste plaats, maar ook ondersteuners en schoolleiders) voldoende uitdagend zijn. Werken in het onderwijs moet aantrekkelijk zijn, terwijl het nu vaak als zwaar wordt ervaren. We pleiten voor een structurele aanpak, waarbij een aantal urgente vraagstukken op korte termijn aandacht vraagt.

Voor wie goed kijkt, heeft Academie Tien nog een opvallend kenmerk: er lopen grote aantallen studenten van de lerarenopleidingen van de Hogeschool Utrecht en de Universiteit Utrecht rond. Het zijn er ruim veertig op een totaal van zo’n honderdtien docenten en docenten-in-opleiding: ruim een derde dus. Die studenten zijn meer dan stagiairs, legt Van den Berg uit: “Het zijn gewoon onze collega’s.” De studenten zijn voor meer dan de helft van hun studietijd in het schoolgebouw van Academie Tien. “We geven samen les: startende docenten, ervaren docenten, alles door elkaar. Het is een vorm van co-teaching waarbij veel afhangt van ieders vragen en behoeften.”

De crux van Lesson Study is dat het een actief didactisch hulpmiddel voor leraren is, zegt Siebrich de Vries: je betrekt de leerlingen bij het verbeteren van je onderwijs, je lessen en je lesmethode. Een voorwaarde is dat er een goede, afgebakende onderzoeksvraag ligt, op basis van een vakdidactisch probleem. “Neem het vak wiskunde”, zegt De Vries. “Daar zijn vaak problemen rondom de kennis van de sinus. Hoeveel leerlingen begrijpen het écht?, vragen docenten zich af. Kunnen we een aanpak ontwikkelen waardoor álle leerlingen het begrijpen? Als je daarmee via Lesson Study aan de slag gaat, kun je je lessen en lesmethode bijstellen. Datzelfde geldt voor andere lastige vakvragen. Al kun je Lesson Study ook toepassen bij meer pedagogisch gerichte vragen.”

Tempelman-Lam raakte betrokken bij de opzet van het auctoraat toen ze via de VO-raad hoorde over een idee voor de oprichting van onderzoeksplekken en zo begon het balletje te rollen. “We zeiden meteen: dat gaan we zelf doen!”, zegt Martin Jan de Jong, bestuurder van Greijdanus en eveneens initiatiefnemer van het auctoraat. “We zochten al langer naar verdieping in de vorm van onderzoek, en we hadden iemand binnen onze organisatie op het oog die net bezig was te promoveren – dat was Hans Vogelzang.” (Vogelzang promoveerde in november op de leeropbrengst van de scrum-methode in het scheikundeonderwijs; zie kader.) “Hans zag dat gelukkig zitten en toen zijn we met z’n drieën teksten gaan schrijven. We wisten meteen wat het thema en het onderzoeksobject van dit auctoraat zou moeten zijn: brede vorming. Daar zijn we binnen Greijdanus al lang mee bezig en dat wilden we van een steviger ondergrond voorzien.”

Het St. Bonifatiuscollege in Utrecht en het Erasmiaans Gymnasium in Rotterdam vertellen in dit VO-magazine hoe zij leerlingen mentale ondersteuning bieden in coronatijd. Ook is er een interview met Lobke Vlaming van Ouders & Onderwijs: ‘Ouders leverden afgelopen jaar een uitzonderlijk grote bijdrage aan het onderwijs. Als scholen slim zijn, doen ze daar hun voordeel mee.’ En verder in het magazine: Wetenschappers Kristin Vanlommel en Jan van Tartwijk over de keuzes die scholen moeten maken in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs - Wat kan een bestuurder doen met de nieuwe benchmark PO&VO? - Twee scholen over hoe zij omgaan met zittenblijven en het bevorderingsbeleid.

Overzicht van de beschikbare subsidies die gerelateerd zijn aan het Nationaal Programma Onderwijs. Dit is een 'levend' document en zal, indien nodig, aangevuld worden.

De pilot kwalitatieve formatie op CS Walcheren: De afgelopen jaren zien we verschillende uitdagingen als het gaat om leraren. Het lerarentekort neemt toe, voor scholen is het steeds lastiger om – zeker voor bepaalde vakken – geschikte mensen te vinden. De werkdruk is hoog, wat kan leiden tot uitval. En tot het invliegen van vervangers die zich heel snel de school en de manier van lesgeven eigen moeten maken. Daarnaast wil men een steeds hogere onderwijskwaliteit, onder andere door docenten zelf het onderwijs te laten onderzoeken en te evalueren. Op het CS Walcheren (CSW) hebben ze al deze uitdagingen omgedraaid: wat als we meer docenten aannemen dan noodzakelijk aan het begin van het schooljaar?

Ilyas Bagci vertelt over de wijze waarop Lyceum Kralingen in Rotterdam invulling geeft aan burgerschapsonderwijs.

In dit VO-magazine leest u onder meer een interview met ontwikkelingspsycholoog Steven Pont die zich zorgen maakt over de Nederlandse jongeren in coronatijd; hoe belangrijk de verkiezingsuitslag is voor jongeren; over het programma ‘Kracht In Controle’ (KIC) dat mentoren en coaches helpt om goed met leerlingen in contact te blijven, ook als ze thuiszitten. En verder: Het Greijdanus in Zwolle bouwt een eigen onderzoekswerkplaats | Hoe krijg je als starter in het vo ondanks corona nieuwe dingen van de grond? | Leerlingen werven in coronatijd | In de praktijk: thuisonderwijs op het Van Kinsbergen college in Elburg | Geluk of verdienste? Wat de wetenschap zegt over de boodschap van Klassen | De schooltijd van Ans Markus | Beroepsstandaard: schoolleiders van nu over de kern van het vak | Columns van Hartger Wassink en docent Nederlands Martijn Simon

Nu veel scholen noodgedwongen overgeschakeld zijn op vormen van hybride en digitaal ondersteund leren, is de behoefte aan flexibele en digitale leermiddelen nog groter dan voorheen. Ben jij op zoek naar ondersteuning bij het vormgeven van hybride, online of afstandsonderwijs? In deze publicatie bieden we je allerlei tips en handvatten om online onderwijs vorm te geven, met behulp van het leermateriaal van VO-content.

Rector Jan-Maarten de Wit van Lyceum Elst maakt zich sterk voor goede begeleiding van startende leraren. Dat doet hij niet alleen binnen zijn school, maar ook op partnerschapsniveau als voorzitter van de stuurgroep van Opleidingsschool Qoers. De begrippen ‘cultuur’ en ‘verbinding’ spelen een belangrijke rol in zijn visie op de begeleiding van beginnende docenten.

Dit is de monitor om de voortgang van de implementatie van de negen actielijnen ter versterking van de kwaliteitsborging schoolexaminering in kaart te brengen.

Op initiatief van D66 is een wetsvoorstel leerrecht ontwikkeld. Met dit wetsvoorstel wordt de Leerplichtwet aangepast op het recht op onderwijs, zoals ook in het Kinderrechtenverdrag wordt omschreven. Jongeren krijgen daarmee het recht op zo volledig mogelijke ontplooiing. De VO-raad en de Sectorraad swv vo hebben een gezamenlijke reactie geformuleerd op de internetconsultatie Wet invoering leerrecht. Deze is op 15 januari 2021 ingediend.

Alle scholen toegankelijk: een open deur? Toelatingsbeleid en toegankelijkheid in het funderend onderwijs. Het Ministerie van OCW heeft verzocht om een onderzoek naar de wijze waarop scholen in het funderend onderwijs (primair en voorgezet onderwijs) de toelating van hun leerlingen regelen en naar de vraag of er formele dan wel informele drempels zijn die de toegankelijkheid van scholen beïnvloeden. De achtergrond hiervan is dat in het funderend onderwijs segregatie tussen scholen naar sociaaleconomische status (SES) van ouders toeneemt. Onderwijssegregatie wordt als een bedreiging gezien voor de sociale cohesie in de samenleving en als een mogelijk risico voor kansengelijkheid, omdat het zou kunnen leiden tot kwaliteits- of aanbodverschillen tussen scholen.

Artikel naar aanleiding van zijn promotie op het thema Wereldburgerschap (2020). Dit artikel is verschenen in VO Magazine december 2020.

Bijlage bij het rapport 'Leren in Coronatijd'

In dit VO-magazine leest u onder meer een interview met Bashir Azizi over burgerschapsonderwijs; de veelbesproken serie Klassen over kansenongeljkheid in het onderwijs; een overzicht van de onderwijspunten uit de conceptprogramma's van politieke partijen en de aftrap van de nieuwe rubriek 'Dit is mijn plek': waarin starters in het vo vertellen over het eerste jaar in hun nieuwe baan in het onderwijs. En verder: Innoveren in de klas met Lesson Study / Wat staat investeringen in onderwijs in de weg? / De schooltijd van Arie Slob / Veluws College Mheenpark: alle niveaus in één groep / Ellen Helsper over digitale kansengelijkheid / In de praktijk: videogastles techniek / Columns van Hartger Wassink en docent Nederlands Martijn Simons

Doetina van Kelle (voormalig ledenadviseur krimp en regionale samenwerking) heeft op persoonlijke titel onderzoek gedaan naar het proces van het al dan niet komen tot samenwerking bij bestuurders in het vo. Wat werkt belemmerend en wat juist bevorderend? Het onderzoek belicht het perspectief van kleine schoolbesturen op bestuurlijke samenwerking in de eigen regio en doet aanbevelingen om deze samenwerking te ondersteunen en te bevorderen.

Onderwijsinstellingen zoals scholen en universiteiten moeten sinds 1 augustus 2020 een rookverbod op hun terreinen instellen, aanduiden en handhaven. Dit betekent dat schoolterreinen volledig rookvrij moeten zijn. Vanaf 1 januari gaat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) toezicht houden op dit rookverbod. In dit informatieblad gaan we in op de geldende regels en het toezicht van de NVWA.

Deze regeling biedt de mogelijkheid om in 2021 (een deel van) de eindejaarsuitkering te ruilen voor een (aanvullende) reiskostenvergoeding woon-werkverkeer.

Dit document gaat in op wat leerlingen en ouders moeten doorlopen om mee te kunnen doen aan online toetsen.

De coronacrisis brengt de kloof in levensgeluk tussen Nederlandse kinderen scherp in beeld. De meeste Nederlandse kinderen blijken zeer gelukkig, ook in tijden van Corona met alle maatregelen. In een groot onderzoek van de Kinderombudsman geven kinderen die zonder grote problemen opgroeien hun leven gemiddeld een 8,3. Helaas zijn niet alle kinderen zo tevreden. Kinderen die opgroeien in een moeilijke situatie geven hun leven veel lagere cijfers. In gesloten instellingen geven kinderen hun leven 'slechts' een 5,6. Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer noemt het verschil van bijna drie punten schokkend. "De achterstand wordt zo wel heel groot."

De vijf themacommissies van de VO-raad hebben de opdracht het bestuur gevraagd en ongevraagd te adviseren over huidige en toekomstige vraagstukken. Themacommissie School & Omgeving spreekt met regelmaat over de relatie die scholen hebben en zouden kunnen hebben ten opzichte van hun omgeving. De commissie het initiatief genomen om een integrale visie op onderwijs te schrijven, als leidraad voor haar eigen werk en als inspiratie voor collega’s. Het resultaat is een pamflet dat is opgesteld vanuit de gedachte dat scholen meer zijn dan de optelsom van docenten, en school veel meer is dan alleen de vakken die er gegeven worden. De coronacrisis heeft de leden van de commissie nog duidelijker laten inzien dat het noodzakelijk is om te herdefiniëren wat school zijn betekent en wat de kern is van het onderwijs. Nu is hét moment om fundamenteel na te denken over de toekomst van ons onderwijs.

In Nederland worden naar schatting 119.000 kinderen geconfronteerd met kindermishandeling of huiselijk geweld. Gemiddeld wordt één kind per schoolklas mishandeld. Scholen spelen een belangrijke signaleringsrol bij kindermishandeling. De onderwijspartijen van de Beweging tegen Kindermishandeling (BtK) ontwikkelden daarom een infographic behorend bij het Handelingskader kindermishandeling en huiselijk geweld voor het onderwijs.

In Nederland worden naar schatting 119.000 kinderen geconfronteerd met kindermishandeling of huiselijk geweld. Gemiddeld wordt één kind per schoolklas mishandeld. Scholen spelen een belangrijke signaleringsrol bij kindermishandeling. De onderwijspartijen van de Beweging tegen Kindermishandeling (BtK) ontwikkelden daarom een Handelingskader kindermishandeling en huiselijk geweld voor het onderwijs.

Uitgave waarin de auteurs uitgaan van een positief, ontwikkelingsgericht perspectief op de inductie van starters.