Q&A bij de richtlijn voor onderwijs tijdens corona

N.b. De informatie op deze pagina kan wijzigen n.a.v. de actualiteit. Laatste update: 25 februari 2022.

Het is aan de school om op verantwoorde wijze fysiek onderwijs voor alle leerlingen te verzorgen en een veilige werkomgeving voor alle medewerkers te realiseren. Indien hiervoor maatwerk nodig is kunnen scholen passende alternatieven toepassen om een veilige leer- en werkomgeving te creëren.

In de Q&A geeft de VO-raad antwoord op een aantal belangrijke vragen, voortvloeiend uit de besluiten van het kabinet. Dit document wordt continu op basis van nieuwe kennis en inzichten aangepast.

TIP: als u deze pagina snel wilt doorzoeken kunt u op een desktopcomputer gebruik maken van de zoekfunctie van uw browser met Ctrl+F of Cmd+F. Er verschijnt dan een zoekvenster waar u het zoekwoord in kunt tikken.

Algemeen

Hoe zit het met de basismaatregelen?

Alle basismaatregelen rondom hygiëne zijn nog steeds van kracht: Was je handen regelmatig en blijf thuis bij klachten. In school is goede ventilatie nodig en dienen handcontactpunten regelmatig per dag te worden schoongemaakt.

Is goede ventilatie nog van belang?

Ja. Op school moet voor ventilatie in ieder geval worden voldaan aan de bestaande regelgeving (Bouwbesluit) en zijn de normen rondom ventilatie uit de Coronavirus Arbocatalogus VO leidend. Indien in één of meer lokalen de ventilatie niet voldoet zorgt de schoolleiding voor een passend alternatief. Kijk voor alle informatie over ventilatie op de website van de VO-raad, Ruimte-OK of op Lesopafstand.

Zijn leerlingen verplicht om op school te komen?

Ja, het uitgangspunt is dat alle leerlingen volledig fysiek onderwijs op school volgen.
Alleen voor leerlingen die in een medische risicogroep vallen, zijn uitzonderingen op deze regel mogelijk.

Moet ik als school een minimum aantal uur les per dag aanbieden?

Uitgangspunt is een ‘normaal’ rooster waarbij alle leerlingen volledig fysiek onderwijs ontvangen. Indien het geven van volledig fysiek onderwijs niet op verantwoorde wijze kan en concessies nodig zijn, kiest de school in overleg met de MR voor een passende oplossing. De school moet in staat zijn de gemaakte keuzes aan betrokkenen uit te leggen.

Kunnen de lessen (live) gestreamd worden?

Ja, leraren mogen hun lessen streamen vanuit het leslokaal waarin ze lesgeven. Thuiszittende leerlingen (bijvoorbeeld zij die vallen in een medische risicogroep of leerlingen die in quarantaine zitten) kunnen op die manier de lessen volgen. Maak over de invulling hiervan afspraken met de betreffende leraren of het lerarenteam.

Hoe omgaan met stages?

Of een stage van een leerling door kan gaan of niet is afhankelijk van de regels die gelden voor de desbetreffende sector/branche waar de stage wordt gelopen. Als die activiteiten doorgaan, kan de stage ook doorgaan. Er is ook een gemeenschappelijk plan opgesteld om leerlingen waar mogelijk te helpen in deze tijd aan een stage te komen.

Mag ik andere activiteiten dan onderwijs, fysiek organiseren?

Ja met de versoepeling van het thuiswerkadvies is het vanaf 25 februari 2022 ook weer mogelijk om als onderwijs(ondersteunend) personeel op school te werken en voor dergelijke activiteiten fysiek bij elkaar te komen. Ook ouders mogen dan weer worden ontvangen binnen de school.

Mogen nu ook weer open dagen worden georganiseerd?

Ja, vanaf 18 februari 2025 mogen open dagen worden georganiseerd waarbij ook de ouders weer welkom zijn.

Mogen excursies en schoolkampen worden georganiseerd?

Ja, buitenschoolse activiteiten mogen worden georganiseerd. Alle regels die gelden voor die betreffende locatie dienen te worden nagevolgd. Het is aan de school in overleg met de medezeggenschap om hier een eigen afweging in te maken.

Mogen buitenland reizen weer worden georganiseerd?

Ja dat mag. Uiteraard blijven de algemeen geldende coronaregels ook in dit geval van toepassing, en dient men zich te houden aan de voorschriften die gelden op de plaats van bestemming. Voor buitenlandse reizen en reisadviezen kan meer informatie worden gevonden op www.nederlandwereldwijd.nl.

Het kabinet heeft besloten dat ook jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar in aanmerking kunnen komen voor een boosterprik. Voorwaarde is wel dat het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) hier zijn goedkeuring aan verleent. Dit besluit wordt binnen enkele weken verwacht. Dit biedt een oplossing voor scholen die dit voorjaar internationale schoolreizen organiseren; vanwege het vervallen van het vaccinatiebewijs kunnen problemen ontstaan bij de toegang tot voorzieningen in het buitenland.

Het ministerie van OCW geeft een servicedocument uit met meer informatie. Waar vind ik die?

Het servicedocument is te vinden op de website van de Rijksoverheid en Lesopafstand.

Besmettingen en infectiemaatregelen in school

Als ik van een leerling weet dat die niet-immuun is, mag ik deze dan weigeren op de buitenlandse reis?

Nee. Leerlingen kunnen niet worden uitgesloten van een buitenlandse reis die wordt gemaakt als invulling van de onderwijstijd, met als enige reden dat ze geen bewijs van immuniteit kunnen laten zien. Wel moet de leerling zich conformeren aan de regels van het reisverkeer, en aan de regels in het betreffende land.

Moet een school alternatief onderwijs aanbieden voor een leerling die met covid-19 ziek thuis zit?

Nee. Scholen zijn niet verplicht om afstandsonderwijs te bieden aan een individuele leerling die kortdurend ziek thuis is, dus ook niet aan de leerling die door een aan covid-19 gerelateerde ziekte thuis zit en geen fysiek onderwijs kan volgen.

Wel vindt de VO-raad het belangrijk dat de school een leerling waar mogelijk in staat stelt om de lessen bijvoorbeeld door streaming of via de laptop van een medeleerling mee te kijken en -luisteren.

Voor leerlingen met een kwetsbare gezondheid die niet naar school kunnen als gevolg van corona dient de school wel verplicht een alternatief onderwijsaanbod te verzorgen.

Moet het meubilair en gebruikte apparatuur tussen de lessen door worden schoongemaakt?

De gangbare hygiënemaatregelen gelden onverkort. Dit betekent dat tafels, stoelen en werkplekken van docenten en leerlingen gedurende de dag regelmatig moeten worden schoongemaakt.

Hoe moet worden omgegaan met de zelftesten?

Het advies is dat iedere medewerker en leerling ongeacht het feit of hij/zij gevaccineerd is, preventief 2x per week een zelftest doet. De testen hiervoor worden door de school gratis ter beschikking gesteld. Bij een negatieve test kan je gewoon naar school, bij een positieve test is het advies je door de GGD te laten testen. Zie ook lesopafstand.nl voor meer informatie over zelftesten in het onderwijs.

Met ingang van 3 december 2021 geldt: bij milde klachten volstaat een zelftest. Het RIVM meldt op zijn website onder milde klachten: neusverkoudheid, loopneus, niezen, keelpijn, lichte hoest of een verhoging tot 38 graden. Is de zelftest negatief, dan kan men naar school komen. Is de zelftest positief, dan blijft men thuis en wordt geadviseerd om een PCR-test bij de GGD te doen om de besmetting te bevestigen.

Is het verplicht om twee keer per week een zelftest te doen?

Nee, dat is niet verplicht. Het wel of niet uitvoeren van een zelftest is geen voorwaarde voor het wel of niet geven of krijgen van fysiek onderwijs.

Een huisgenoot van mij is positief getest. Wat moet ik doen?

De quarantaineregels voor leerlingen in het funderend onderwijs zijn per 26 januari aangepast waardoor de leerling in het geval van een positieve besmetting van een huisgenoot niet in quarantaine hoeft en de volwassene (conform de gangbare quarantaineregels) wel. Ook voor volwassenen zijn er echter uitzonderingen op de regel.

Uitzonderingen

Indien een huisgenoot positief getest is hoeft u niet direct in quarantaine als u geen klachten heeft én::

• in de afgelopen 8 weken corona heeft gehad of
• langer dan 1 week geleden een boostervaccinatie heeft gehad

Valt u niet onder de uitzonderingsgroep en is de uitslag van de zelftest positief? Maak dan meteen een testafspraak bij de GGD om de testuitslag te laten controleren. Is de testuitslag van de GGD positief dan gaat u in isolatie.

Valt u niet onder de uitzonderingsgroep en is de testuitslag van de zelftest of van de GGD negatief dan blijft u nog in quarantaine, omdat u toch besmet kunt zijn en ziek kunt worden. Daarom laat u zich 5 dagen na het laatste contact met uw huisgenoot die corona heeft, testen bij de GGD. Is deze testuitslag negatief dan mag u uit quarantaine.

Zie ook de betreffende pagina op de website van de RIVM voor verdere informatie.

Bestaat er ook een uitzondering op de quarantaineregel voor medewerkers?

De overheid heeft op de quarantaineregels een uitzondering gemaakt voor medewerkers die werken in essentiële bedrijfsprocessen. Het gaat om werknemers die essentieel zijn voor de continuïteit van de organisatie. Leraren of eventueel andere medewerkers kunnen daar onder vallen. Voor welke functies dit geldt, wordt afgesproken tussen het bevoegd gezag en medezeggenschapsraad.

Het personeelslid dat in aanmerking komt voor deze uitzondering heeft altijd de keuze om de quarantaineregels na te leven en niet op school te komen werken.

Als de werkgever en medewerker in goed overleg besluiten om een uitzondering te maken, dan neemt de werkgever maatregelen om de gezondheid en veiligheid van de medewerkers op de werkplek te borgen (het gaat dan bijvoorbeeld om dagelijks zelftesten, adequate persoonlijke beschermingsmiddelen, (zoveel als mogelijk) afstand houden en goede ventilatie. Als de werknemer klachten ontwikkelt, gaat hij/zij onmiddellijk naar huis en alsnog in quarantaine.

Zie ook: Uitzondering quarantaine voor werknemers in essentiële bedrijfsprocessen

Wat moet ik doen als ik meer of juist minder zelftesten wil ontvangen?

Via de aanvraagmodule CoTeRo kunnen de aantallen door de scholen zelf worden aangepast.

Wie moet er in quarantaine indien er sprake is van een besmetting met covid-19?

In de volgende situaties blij je thuis:

• Bij klachten die passen bij corona.
• Als je positief getest bent op corona bij de GGD.
• Als je een positieve uitslag had van een zelftest en wacht op de uitslag van de confirmatietest bij de GGD.
• Als iemand in je huishouden positief is getest op corona.
• Als je nauw contact hebt gehad met een besmet persoon (minimaal 15 minuten binnen 1,5 meter).
• Als je terugkomt uit een zeer hoogrisicogebied; zie reizentijdenscorona.rijksoverheid.nl/
• Als je een melding hebt gekregen via de app CoronaMelder.
  

Het in quarantaine gaan geldt per 14 januari 2022 niet meer voor medewerkers of leerlingen die korter dan 8 weken geleden een positieve test hebben gehad én geen klachten hebben of langer dan een week geleden een boosterprik hebben gehad (én geen klachten hebben) én per 26 januari 2022 sowieso voor leerlingen in het funderend onderwijs (indien géén klachten)..

Het is goed om de regels inzake het BCO en quarantaine regelmatig te verifiëren op de website van het RIVM.

Wat moet een school doen bij een (verdenking van) besmetting?

Het is gebruikelijk dat scholen uitbraken van infectieziekten melden bij de GGD afdeling infectieziektebestrijding. Er geldt een nationaal testbeleid voor covid-19 en daarin is bepaald dat de schoolleider of locatiemanager bij één of meer bevestigde besmettingen met covid-19 dit meldt bij de GGD als zij daarover nog niet door de GGD zijn benaderd.

De school houdt zich bij communicatie over besmettingen op school aan de wet- en regelgeving op het gebied van bescherming van persoonsgegevens/ privacy.

Mag de school bijhouden welke leerling of leraar besmet is met corona?

Nee, dit is niet toegestaan. Een besmetting is een ‘bijzonder persoonsgegeven’ in de zin van de AVG en daar zijn strenge privacyregels aan verbonden. Bovendien is het bijhouden van besmettingen op persoonsniveau een taak van de GGD. We raden aan om goed contact te onderhouden met de GGD.

• Q&A van de Autoriteit Persoonsgegevens In de Q&A leest u hoe het zit met privacy omtrent het registreren van corona-besmettingen op school.
• Zie ook de Q&A’s op Lesopafstand.nl.
  

Moet de school dicht indien sprake is van besmettingen?

Het schoolbestuur heeft de bevoegdheid een school tijdelijk gedeeltelijk of geheel te sluiten, en over te stappen op afstandsonderwijs. Het bestuur besluit alleen tot sluiting van een school:

• Nadat de GGD een advies heeft uitgebracht over besmettingen op de school en de beperking van het verspreidingsrisico en dit advies het best opgevolgd kan worden door het sluiten van de school en het overgaan op afstandsonderwijs ; of
• Indien organisatorisch geen andere mogelijkheid bestaat, doordat te veel personeelsleden ziek zijn of in quarantaine moeten, en geen vervanging beschikbaar is.
  

Indien de school sluit na advies van de GGD, dient met de GGD overlegd te worden wat er wel en niet kan op het gebied van noodopvang. Zodat bijvoorbeeld de leerlingen van ouders/verzorgers in cruciale beroepen wel kunnen worden opgevangen. Leerlingen die in quarantaine moeten, kunnen niet alsnog op school opgevangen worden.

Waar dien ik te melden dat ik de school tijdelijk wil sluiten?

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het onderwijsveld hebben afgesproken om tijdelijke schoolsluiting in het primair, voortgezet, en (voortgezet) speciaal onderwijs vanwege het coronavirus landelijk te registreren. Hiervoor heeft de Inspectie van het Onderwijs per 15 oktober 2020 een meldpunt ingericht.

OV-afspraken

Let op: Het dragen van een mondneusmasker is verplicht in het OV. U wordt verzocht, op verzoek van de OV-vervoerders, deze verplichting met enige regelmaat onder de aandacht te brengen van de leerlingen.

Personeel

Welke regels moet ik volgen, die uit het protocol of uit de Coronanorm Arbocatalogus VO?

Regels uit de Arbocatalogus gaan over de gezondheid van de werknemer en zijn leidend. De coronanorm Arbocatalogus kunt u vinden op de website van Voion.

Kan personeel dat behoort tot de risicogroep worden verplicht naar school te komen?

Werknemers uit de risicogroepen hebben de keuze van dit uitgangspunt af te wijken na overleg met de werkgever. Lees op de website van het RIVM over wie tot de risicogroepen behoort.

Wanneer mag ik met voorrang getest worden?

Met ingang van 3 december 2021 geldt: bij milde klachten volstaat een zelftest. Het RIVM meldt op zijn website onder milde klachten: neusverkoudheid, loopneus, niezen, keelpijn, lichte hoest of een verhoging tot 38 graden. Is de zelftest negatief, dan kan men naar school komen. Is de zelftest positief, dan blijft men thuis en wordt geadviseerd om een PCR-test bij de GGD te doen om de besmetting te bevestigen.

Het kabinet heeft bepaald dat onderwijspersoneel bij wier afwezigheid de continuïteit van het onderwijs in gevaar komt (bv. doordat lessen uitvallen of klassen naar huis moeten worden gestuurd) met voorrang getest kan worden. De werkgever bepaalt wie hiervoor in aanmerking komt en gaat hier terughoudend mee om. Voor testen met voorrang is een verklaring van de werkgever nodig. De medewerker in kwestie kan dan – in principe – op de dag dat de test wordt aangevraagd worden getest en hoort ook op die dag de uitslag. De medewerker belt hiervoor met het nummer 0800-8101.

Voor medewerkers uit grensstreken (die wonen in Duitsland/België maar werken in Nederland) is een 088-nummer opgezet zodat ook zij een voorrangsafspraak kunnen maken. Dit nummer is +31 88 220 2700. Het is een 088-nummer, wat betekent dat eventuele kosten voor het maken van de afspraak liggen bij de beller.

Indien een werknemer zorgen heeft of vermoedt dat er sprake is van besmetting door covid-19, wat word ik als werkgever geacht te doen?

Wijs het personeelslid op het huidige regime waarin duidelijk staat vermeld dat een ieder met klachten niet mag werken en wordt geadviseerd zich direct te laten testen.

Momenteel geldt het advies voor zowel medewerker als leerling om 2x per week preventief een zelftest uit te voeren ongeacht of men immuun is of niet. Lees meer over zelftesten in het onderwijs.

Als een werknemer in contact is gekomen met een besmet persoon, wat moet diegene doen?

Als een medewerker in de afgelopen 8 weken zelf corona heeft doorgemaakt of als een medewerker meer dan een week geleden een boosterprik heeft gehad (en geen klachten heeft) hoeft de medewerker niet meer in quarantaine en kan komen werken. Bij klachten is wel het advies te testen, ook bij alleen milde klachten. Hiervoor mag ook een zelftest gebruikt worden.

Testuitslag positief
Als de uitslag van de zelftest positief is, maak dan meteen een testafspraak bij de GGD om de testuitslag te laten controleren. Verder blijven jij en je huisgenoten thuis. Huisgenoten of nauwe contacten hoeven niet thuis te blijven als ze op het funderend onderwijs zitten. Voor overige huisgenoten of nauwe contacten geldt dat als ze korter dan 8 weken geleden positief getest zijn en geen klachten hebben of als ze langer dan een week geleden een boosterprik hebben gehad (en geen klachten hebben) ook niet in quarantaine hoeven (mits geen klachten). Als de test bij de GGD positief is, ga je direct in isolatie.

Testuitslag negatief
Als de testuitslag van de zelftest of van de GGD op dag 0 negatief is dan blijf je nog in quarantaine, omdat je toch besmet kunt zijn en ziek kunt worden. Daarom laat je je 5 dagen na het laatste contact met jouw huisgenoot of nauw contact die corona heeft, (opnieuw) testen bij de GGD. Is deze testuitslag negatief dan mag je uit quarantaine. Je hoeft niet in quarantaine als je onder de 18 jaar bent, of ouder dan 18 bent en je korter dan 8 weken geleden positief getest bent en geen klachten hebt. Of als je langer dan een week geleden een boosterprik hebt gehad (en geen klachten hebt).

Het is goed om de regels inzake het BCO en quarantaine regelmatig te verifiëren op de website van het RIVM.

Een werknemer geeft aan dat hij/zij positief getest is op covid-19 maar geen klachten heeft. Kan deze werknemer op school komen werken?

De werknemer die positief getest is op covid-19 maar geen klachten heeft moet vijf dagen vanaf de testafname thuisblijven in isolatie, omdat hij/zij besmettelijk kan zijn voor anderen.

Krijgt u tijdens de isolatie toch klachten die horen bij corona, dan gelden de regels zoals die staan bij getest met klachten. U gaat dan een nieuwe isolatieperiode in en telt het aantal dagen vanaf de datum dat u klachten kreeg.

Zie de website van het RIVM voor de actuele regels over quarantaine en isolatie en in het verlengde daarvan de leefregels op de website van het RIVM.

Kan een personeelslid met een familielid in een risicogroep verplicht worden om fysiek op school les te geven?

Werknemers met gezinsleden/huisgenoten uit een risicogroep komen werken. Dat kan betekenen dat voor deze werknemers, in overleg met de werkgever, aanvullende afspraken gelden zoals het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen of aanpassing van de werkzaamheden.

Er wordt bij meerdere onderdelen gesproken over het goede gesprek tussen werknemer en werkgever. Wat houdt dat in?

Diverse regels, bijvoorbeeld als een medewerker niet naar school wil komen uit angst voor een besmetting door COVID-19, zijn niet altijd zwart/wit. Het is van groot belang met elkaar het goede gesprek te voeren en, in dit voorbeeld, de vrees van de werknemer serieus te nemen. In onderling overleg zul je dan tot een voor beide partijen (werknemer en werkgever) acceptabele afspraak moeten komen. Mocht dit niet goed lukken kan ook de bedrijfsarts nog worden ingeschakeld.

Als dit vervolgens niet tot een bevredigende oplossing leidt, heeft de werknemer de (wettelijke) mogelijkheid om (op kosten van de werkgever) nog een second opinion te vragen. Deze second opinion vindt plaats met een bedrijfsarts die niet verbonden is aan (de organisatie van) de reguliere bedrijfsarts.

Kan je als werknemer, wonend in België of Duitsland en werkend in Nederland, waarbij Nederland het woongebied heeft aangemerkt als hoog risicogebied, toch komen werken?

Ja, er is geen beletsel om dan te komen werken op school in Nederland. Voor medewerkers uit grensstreken kunnen afwijkende quarantaine regels gelden. Uiteraard blijven alle andere maatregelen van kracht (blijf thuis bij klachten en laat je testen).

​Vakantie/ reizen

Naar welk land u ook gaat, u kunt er te maken krijgen met coronamaatregelen zoals een quarantaine- of testplicht. Ook kan de situatie in een land snel veranderen. Houd daarom altijd de reisadviezen voor het land of regio in de gaten.

Wat zijn de regels voor ouders en leerlingen die op vakantie zijn geweest in landen met een hoog risico?

Naar welk land u ook gaat, u kunt er te maken krijgen met coronamaatregelen zoals een quarantaine- of testplicht. Ook kan de situatie in een land snel veranderen. Houd daarom altijd het reisadvies per land of regio in de gaten. Bekijk de reisadviezen per land van de overheid.

Q&A buitenlandse schoolreizen en excursies

Nieuws

Het ministerie van OCW heeft een document opgesteld met antwoorden op vragen rondom buitenlandse schoolreizen en excursies vanwege geldende coronaregels zoals het tonen van een negatief testresultaat of bewijs van…

• 8 september 2021

Overzicht extra bekostiging npo

Download

Overzicht van de beschikbare subsidies die gerelateerd zijn aan het Nationaal Programma Onderwijs. Dit is een 'levend' document en zal, indien nodig, aangevuld worden.

• 1 april 2021
• xlsx
• 19.85 KB