Minister duikt voor urgente structurele investeringen in onderwijshuisvesting

28 november 2022

De VO-raad, PO-Raad en Vereniging Nederlandse Gemeenten hebben teleurgesteld gereageerd op de Kamerbrief onderwijshuisvesting van 23 november 2022. De organisaties missen een cruciaal punt in de brief van de minister: de noodzaak tot structurele, extra middelen voor onderwijshuisvesting voor het primair en voortgezet onderwijs.
Donderdag 1 december vergaderde de kamercommissie onderwijs over onderwijshuisvesting. Daar schreven we het bericht 'Structurele investeringen blijven uit' over.

Zonder extra middelen geen extra schoolgebouw aangepakt

De minister definieert in zijn brief de taak van het Rijk te smal. Hij zet alleen in op de governance en de kennisinfrastructuur maar vergeet dat hij zorgplicht draagt om gemeenten en schoolbesturen in staat te stellen hun taak ten opzichte van onderwijshuisvesting uit te kunnen voeren. We zijn teleurgesteld dat de minister in de kamerbrief geen zicht biedt op voldoende extra middelen voor de integrale opgave, ondanks de herhaaldelijke erkenning door de minister van deze randvoorwaarde. De opgave om alle verouderde en slechte schoolgebouwen op orde te brengen blijft groot en de komende jaren wordt geen enkel extra schoolgebouw aangepakt. Sterker nog: door de stijgende prijzen vertraagt de vernieuwing van de schoolgebouwen.

Hoge urgentie

De PO-Raad, de VO-raad en de VNG vragen al jaren aandacht voor het schrijnend lage vervangingstempo van de schoolgebouwen in Nederland en het hoge en toenemende aantal verouderde, inadequate schoolgebouwen. In het Interdepartementaal Beleidsonderzoek onderwijshuisvesting (IBO) en de beleidsreactie van het kabinet daarop zagen wij eindelijk de erkenning vanuit de minister van het onderliggende probleem, de oplossing daarvan en de rol die de minister daarin moet spelen. Er is een integrale, programmatische versnellingsaanpak nodig. In het IBO staat dat hiervoor jaarlijks € 730 miljoen (prijspeil 2019) extra noodzakelijk is.

Uitvoeren integraal huisvestingsplannen vertraagd door prijsstijgingen

Ondanks dat de wetswijziging die sectorraden en VNG in 2018 voorstelden nog steeds niet naar de Tweede Kamer is, heeft meer dan 70% van de gemeenten een integraal huisvestingsplan (IHP) opgesteld met haar schoolbesturen, of werkt hieraan. Doordat de kosten toenemen en gemeenten te weinig ontvangen vanuit de rijksoverheid, vertraagt de uitvoering van deze IHP’s. Het voornemen van de minister voor een werkgroep inclusieve onderwijshuisvesting onderschrijven we. De hieruit voortvloeiende eisen moeten wel vertaald worden naar bekostiging van gemeenten en schoolbesturen.

Hoe langer we moeten wachten op extra middelen vanuit de rijksoverheid, hoe groter de problemen en hoe duurder de oplossingen worden. En bovenal, hoe langer leerlingen en personeel in inadequate gebouwen moeten blijven leren en werken. Donderdag 1 december vergadert de kamercommissie onderwijs over onderwijshuisvesting.