VO-raad: voortgezet onderwijs aan de slag met verantwoording

04 maart 2019

In aanloop naar het Algemeen Overleg over de lumpsum op 6 maart heeft de VO-raad in een brief aan de Tweede Kamer geschetst hoe de sector werkt aan een goede verantwoording. In de brief zet de raad uiteen dat dit onder meer gebeurt door versterking van de verantwoordingsinformatie en het aanpakken van hoge buffers.

De VO-raad benadrukt in zijn brief dat de lumpsum schoolbesturen de noodzakelijke flexibiliteit biedt om in te kunnen spelen op de specifieke doelen, behoeften en de (veranderende) context van de school en haar leerlingen. Uit onderzoek van onder meer het CPB, de OESO en McKinsey blijkt ook dat een dergelijke vorm van autonomie de beste resultaten oplevert. De lumpsum moet dus behouden blijven. De vo-sector is zich er tegelijk van bewust dat dit vraagt om een goede verantwoording over de besteding van deze publieke middelen. In zijn brief informeert de VO-raad de Kamer over acties die op dit vlak zijn of worden genomen.

UPDATE: Het debat van 6 maart is inmiddels gevoerd. Lees het nieuwsbericht over de belangrijkste conclusies over lumpsum.

Concrete acties in 2019

Het afleggen van verantwoording is een belangrijk thema bij de geplande herziening van de Code Goed Onderwijsbestuur VO in 2019. Daaraan gelieerd start de VO-raad dit jaar twee nieuwe projecten. De eerste is gericht op het verbeteren van de dialoog van scholen met, en verantwoording aan, belanghebbenden en de tweede op het versterken van de regionale samenwerking (met name in krimpgebieden). Verder wordt in samenwerking met de VTOI-NVTK een professionaliseringsaanbod gerealiseerd voor bestuurders en toezichthouders.

Ook gaan we in 2019, in samenwerking met de PO-Raad, een sectorale benchmark ontwikkelen die relevante informatie op bestuursniveau beter vergelijkbaar maakt. Vrijwel alle schoolvestigingen ontsluiten daarnaast al jaren vergelijkbare informatie via de website Scholenopdekaart.nl.

Speciale aandacht voor buffers

Vanuit politiek en maatschappij is kritiek op de hoogte van buffers in het (voortgezet) onderwijs. Uit onderzoek van de VO-raad blijkt dat 20% van de schoolbesturen inderdaad een onnodig hoge buffer heeft. In totaal bevatten deze buffers zo’n 170 miljoen euro. Dit is éénmalig 2% van een jaarlijkse bekostiging (meer achtergronden leest u in de factcheck Buffers). Het bestuur van de VO-raad heeft de leden met de hoogste buffers in 2018 aangesproken en gevraagd te starten met afbouw en hierover te verantwoorden.

Geef eerder duidelijkheid over hoogte bekostiging

Om hoge buffers te voorkomen is wel nodig dat voorafgaand aan het schooljaar duidelijk wordt wat schoolbesturen het komende jaar aan bekostiging kunnen verwachten. Nu krijgen schoolbesturen te maken met tussentijdse ophogingen van de bekostiging. Dit zorgt ervoor dat zij hun inkomsten voorafgaand aan het jaar te laag inschatten en daarmee te conservatief begroten.