Downloads

Welke rol hebben scholen en onderwijsprofessionals als het gaat om het bieden van gelijke (ontwikkel)kansen aan jongeren die opgroeien in armoede, en vooral ook: hoe kan je hier op een goede manier uitvoering aan geven? In opdracht van de ministeries van OCW en SZW is een handreiking uitgebracht met informatie, praktische tips en inspirerende werkwijzes op dit vlak, gebaseerd op een verkenning van goede praktijken en pilots op scholen, expertmeetings en literatuurstudie.

Heldere en tijdige communicatie richting ouders. Dat is waar het Leonardo College in Leiden zich de afgelopen maanden op heeft gericht. Zeker als het gaat om de communicatie over de vrijwillige ouderbijdrage. En die methode werpt zijn vruchten af. “Meer ouders dan ooit doen een bijdrage. En ook de bereidheid om mee te betalen aan andere activiteiten (bijvoorbeeld excursies en buitenlandreizen) is groot”, aldus directeur Wim van der Veer.

De mei-editie van VO-magazine is een themanummer rond de vraag hoe we verder gaan na de coronacrisis. Er is onder meer een interview met Farid Tabarki (trendwatcher en lid onafhankelijke commissie die het NPO maatschappelijk begeleidt): ‘‘Herstel eerst de pedagogische relatie". Daarnaast komen schoolleiders en bestuurders aan het woord over hoe zij terugkijken op twee jaar corona en wat zij hebben geleerd. En bestuursvoorzitter Annet Kil van de Gooise Scholen Federatie vertelt over haar ‘liveblog coronavirus’.

Dit katern van de VO-academie schetst een beeld van burgerschapsonderwijs in de school en van de rol die schoolleiders en bestuurders daarbij kunnen spelen. Experts delen hun inzichten en schoolleiders vertellen hoe zij burgerschap precies vormgeven binnen hun organisatie.

Door de impact van corona is de urgentie voor scholen toegenomen om het welbevinden van de leerling te versterken. Deze notitie schetst een beeld van hoe het met jongeren gaat, wat er op en rond scholen gebeurt en welke monitoren er ingezet (kunnen) worden om het welbevinden van de jeugd en de individuele leerling in kaart te brengen. De notitie sluit af met zes aanbevelingen: wat kan de VO-raad doen om het veld in staat te stellen veerkracht bij leerlingen te versterken en het welbevinden te vergroten?

De beroepsstandaard is op basis van onderzoek en in samenwerking met schoolleiders vanuit de praktijk geschreven. Ook de VO-raad heeft in nauwe afstemming met de VO-academie bijgedragen aan de herziening. De herziene beroepsstandaard stelt schoolleiders in staat om zelf meer eigenaar te zijn van hun professionele ontwikkeling en daardoor meer impact te hebben in de school. Het is geen meetlat of afvinklijstje, maar een hulpmiddel om doorlopend aan de eigen professionaliteit te werken.

LAKS heeft een LOB-checklist speciaal voor leerlingen ontwikkeld, die is afgeleid van de checklist LOB voor scholen. Samen bieden ze een mooi vertrekpunt om binnen de school het gesprek aan te gaan over het LOB-beleid en hoe hier nog verder werk gemaakt van kan worden.

Vanuit het nieuwe onderzoekskader spreekt de Onderwijsinspectie besturen direct aan op de onderwijskwaliteit. Het afgelopen jaar heeft OCW in een pilot laten onderzoeken hoe de ondersteuning van bestuurders het best kan worden vormgegeven. Twee deelnemers vertellen in dit VO-magazine hun ervaringen. En verder in het magazine: interview met Wouter Sanderse over bildung, ‘Regie op ICT: te groot om te laten liggen’ en ‘de inzet van studenten voor de klas’.

In april 2022 hebben de VO-raad, LAKS en BiOND een checklist LOB opgesteld, gebaseerd op de Kwaliteitsagenda LOB. Op deze checklist kun je afvinken hoe ver je als school bent op het gebied van LOB-beleid, LOB-activiteiten en kwaliteitsbewaking. Het kan een vertrekpunt zijn om binnen de school het gesprek aan te gaan: waar maken we al werk van en hoe kunnen we nog verder aan de slag met LOB? Recentelijk is de checklist ook aangevuld met ondersteuningsaanbod.

Kristin Vanlommel is lector ‘Organiseren van verandering in onderwijs aan de Hogeschool Utrecht. Ze onderzoekt hoe we veranderingen meer evidence-informed en duurzaam kunnen organiseren. In dit interview vragen we haar hoe je het inductieprogramma voor startende leraren op een integrale manier kunt aanpakken. En (startende) onderwijsprofessionals duurzaam in de organisatie kunt inzetten.

Deze publicatie brengt de omvang van de leerlingendaling in beeld en geeft inzicht in reisafstanden voor leerlingen.

Gebrek aan focus, motivatieproblemen, onzekerheid: als je mentaal niet in balans bent, is het moeilijk om goed te functioneren. Logisch dus, zou je zeggen, om daar aandacht voor te hebben op school. Maar wat kan en moet een school doen op dit gebied? En wat is er bekend over wat goed werkt in de context van een school? VO-magazine sprak met (ervarings)deskundigen.

In het nieuwe VO-magazine dit keer een interview met leraar van het jaar Ismail Aghzanay. Ook is er aandacht voor de dialoog in het flankerend traject voorafgaand de nieuwe cao-onderhandeling. Ook legt OMO uit hoe zij structureel taalbeleid vormgeven. En verder: een blik op de onderwijsplannen van Rutte IV, en laten we (ervarings)deskundigen aan het woord over welbevinden op school.

Twee afdelingsleiders en een docent van het Goese Lyceum vertellen hoe zij de nieuwe leerweg voor zich zien en wat er al staat.

Eind 2021 gingen 15 schoolleiders samen met 15 leerlingen van verschillende scholen in gesprek over gedeeld leiderschap in de school. Wat is dit, en hoe kan je hier op school aan werken? Aan de hand van de uitkomsten van deze sessie is een aantal stappen en tips geformuleerd.

Schooldirecteur Anne-Marie Molleman en adviseur Onderwijs Nicolette van Zanten van de gemeente Zutphen kennen elkaar goed. Ze vinden elkaar in hun bevlogenheid voor lokale samenwerking rondom de jeugd. Die samenwerking was in Zutphen al sterk, maar werd door corona in hoog tempo intensiever. ‘Wij hebben nog niet overal antwoord op, maar door samen aan de slag te gaan komt dat antwoord vanzelf.’

In dit VO-magazine een interview met Henk Hagoort, die op 1 februari 2022 begint als voorzitter van de VO-raad. “De essentie van mijn werk is verbinden.” Ook is er aandacht voor de beveiliging van ict: hoe voorkom je een hack en wat doe je als het toch gebeurt? En verder: de Kennisagenda van het onderwijs – hoe kunnen we leren van de natuur? - Eén NPO: in Zutphen trekken scholen en de gemeente samen op.

Deze publicatie bevat negen ijkpunten - ontwikkeld door de VO-raad, PO-Raad, Stichting School & Veiligheid en Academische Werkplaats Sociale Kwaliteit onderwijs - die je als checklist of spoorboekje kunt gebruiken bij het vormgeven van kwalitatief goed burgerschapsonderwijs. Met achttien korte praktijkverhalen willen we je daarnaast een indruk geven van hoe scholen invulling kunnen geven aan deze ijkpunten.

Op 23 juni 2021 heeft de online bijeenkomst ‘Burgerschap in beweging’ plaatsgevonden met medewerking van ISBO, VBS, VERUS, VGS, VOO, VOS/ABB en Stichting School & Veiligheid. Deze publicatie is daar een naslag van en geeft handvatten aan scholen die inspiratie zoeken om burgerschapsonderwijs vanuit eigen levensbeschouwing vorm te geven. Inspiratie is te vinden in de voorbeelden van scholen en toelichting van een aantal experts.

Wat is goed burgerschapsonderwijs? En wat zijn de bouwstenen waarmee we dat kunnen bereiken? Deze publicatie beantwoordt deze vragen op een zeer praktijkgerichte manier. De negen ijkpunten die aan bod komen, vormen de belangrijkste kernmerken van goed burgerschapsonderwijs en zijn goed te gebruiken als 'checklist' bij het invullen en versterken van dit onderwijs. De publicatie is ontwikkeld door de VO-raad, PO-Raad, Stichting School & Veiligheid en Academische Werkplaats Sociale Kwaliteit onderwijs

De Beweging tegen Kindermishandeling zet zich in om de signalering en aanpak van kindermishandeling te verbeteren en te verankeren in het onderwijs, kinderopvang en ouderorganisaties. In de periode 2019-2021 heeft de beweging onder meer een aantal producten ontwikkeld die scholen kunnen ondersteunen op dit vlak. Deze en andere opbrengsten van het project zijn gebundeld in een infographic.

Er wordt hard gewerkt aan het op orde brengen van de luchtkwaliteit in scholen. In dit VO-magazine een gesprek met drie schoolbesturen die elk voor eigen uitdagingen staan. ‘Als straks de ramen dicht gaan, zullen we het effect merken.’ Daarnaast een interview met Joke Middelbeek, die na 40 jaar in het onderwijs afscheid neemt als bestuurder: ‘Laat leraren weer het onderwijs maken’. En verder: ‘Als het misgaat; omgaan met calamiteiten’ / NPO: wat is de rol van de bestuurder? / Gemengd-theoretisch: ervaringen van een pilotschool met de nieuwe vmbo-leerweg / Innoveren door kenniscirculatie / Olympic moves, de grootste schoolsportcompetitie van het land / Terugblik op het VO-congres.