Goed bestuur

De leden van de VO-raad hebben met elkaar de 'Code Goed Onderwijsbestuur VO' vastgesteld. Met deze code wil de sector een goede bestuurscultuur garanderen, passend bij onderwijsorganisaties die publiekelijk worden bekostigd en publieke belangen dienen. In juni 2019 is de code geactualiseerd, op basis van de aanbevelingen hiertoe van een onafhankelijke monitoringscommissie.

De geactualiseerde Code Goed Onderwijsbestuur VO is gebaseerd op vier principes: verantwoordelijkheid, professionaliteit, integriteit en openheid. Deze principes vormen de basis voor de wijze waarop bestuur en intern toezicht belangen afwegen en hun koers bepalen. De code is bedoeld om verdere bewustwording van de genoemde principes, kritische reflectie op de toepassing hiervan en het waardengedreven handelen van bestuur én intern toezicht te stimuleren. Met de keuze voor een principle-based code wordt een groot beroep gedaan op de verantwoordelijk van schoolbesturen en intern toezichthouders, en wil de sector van de code een inspirerend document maken dat aanzet tot gesprek.

In de code staan ook twintig good practices, voor toepassing binnen de eigen onderwijsorganisatie en zijn regionale context. De code kent daarnaast vier ‘pas toe-bepalingen’, die gelden als lidmaatschapseis en waaraan vanzelfsprekend moet worden voldaan. De lidmaatschapseisen zijn hiermee teruggebracht van zes naar vier overzichtelijke, meetbare en ‘harde’ eisen.

De code bevat zo basisvoorwaarden voor goed bestuur en intern toezicht en is voor het overige en belangrijkste deel een ondersteunend, richtinggevend en ter inspiratie bedoeld instrument om de governance van onderwijsorganisaties te helpen vormgeven en de maatschappelijke opgave van het onderwijs te realiseren.

Bekijk ook de video over de Code Goed Onderwijsbestuur (getoond tijdens de ALV van 3 juni 2021). 

Totstandkoming geactualiseerde code

De Code Goed Onderwijsbestuur VO is geactualiseerd op basis van de aanbevelingen van een onafhankelijke monitoringscommissie ‘Naleving Code Goed Onderwijsbestuur VO’. Deze commissie toetste tot eind 2018 de naleving van de lidmaatschapseisen van de code en aandachtspunten hierbij, en onderzocht of actualisatie van de code gewenst was. Dit leidde tot het adviesrapport 'Betekenisvol besturen', dat eind november 2018 aan de ALV van de VO-raad werd gepresenteerd. De commissie concludeert in dit rapport dat veel bepalingen uit de oorspronkelijke code uit 2015 gemeengoed zijn geworden in de praktijk, maar dat tegelijkertijd nog een aantal stappen gezet kan worden. Als aanbeveling voor actualisatie geef de commissie onder meer mee om meer aandacht te besteden aan het samenspel tussen bestuur en intern toezicht, het bevorderen van regionale samenwerking en het structureel betrekken van belanghebbenden.

Deze aanbevelingen zijn in opdracht van de VO-raad door een werkgroep - bestaande uit Karin van Oort (voorzitter), Berend Kamphuis, Michel Dankers, Esther Spetter, Ad van der Wiel en Bart de Lange (governance expert) - nader uitgewerkt en verwerkt in een geactualiseerde Code Goed Onderwijsbestuur. Hiervoor is gesproken met veel belanghebbenden en is nauw samengewerkt met de VTOI-NVTK. Deze vernieuwde code is voorgelegd aan de ALV van de VO-raad van 6 juni 2019, en door de leden akkoord bevonden.

In onderstaande video worden in kort bestek de aanbevelingen van de Monitoringscommissie gepresenteerd.