Professionalisering schoolleiders

In het Onderwijsakkoord is een structurele investering van € 10 miljoen per jaar opgenomen voor de professionele ontwikkeling van schoolleiders in het vo: € 8 miljoen hiervan is bestemd voor een schoolleidersbeurs.

Ben je teamleider, unitleider, afdelingsleider, (adjunct)directeur of (con)rector, kortom schoolleider, en ga je een masteropleiding volgen? Weet dat de Schoolleidersbeurs-VO er is voor het financieren van NVAO-geaccrediteerde masters. Met deze beurs krijg je een ruime tegemoetkoming voor de opleidings-, vervangings- en eventuele overige kosten voor maximaal 2 studiejaren tot een maximumbedrag van € 45.000.

Update mei 2024: Vanaf nu kunnen ook schoolleiders met een tijdelijke aanstelling en schoolleiders van orthopedagogische didactische centra (OPDC’s) gebruik maken van de Schoolleidersbeurs-VO. Deze uitbreiding van de doelgroep geldt per direct en met terugwerkende kracht vanaf 1 augustus 2023.

Op de website van VOION en in het nieuwsbericht hieronder lees je meer over de regeling en hoe je deze kunt aanvragen voor een opleiding naar jouw keuze!

Het beroep van schoolleider vraagt veel van je kennis en vaardigheden en een doorlopende professionele ontwikkeling. De Beroepsstandaard Schoolleiders VO ondersteunt je daarbij. Deze geeft het brede scala van praktijken aan waarbinnen schoolleiders handelen, afhankelijk van de fase van ontwikkeling en context van de school. De beroepsstandaard brengt in kaart in welke situaties er van schoolleiders wordt verwacht dat ze actief kunnen handelen, en welke eigenschappen hierbij van pas komen.

De beroepsstandaard is bedoeld als een ontwikkelingsgericht, inspirerend en ondersteunend instrument om het schoolleiderschap een gemeenschappelijke taal te geven. Deze bestaat uit de definitie van de beroepsgroep, leiderschapspraktijken en persoonlijke kwaliteiten.

💻 Je kunt de beroepsstandaard hieronder downloaden.

📗 Wil je één of meer exemplaren van de beroepsstandaard bestellen? Klik hier voor het bestelformulier van de beroepsstandaard.

🎴 Wil je de kaartenset bestellen van de beroepsstandaard? Klik hier voor het bestelformulier van de kaartenset.

🗣️ NIEUW! In april 2025 presenteren we een document met uitleg en gespreksformulieren om de Beroepsstandaard te integreren in gesprekken en de gesprekscyclus. Download dit document hieronder in pdf!

Wil je een versie voor online gebruik (in Word)? Klik dan hier.

Relevante onderwerpen en links bij de 5 leiderschapspraktijken uit de beroepsstandaard

Leidinggeven is niet alleen verbinden, samenwerken en besluiten nemen, maar ook kritisch naar jezelf kijken en jezelf blijven ontwikkelen, in elke fase van de loopbaan. De VO-raad ondersteunt de professionalisering en de versterking van de beroepskwaliteit van schoolleiders, bijvoorbeeld vanuit de VO-academie (expertisecentrum voor schoolleiders en bestuurders).

Als schoolleider geef je leiding aan het ontwikkelen, concretiseren en communiceren van een gezamenlijke inspirerende visie op leren, onderwijzen en pedagogisch handelen. Hierbij gebruik je gezamenlijke waarden als basis. De visie is voldoende concreet, zodat deze sturing geeft aan het primaire proces. Je geeft daarmee richting aan de toekomst van de school.

Als schoolleider stel je het leren centraal in de hele school en creëer je een rijke leeromgeving voor professionals. Je stimuleert een reflectieve, onderzoekende houding op alle niveaus binnen de organisatie en je vervult daarbij zelf een voorbeeldrol. Om de betrokkenheid en leerbereidheid van medewerkers te bevorderen ga je het gesprek aan over opvattingen en drijfveren. Hiermee wordt samen betekenis gegeven aan het werk en gestelde (leer)doelen.

Als schoolleider geef je samen met medewerkers vorm aan de ontwikkeling van de school als professionele organisatie. Je bevordert een professionele cultuur en leidt of ondersteunt verbeterings- en innovatieprocessen. Je bevordert gespreid leiderschap waar mogelijk en kiest een bij de ontwikkeling van de school passende veranderstrategie.

Als schoolleider houd je zicht op de onderwijskundige en pedagogische processen in de school. Je draagt zorg voor een samenhangend curriculum, voor de personele en organisatorische inrichting en voor ondersteuning van het primaire proces. Op basis van systematische en cyclische informatieverzameling organiseer je ondersteuning en feedback aan leraren.

Als schoolleider anticipeer je op ontwikkelingen en zet je dit om in strategisch en maatschappelijk ondernemend handelen. Je geeft doelbewust vorm aan verbinding en samenwerking met de omgeving, om onderlinge relaties, onderwijsprocessen en leerresultaten te optimaliseren en om vanuit maatschappelijke verantwoordelijkheid ook bij te dragen aan de omgeving. Je creëert en benut netwerken, met het oog op kennisdeling en versterking van het onderwijs en de school als organisatie.

Het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren ondersteunt partnerschappen van scholen, schoolbesturen en lerarenopleidingen bij het samen opleiden en professionaliseren van leraren. Schoolleiders spelen daarbij een belangrijke rol door de ontwikkeling van (aanstaand) leraren stevig te positioneren in de schoolorganisatie, én door de koppeling te maken tussen opleiden, professionaliseren en schoolontwikkeling. Volg hier de activiteiten en publicaties van het Platform.

Doorlopend leren

Als je zoekt naar (loopbaan)begeleiding of als je graag samen met anderen wilt leren kan je gebruikmaken van opgeleide schoolleiders die gecertificeerd coach en/of intervisiebegeleider zijn. Schoolleiders zijn dus kosteloos beschikbaar als coach om collega-schoolleiders te begeleiden in casuistiek of bij hun loopbaanvragen. Mocht je samen met een groep schoolleiders willen leren, dan kan je via de VO-academie contact opnemen met een van onze opgeleide intervisiebegeleiders.

Wil je gebruik maken van onze intervisiebegeleiders? Bijvoorbeeld als je je aan wilt sluiten bij een bestaande intervisiegroep of als je zelf een intervisiegroep op wilt zetten in je school? Neem dan contact op met info@vo-academie.nl en vraag naar de mogelijkheden.

> Mocht je zelf coach of intervisiebegeleider voor de sector willen worden, dan kan je je jaarlijks inschrijven voor een coach- of intervisiebegeleidersopleiding.

Opleidingen

• OO.nl biedt een uitgebreid overzicht van opleidingen voor het vo, gerangschikt op thema. Bijvoorbeeld digitale vaardigheden, leiderschap en collegiale samenwerking.
   
• De VO-academie ondersteunt leidinggevenden in hun professionele ontwikkeling en werkt vaak samen met andere partijen in de ontwikkeling van activiteiten en opleidingen.

Praktijkvoorbeelden

Lees hoe andere schoolleiders ontwikkelingen stimuleren in onze praktijkvoorbeelden.