Alle onderwerpen

Onderwerp

Curriculumherziening

De huidige landelijk vastgelegde kerndoelen (po en onderbouw vo) en examenprogramma’s (bovenbouw vo) zijn niet meer actueel en bereiden leerlingen niet optimaal voor op hun vervolgopleiding en toekomst. Momenteel loopt daarom een traject voor de herziening van het curriculum in het funderend onderwijs. Dit gebeurt in fases; als eerste worden de basisvaardigheden taal, rekenen/wiskunde, digitale geletterdheid en burgerschap aangepakt.

Wat speelt er?

Traject curriculumherziening

SLO werkt in opdracht van het ministerie van OCW momenteel aan de herziening van de landelijke kerndoelen (voor po en onderbouw vo). Voor alle leergebieden worden nieuwe kerndoelen ontwikkeld door een team van leraren, vakexperts en curriculumontwikkelaars. Dit gebeurt in fases; als eerste wordt ingezet op de basisvaardigheden. Eind september 2023 zijn nieuwe conceptkerndoelen voor Nederlands en rekenen-wiskunde gepubliceerd. Begin maart 2024 volgden de conceptkerndoelen voor digitale geletterdheid en burgerschap. De leergebieden voor moderne vreemde talen, mens en maatschappij, mens en natuur, kunst en cultuur en bewegen en sport zullen ook dit jaar worden opgeleverd. 

Vanaf 2024 worden de conceptkerndoelen ook beproefd op bruikbaarheid in de onderwijspraktijk en op basis hiervan indien nodig bijgesteld en aangescherpt. Na de beproevingsfase worden de kerndoelen ter vastlegging aangeboden aan de Tweede Kamer. De verwachting is dat de kerndoelen in 2025 definitief worden vastgelegd in wetgeving en daarna worden gepubliceerd.  

Belang van samenhang

De VO-raad is blij dat werk wordtd gemaakt van de herziening van de kerndoelen. Wel onderstrepen we het belang van samenhang binnen het curriculum. De VO-raad heeft erop gewezen dat een te smalle focus en gefaseerde ontwikkeling van de kerndoelen kan leiden tot een onevenwichtige set van kerndoelen. Ook kan het zorgen voor onduidelijkheid voor de vakdocenten wat hun rol en opdracht is wat betreft de basisvaardigheden in relatie tot de vakinhouden. We hebben daarom gepleit voor meer integrale aanpak, met een focus op de basisvaardigheden. 

Actualisatie examenprogramma's

SLO werkt daarnaast aan de actualisatie van de examenprogramma’s in de bovenbouw vo voor Nederlands, moderne vreemde talen, klassieke talen, wiskunde, natuurwetenschappelijke vakken en maatschappijleer. Hiervoor zijn vakvernieuwingscommissies van leraren, vakinhoudelijke experts en curriculumexperts opgericht. De conceptexamenprogramma’s die de commissies opleveren zullen ook worden beproefd op bruikbaarheid en effectiviteit in de praktijk. Meer informatie hierover is te vinden op de website van SLO

Historie traject curriculumherziening

Onder de noemer Curriculum.nu hebben sinds 2018 zo’n 150 leraren en schoolleiders in ontwikkelteams voor negen leergebieden gewerkt aan voorstellen voor de herziening van het curriculum (po en onderbouw vo). Hierbij zijn visies geformuleerd en zogenaamde grote opdrachten en bouwstenen ontwikkeld. Eind 2019 zijn de definitieve voorstellen overhandigd aan toenmalig minister Slob. Doel was dat deze uiteindelijk zouden leiden tot de herziening van de landelijke kerndoelen en eindtermen.

Na behandeling in de Tweede Kamer in maart 2021 is er een wetenschappelijke curriculumcommissie ingesteld, die moest beoordelen of de opgeleverde producten bruikbaar waren als basis voor de ontwikkeling van kerndoelen voor het po en de onderbouw vo. De commissie adviseerde hier positief over. De Kamer besloot daarnaast dat in de bovenbouw vo geen integrale ontwikkeling van nieuwe eindtermen zou plaatsvinden, maar dat hier gefaseerd moest worden gestart met enkele vakvernieuwingen (voor Nederlands, de moderne vreemde talen, rekenen/wiskunde, de bètavakken en maatschappijleer).

Vervolgens viel het kabinet in 2021 en werd de curriculumherziening controversieel verklaard, wat tot een flinke vertraging van de herziening heeft geleid. In mei 2021 pakte de Kamer dit traject weer op. In een brief van 9 juli 2021 schreef Slob ‘dat met het advies van de commissie over de bruikbaarheid van de producten van de ontwikkelteams het proces van Curriculum.nu is afgerond’. Het vervolg moest volgens hem zijn dat er via SLO concreet werd gestart met de ontwikkeling van de kerndoelen en de gefaseerde vakvernieuwing in de bovenbouw. 

De wetenschappelijke curriculumcommissie bracht in juni 2021 nog een tussenadvies uit over de opdracht aan SLO voor de vakvernieuwingen in de bovenbouw en een kader voor kansengelijkheid. Ze stelde dat deze opdracht aan SLO met enkele aanscherpingen hanteerbaar is. Het beoordelingskader voor kansengelijkheid dat SLO had opgesteld voor taal en rekenen diende verbreed te worden naar het gehele curriculum.