Artikelen

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag :heeft de medezeggenschapsraad inspraakrecht ten aanzien van een beslissing om een individuele werknemer te bevorderen?

Het Cygnus Gymnasium in Amsterdam is sinds dit schooljaar een smartphonevrije school. Een belangrijke factor hierbij is dat de school het ziet als een ‘work in progress’, waarbij het beleid al gaandeweg steeds verder wordt aangepast en verfijnd. Vijf vragen aan rector Freek op ’t Einde.

Op het Martinuscollege hebben leraren een Interne Academie opgezet. Hierbij verzorgen leraren scholing voor andere leraren, gebaseerd op onderzoek en literatuur. Een lerende cultuur vóór en dóór leraren dus. Schoolleider Bert Haalboom en docent Cathy Baars vertellen over het ontstaan van de Interne Academie, geleerde lessen en toekomstdromen.

Bij een nieuwe stap in onze loopbaan komen er allerlei vragen en uitdagingen op ons pad. Hoe zorg ik ervoor dat ik die volgende stap vanuit kracht en vertrouwen tegemoet kan zien? Wat is daarin persoonlijk leiderschap tonen? Hoe heb ik oog voor de groei van de starter en hoe kan ik vanuit verbinding samen meer bereiken, met minder moeite? Met deze vragen trapte prof. Gabriël Anthonio de eerste Inspiratiedag af in het kader van de Week van de Starter.

“Het bestuurdersprofiel is een soort garantie voor de kwaliteit in onze sector. Onderwijs is een ontzettend belangrijke taak in de samenleving. Een van de belangrijkste zelfs! Schoolbesturen vormen zelfstandige organen die de verantwoordelijkheid hebben om deze opdracht te vervullen. Met de accreditatie van bestuurders draagt dit bij aan de waarborging van die kwaliteitstandaard.“ Aan het woord is Alice Vellinga, bestuurder van CS Vincent van Gogh en lid van de ontwikkelgroep voor het bestuurdersprofiel en accreditatie.

“Meneer, dan zijn álle burgers daar eigenlijk toch gewoon de klos”. Aldus een leerling op het Lauwers College in Buitenpost, waar het conflict tussen Israël en Hamas veel leerlingen bezighoudt. Het is belangrijk om dit soort gevoelige thema's te bespreken in de klas, stelt geschiedenisdocent Hendrik Atze van Doezum. “Je kunt leerlingen zo waardevolle kennis, alsook vaardigheden op het vlak van burgerschap bijbrengen. Ze leren zo hun mening te vormen op basis van feiten.”

Het Montessori College Arnhem heeft begeleidings- en instructielessen ingevoerd voor de bovenbouw van de havo. Op deze manier is maatwerk mogelijk vanuit de leervraag van leerlingen. Suzanne de Kleyn, afdelingsleider bovenbouw havo, en Rogier Spanjers, docent geschiedenis en maatschappijleer, vertellen over deze schoolontwikkeling.

Op het Openbaar Lyceum de Amersfoortse Berg kunnen leerlingen uit de bovenbouw zich opgeven voor het project ‘Met en voor elkaar’ met daarin verschillende juniorrollen: juniordocenten, juniortutoren, juniormentoren en juniormaatjes. De juniordocenten en -tutoren helpen andere leerlingen met respectievelijk bijles en studievaardigheden.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag : wie heeft er recht op de eenmalige uitkering uit het recente cao-akkoord?

Het begrip ‘subsidies’ is bekender in onderwijsland dan de term ‘subsidiariteit’. En toch is subsidiariteit het leidende principe in het advies van de Onderwijsraad dat vorige week verscheen over de positie van onderwijsbesturen. En zo ongezond een stortvloed van subsidies is voor scholen, zo heilzaam kan het toepassen van het subsidiariteitsbeginsel zijn voor het goed functioneren van het Nederlandse onderwijs.

LAKS en de VO-raad hebben een drietal video's gemaakt rond de vragen hoe je leerlingparticipatie kan vormgeven (via een leerlingenraad), hoe je dit tot een succes maakt en wat het vervolgens oplevert. In de video's bieden leerlingen, begeleiders, rectoren en bestuurders andere scholen en leerlingen handvatten en inspiratie.

In september 2022 zijn de eerste leerlingen van de CSG Anna Maria van Schuurman (AMS) in Franeker en de CSG Ulbe van Houten in Sint Annaparochie vanaf het eerste leerjaar met de nieuwe leerroute techniek LTS 2.0 begonnen. Met als doel om leerlingen soepeler te laten doorstromen naar een opleiding en een baan in de techniek, waar veel behoefte aan is.

Een dag uit de waan van de dag, met inspiratie en ruimte voor een goed gesprek. Ruim 1000 bezoekers en vele sprekers om na te denken over het onderwijs, leiderschap en samenwerking. Met leerlingen die heel vroeg opstonden om de aanwezigen hun dromen te vertellen en klassieke muziek te laten horen.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag : in welke gevallen werkgever en werknemer een proeftijd overeen kunnen komen.

Op het Spaarne College in Haarlem geven leraren bijspijkerlessen en verrijkingslessen in het reguliere rooster. Ook geven leraren examentraining in de meivakantie.

Scholen zijn mikpunt van roddelaccounts op TikTok, op grote schaal zo lijkt het. Via anonieme accounts, die veelal de naam Gossip Girl bevatten, worden leerlingen opgeroepen roddels te melden over medeleerlingen en leraren die al dan niet bij naam of initialen worden genoemd. De namen van de roddelaars staan er niet bij, omdat de beheerder de roddels een-op-een anoniem doorzet. Wat kunnen scholen doen? In dit artikel bieden Kennisnet en de VO-raad meer context, adviezen en een stappenplan om roddelaccounts tegen te gaan.

Hoewel het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) net iets anders in elkaar zit dan het regulier voortgezet onderwijs, bedienen zij in veel gevallen eenzelfde doelgroep. Op het VAVO Haaglanden geven studenten bijles en examentraining, kosteloos en toegankelijk voor alle leerlingen. Dit doen zij onder begeleiding van leraren-opleiders verbonden aan de Universiteit Leiden.

De juridische helpdesk van de VO-raad ontvangt met enige regelmaat vragen over de vrijwillige ouderbijdrage. Per 1 augustus 2021 gaat een nieuwe wet met betrekking tot de vrijwillige ouderbijdrage in, die regelt dat ook leerlingen wiens ouders de vrijwillige ouderbijdrage niet (kunnen of willen) betalen, mee moeten kunnen doen aan álle activiteiten die georganiseerd worden door de school. Een alternatief bieden is niet voldoende.

Voor deze nieuwe editie van 'Sector aan het woord' hebben we April van Loenen, lid College van Bestuur bij Dunamare, een aantal vragen voorgelegd over het thema leren en professionaliseren: "Als ik ergens een bepaalde mate van ongemak voel dan weet ik inmiddels dat dit de momenten zijn waarop ik het meeste leer. Een tijdje terug ben ik enorm voortvarend aan de slag gegaan met een project, en dat was voor mij zo vanzelfsprekend dat ik soms voorbij ging aan het feit dat niet iedereen in de materie zat. Dan weer leer je dat je steeds achteruit moet blijven kijken en soms een stap terug moet maken om iedereen mee te krijgen. Klinkt heel logisch en iets wat ik heel goed weet, maar wat ik dus soms vergeet in mijn enthousiasme. Wat is het dan fijn dat er mensen om mij heen zijn die ‘moeilijke’ vragen stellen en die mij dwingen te reflecteren op wat er gebeurt en wat mijn eigen rol hierin is. Mooiste wat er is, achteraf dan, want op het moment zelf is het voor mij ongemakkelijk. Maar het geeft de mooiste inzichten".

‘Vertrouwen is als schone lucht, we kunnen niet zonder’. Dat zijn de woorden van Pauline Voortman, bedrijfskundige, auteur, ondernemer én een ervaren expert op het gebied van ‘cultuur en vertrouwen’ in organisaties. Zij promoveerde op dit thema en heeft sindsdien hier haar ‘core-business’ van gemaakt. In deze aflevering van VO-praat gaat zij in op een aantal principes die van belang zijn voor het bevorderen van vertrouwen in je schoolorganisatie. Bekijk hieronder de video!

Toen Marokko op vrijdag 8 september werd getroffen door een aardbeving, besloot De Goudse Waarden, een brede school in Gouda, al heel snel: hier gaan we iets mee doen. Net als in februari voor Turkije en Syrië werd in korte tijd een doneeractie in gang gezet. “Het zijn geen gigantische bedragen die we ophalen”, aldus verzuimcoördinator Esther Reijerkerk, maar het gaat ook om het kunnen helpen en het leren te helpen, aan een ander te denken. Een stuk bewustwording bij de leerlingen, dat is het belangrijkste.”

Deze week werden de examencijfers 2023 bekend. Vergeleken met het laatste jaar vóór corona was het slagingspercentage gemiddeld 2,6% lager. De nieuwe minister stuurde een optimistische brief aan de Kamer: “De daling blijft veelal beperkt tot een aantal procentpunten.” De minister verdedigt in de brief nog eens het politieke besluit om leerlingen bij de afgelopen examens geen extra herkansing te geven, zoals scholen, ouders en leerlingen wel hadden gevraagd. Viel het inderdaad mee met de effecten van corona?

Op 12 september 2023 hebben sociale partners een onderhandelaarsakkoord bereikt over een nieuwe CAO VO 2023/2024. Hieronder vindt u de meest gestelde vragen over het onderhandelaarsakkoord.

Op ‘t Hooghe Landt in Amersfoort staat het pedagogisch klimaat centraal. Daarbij zijn welbevinden en veerkracht van leerlingen én alle medewerkers belangrijk. De school heeft daarom verschillende interventies vormgegeven, zoals een aanpassing van het toetsbeleid, het aanbieden van de training ‘Veerkrachtige schoolteams = veerkrachtige leerlingen’ en er is een Back-Up voor leerlingen die dreigen uit te vallen gerealiseerd. De schoolleiding werkt in deze ontwikkeling nauw samen met de ondersteuningscoördinator, Martina Acharrat.

Op het Montessori College Nijmegen en Groesbeek geven bovenbouwleerlingen extra ondersteuning aan onderbouwleerlingen via het Tutorprogramma. Ook geven studenten van ‘Studenten Helpen Scholieren’ bijles en zij werken als docentassistent in de klas. Per leerjaar is gekozen voor een andere aanpak. Op die manier is er sprake van een doorgaande leerlijn.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag wanneer een medewerker recht heeft op de bindingstoelage.

Wrister Grommers, rector-bestuurder van het Amstelveen College, reflecteert op de beslissing om zijn school volledig smartphonevrij te maken met hulp van Kennisland. Wat waren de belangrijkste redenen voor dit ingrijpende besluit? Hoe ga je om met weerstand van leerlingen, ouders en medewerkers? En wat zou hij andere scholen aanraden op basis van zijn ervaringen met dit proces?

Minder onderwijstijd kan meer ontwikkeltijd voor leraren opleveren. Dat biedt ruimte om samen te werken aan betere onderwijskwaliteit. Maar dat gaat niet vanzelf. Lector Marco Snoek en rector Marcel van Dijk delen hun ervaringen.

Leerlingen van de Katholieke Scholen gemeenschap (KSG) De Breul in Zeist hebben een missie: kansenongelijkheid aanpakken. De leerlingen bedachten daarom StudieHup, een initiatief voor toegankelijke studiebegeleiding voor én door leerlingen.

In deze podcast staat de kwaliteitswaaier 'Effectief leesonderwijs in begrijpend lezen' centraal. Deze waaier bevat vier samenhangende kwaliteitskaarten - voor leraren, leesdeskundigen, schoolleiders en bestuurders - met daarop een overzicht van de bouwstenen van effectief leesonderwijs en activiteiten waarmee je als onderwijsprofessional aan de slag kan op dit vlak.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag wat is toegestaan bij de overgang van het primair naar het voortgezet onderwijs?

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag wat er gebeurt met boeken, bescheiden en andere gegevensdragers als een rechtspersoon ontbonden wordt.

Claasje Quadekker volgde als rector-bestuurder van het Lyceum Sancta de opleiding tot VO-managementcoach van de VO-academie. In dit artikel deelt zij haar ervaringen met de opleiding. Wat heeft ze geleerd - over coaching én over haarzelf - en welke nieuwe inzichten heeft ze opgedaan?

Hoe ga je om met smartphones op school? De VO-raad spreekt vijf scholen die elk een eigen beleid ontwikkelden en daar naar tevredenheid mee werken. Wat zijn hun ervaringen? Deze week: Smartphonebeleid op GSG Guido Arnhem.

Voor deze nieuwe editie van 'Sector aan het woord' hebben we Annerieke van Grol, rector-bestuurder bij Sg Spieringshoek, een aantal vragen voorgelegd over het thema leren en professionaliseren: "Mijn belangrijkste inzicht op het gebied van leren en professionaliseren is dat naast de individuele professionalisering ook het samen ontwikkelen en het delen van kennis en ervaring tussen onderwijsprofessionals meer aandacht nodig heeft. Hierin faciliteren en daartoe uitnodigen, is vanuit mijn rol in het licht van de huidige onderwijskundige ontwikkelingen hard nodig".

In deze aflevering spreekt prof. Gabriel Anthonio over de essentie van verbindend leiderschap. Om het maximale uit leiderschap te halen moet je bij jezelf beginnen. Wat zijn mijn kernwaarden, overtuigingen en idealen? Hoe verbind ik die met de context, de organisatie? Hiermee kun je voorkomen dat leiderschap vooral ik-gericht wordt, aldus prof. Anthonio. Het leven praat immers ook terug. Het is dus belangrijk daarvoor open te staan. Bekijk hieronder de video!

Twee teamleiders van dezelfde school die hetzelfde leertraject bij de VO-academie doorlopen. Bijzonder? Nee, echt want dit gebeurt wel vaker. Maar waarom doen ze dat en wat leren ze van een leertraject? Een vraaggesprek met teamleiders Hanneke van Stralen en Franca Lentz van het Singelland Van Haersmasingel in Drachten.

Terugblik op panelgesprek over het Normenkader Informatiebeveiliging en Privacy voor Funderend Onderwijs

Is het (nog) niet haalbaar om met de hele school een eigen invulling te geven aan toetsing en examinering? Deze drie voorbeelden laten zien dat ook een of meer vakken het verschil kunnen maken.

De Ring van Putten (school voor mavo, havo, vwo) heeft een transitie doorgemaakt waarbij de zelfstandigheid en eigenaarschap van leerlingen meer wordt gestimuleerd. Zo maken leerlingen zelf keuzes over hun rooster en werken ze met coaches voor persoonlijke begeleiding.

Op Yuverta vmbo en hGL Nijmegen staat het welbevinden van leerlingen en leraren centraal. De onderwijsontwikkeling is een jarenlang proces van onderzoeken, experimenteren, evalueren, bijschaven en doorontwikkelen. Senior schoolleider Fleur Hagenbeek en projectleider Ellie Langenhuizen vertellen op welk punt de school nu is.

Deze week hield de Tweede Kamer een belangrijk debat over kansengelijkheid in het funderend onderwijs. Het belang van het debat stond in schril contrast met de tijd die ervoor was ingeruimd. Vier minuten spreektijd per woordvoerder is te weinig om dit ingewikkelde thema uit te diepen. De meeste tijd ging op aan de vrijwillige ouderbijdrage en aanvullend onderwijs. Er bleef weinig tijd over voor fundamentele thema’s zoals brede brugklassen en latere selectie.

De vaardigheid om teksten diepgaand te verwerken en het leesplezier van Nederlandse leerlingen dalen. Hoewel elke school dat tij graag wil keren, blijkt het in de praktijk vaak lastig. De Bonifatius mavo constateerde een aantal jaren geleden een dalende leesvaardigheid bij haar leerlingen. Een sectieoverstijgend team van docenten ging ermee aan de slag.

Hoe zorg je er als leraar voor dat leerlingen (meer) gemotiveerd raken om te leren? En welke kennis en instrumenten lever je als schoolleider aan zodat leraren hun onderwijs steeds beter kunnen maken? De Motivatie-motor helpt je concreet op weg.

Een ontwikkeling binnen je school in gang zetten is complex. Door dit spel te spelen leer en ervaar je met jouw collega’s welke fasen en aspecten bij een schoolontwikkeling van belang zijn. Download het speelbord en de fiches en print ze. Zorg ervoor dat je een timer bij de hand hebt. In groep(en) van drie of vier personen ga je van start om een schoolontwikkeling in jullie fictieve school succesvol te borgen.