Artikelen

OSG De Meergronden zocht én vond een antwoord op de straatcultuur die geleidelijk de school was binnengedrongen. ‘De rust is weergekeerd.’

De VO-academie is gestart met een nieuwe video-reeks: VO-praat. In video’s van maximaal tien minuten vertellen bevlogen sprekers hun verhaal. Telkens met een andere insteek, maar altijd over een onderwerp dat relevant is voor de onderwijssector. In deze aflevering gaat Leo Bormans (schrijver en geluksonderzoeker) in op het thema hoop en geluk. Hoe kunt u (in wankele tijden) hoop en optimisme op uw school bevorderen?

De Wet open overheid (Woo) is de opvolger van Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en heeft als belangrijkste doel: een transparante en actief openbaar makende overheid. Zo is in de Woo een inspanningsverplichting opgenomen tot actieve openbaarmaking en schrijft de wet voor welke informatie dan openbaar gemaakt moet worden. De wet is op 1 mei 2022 in werking getreden.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag aan welke voorwaarden het toelatingsbeleid van een school dient te voldoen?

Het Hermann Wesselink College wil dat alle leraren over vier jaar zichtbaar lesgeven met behulp van convergente differentiatie. Een projectgroep werkt aan de schoolbrede implementatie van deze ambitie. “Wij praten enthousiast over het veranderproces, maar vertellen leraren niet hoe zij het moeten doen.”

Vorige week werd bekend dat dit kabinet ruim 440 miljoen investeert in het voortgezet onderwijs. Dat is een enorm bedrag en bovendien zijn de middelen structureel. Het extra geld is bedoeld om de werkdruk in het vo te verminderen en docenten en schoolleiders meer tijd te geven voor professionalisering. Zo’n grote investering maak je zelden tot nooit mee. En toch…de reacties waren zowel in de pers als vanuit de achterban nogal lauw. Ik kreeg niet het idee dat op scholen massaal de vlag gehesen werd. Hoe kan dat?

Afgelopen maandag presenteerde Louise Elffers haar nieuwe boek over kansengelijkheid in het Nederlandse onderwijs (Onderwijs maakt het verschil). Wat mij betreft verplichte kost voor ons allemaal. Elffers legt helder uit dat we impliciet drie benaderingen van kansengelijkheid in het onderwijs hanteren.

De wijziging van het Eindexamenbesluit VO stelt scholen voor een aantal uitdagingen. Zo moet elke school een examencommissie hebben, die zorgt voor de kwaliteitsborging van de schoolexaminering. Hoe zorg je dat de examencommissie haar werk goed doet en het examenbeleid wordt gedragen en uitgevoerd? Aan het woord: het Christelijk Lyceum Delft, Curio en het Eerste Christelijk Lyceum Haarlem.

De wijziging van het Eindexamenbesluit VO stelt scholen voor een aantal uitdagingen. Zo moet het afsluitend karakter van het schoolexamen goed zijn geregeld. Hoe doe je dat, op een manier die past bij jouw school? Hoe krijg je docenten mee in het terugbrengen van het aantal toetsen en kun je formatief evalueren én leerlingen gemotiveerd houden? Aan het woord: het Bindelmeer College, Curio en !mpulse Leeuwarden.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag wat er gebeurt met de overlijdensuitkering als er geen nabestaanden zijn, op grond van art. 12.7 CAO VO?

Al meer dan vijf jaar werkt het Gerrit van der Veen College met een driejarig inductieprogramma voor startende leraren. Elmar van Ee is leraar geschiedenis en als schoolopleider verantwoordelijk voor de begeleiding van starters. Leonie Baatenburg rondde begin 2021 haar lerarenopleiding af en werkt sinds maart van dat jaar bij de school.

Ik schrijf deze blog terwijl op een ander scherm de Inspectie van het Onderwijs in een webinar de jaarlijkse Staat van het Onderwijs presenteert. Het vrolijke muziekje bij de start staat wat haaks op de ernst van de ‘harde en vervelende boodschap’ waarmee hoofdinspecteur Alida Oppers aftrapt: te veel en steeds meer leerlingen beheersen de basisvaardigheden (lezen, schrijven, rekenen en burgerschap) onvoldoende. Volgens de Inspectie is er een trendbreuk nodig en kan dat ook.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of een leerling van groep 7 doorstromen naar het voortgezet onderwijs.

De VO-academie is gestart met een nieuwe video-reeks: VO-praat. In video’s van maximaal tien minuten vertellen bevlogen sprekers hun verhaal. Telkens met een andere insteek, maar altijd over een onderwerp dat relevant is voor de onderwijssector. In deze aflevering gaat Kristin Vanlommel (lector aan de Hogeschool Utrecht) in op het thema evidence-informed veranderen. Hoe kunt u onderzoek, data én intuïtie combineren om effectief te ontwikkelen?

‘Keuzemogelijkheden voor iedereen’, staat in de visie van het Scala College in Alphen aan den Rijn. Dat biedt aanknopingspunten voor een eigen invulling van het schoolexamen. Enkele secties lopen daarbij voorop, zoals de sectie Nederlands van Nelleke van der Meer. Daarnaast zijn er individuele docenten die stappen zetten, zoals Christina van der Tuin bij het vak Frans.

Starters in het voortgezet onderwijs staan vaak voor een stevige opgave. Leraren die net hun opleiding hebben afgerond, moeten hun weg vinden in de soms weerbarstige praktijk. De startende schoolleider ziet zichzelf voor diverse uitdagingen geplaatst. Zo spelen schoolleiders een steeds belangrijkere rol bij de ontwikkeling van het onderwijs, geven ze veelal nog enkele uren les en sturen daarnaast een team docenten aan. En vaak wordt er ook van ze verlangd dat ze klaarstaan om allerhande acute problemen in de school op te lossen. En als startend bestuurder heb je plots niet enkel te maken met de complexe autonome agenda van de schoolorganisatie, maar moet je ook de verbinding maken met de maatschappij. Gelukkig is er steeds meer aandacht voor de begeleiding van starters vanuit overheid en politiek. We spraken Christine Hylkema, die dit schooljaar is begonnen in een nieuwe functie als rector-bestuurder, meerdere malen gesproken gedurende een half jaar. Lees haar verhaal hieronder.

Starters in het voortgezet onderwijs staan vaak voor een stevige opgave. Leraren die net hun opleiding hebben afgerond, moeten hun weg vinden in de soms weerbarstige praktijk. De startende schoolleider ziet zichzelf voor diverse uitdagingen geplaatst. Zo spelen schoolleiders een steeds belangrijkere rol bij de ontwikkeling van het onderwijs, geven ze veelal nog enkele uren les en sturen daarnaast een team docenten aan. En vaak wordt er ook van ze verlangd dat ze klaarstaan om allerhande acute problemen in de school op te lossen. En als startend bestuurder heb je plots niet enkel te maken met de complexe autonome agenda van de schoolorganisatie, maar moet je ook de verbinding maken met de maatschappij. Gelukkig is er steeds meer aandacht voor de begeleiding van starters vanuit overheid en politiek. We spraken Mireille Rasenberg, die dit schooljaar is begonnen in een nieuwe functie als teamleider. meerdere malen gedurende een half jaar. Lees haar verhaal hieronder.

Op 4 april verwelkomde de Oekraïense school Arnhem bijna 150 leerlingen en hun ouders met vlaggetjes en bordjes in het Oekraïens. Drie weken eerder was er nog geen gebouw en geen personeel. Maar toen de gemeente half maart de opvang voor Oekraïense vluchtelingen opende op twee cruiseschepen aan de Rijnkade, nam zij direct het initiatief tot een projectgroep onderwijs. Sanne van der Veen en Lieke Verboeket maakten deel uit van die projectgroep.

Deze maand verscheen een advies over de ICT-verantwoordelijkheden van schoolbesturen. Eerder dan gepland, vanwege de urgentie van het onderwerp. Zowel de mogelijkheden als de risico’s van ICT zijn zo groot dat besturen – ieder voor zich én samen - snel de regie moeten pakken, zeggen twee van de bestuurders die het advies hebben opgesteld.

Op 31 maart 2022 organiseerde de Kennistafel een online meet up ‘Effectief leesonderwijs: van weten naar doen!’. De meet up bood inzicht in de theorie achter effectief leesonderwijs, en twee scholen deelden hoe zij het leesonderwijs in de praktijk vormgeven.

Samen met zes schoolleiders die nauw betrokken zijn geven we steeds meer vorm aan een schoolleidersplatform. We stellen Melanie Brandenburg graag aan je voor, directeur van Vonk (vmbo en mbo) in Alkmaar.

Schoolleiders en bestuurders kunnen bij de VO-academie kosteloos gebruik maken van één onze gecertificeerde VO-managementcoaches. Kim Weeber werd in 2020 teamleider en vertelt in dit artikel hoe coaching haar geholpen heeft bij de stap naar deze nieuwe rol.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of een OOP’er gedurende de schoolvakanties vrij heeft?

Nu ik bijna twee maanden actief ben in het voortgezet onderwijs (vo) vragen mensen soms wat ik de opvallendste verschillen vind met het hoger beroepsonderwijs (hbo), waar ik tot voor kort werkte.

Toen duidelijk werd dat de veiligheidsregio’s veel Oekraïners moesten opvangen, met daaronder veel leerlingen, beseften de schoolbesturen in de Gooi- en Vechtstreek: werk aan de winkel. Al snel was de taskforce Onderwijs voor Oekraïne geboren, met drie po-besturen en één vo-bestuur. We spraken met Tijmen Smit, bestuurder van de Gooise Scholen Federatie GSF: “Ik geloof sowieso heel erg in samenwerking en dan is dit een hele goeie impuls daarvoor.”

Per 1 augustus 2021 zijn er aanpassingen in het Eindexamenbesluit VO van kracht met als doel om de kwaliteit en de kwaliteitsborging van de schoolexaminering te versterken. De aanpassingen vormen het formele sluitstuk van de verbeteringen die de sector via negen actielijnen heeft ondernomen na het examenincident van 2018.  Op deze pagina vindt u voorbeelden van (groepen) scholen die aan de slag zijn gegaan met de aanpassingen.

Vrijeschool Parkstad ziet het schoolexamen als dé kans om de visie van de school tot uitdrukking te laten komen in de afsluiting van het onderwijs. “Heeft een leerling zich als heel mens ontwikkeld? Dat toets je niet in een centraal examen.”

“Toen de eerste signalen kwamen van de aanpassingen in het CE dit jaar, zijn we meteen bij elkaar gaan zitten en concludeerden we: dit gaat opnieuw wat vragen van iedereen in de school. En juist daarom is het belangrijk om zowel leerlingen, ouders, mentoren én docenten zo goed mogelijk te informeren en betrekken.” Aan het woord is Gerhard Oosten, afdelingsleider havo/vwo op het Ludger College in Doetinchem. Zijn school stelde onder meer een uitgebreide planning op over de examens en zette daarnaast in op meer interactieve vormen, zoals een vraagbaak.

Zet alle informatie bondig en overzichtelijk op een rij voor leerlingen, ouders en medewerkers en straal zoveel mogelijk rust uit. Zodat leerlingen straks ook rustig eindexamen kunnen doen. Dat is op csg Jan Arentsz in Alkmaar de kern als het gaat om de communicatie over de examens. “Het is ontzettend belangrijk om hier goed over te communiceren”, stelt Pietjan Blommaart, examensecretaris op de school. “Maar we willen er hierbij wel voor waken dat we meegaan in soms getoonde paniek van ‘heel veel is anders’ en dat we teveel communiceren, zodat het niet meer aankomt bij leerlingen.”

Weten aan welke elementen voor goed leesonderwijs je kan denken? Bekijk deze video met onderzoeker Mirjam Snel, teamleider Annelein Henselmans, directeur Hilleke Postma en leerkrachten Elin Meijnen, Inge Vermaas en Anne de Vries.

“Iedereen – van leerlingen tot ouders en medewerkers – wil in deze coronajaren nog meer geïnformeerd worden over het examen dan in 'normale' jaren, daar moet je je van bewust zijn.” Aldus Mirjam Lenters-Vinke, beleidsmedewerker en examensecretaris van vmbo-school Het Element in Amersfoort. De school informeerde de ouders via hun reguliere nieuwsbrief én ontwikkelde zelf een informatieboekje voor docenten en een boekje en presentatie gericht op leerlingen. “Na die presentatie hoorde ik: He, nu snap ik eindelijk hoe het zit!”

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of er afgeweken kan worden van de reiskostenvergoedingsregeling zoals gemeld in artikel 13.1 CAO VO.

Het onderwijs staat voor diverse grote opgaven, zoals het omgaan met leerlingendaling, het terugdringen van het lerarentekort, het tegengaan van kansenongelijkheid en het realiseren van passend onderwijs en sterk beroepsonderwijs. Bestuurders kennen een gezamenlijke verantwoordelijkheid om dit soort regionale vraagstukken te helpen oplossen. En alleen via samenwerking kunnen echt stappen hierin worden gezet. Regionale samenwerking – met collega-scholen en -besturen, maar ook met het vervolgonderwijs, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en overheden – is dus essentieel. De VO-raad biedt schoolbesturen ondersteuning op dit vlak.

In 2017 startte het Corderius College met een flexrooster. Nu, vijf jaar later, wil de school niet meer zonder. Er is veel bereikt. Maar tevreden? Dat is de school nog niet. Het invoeren van flexuren blijkt een hobbelige weg. Schoolleider Kees van den Brink en docent Jan Bogaard delen hun tips. “Zelfstandigheid komt niet vanzelf.”

Hoe zorg je dat leerlingen uit zichzelf hun leesboek pakken, thuis en op school? In dit webinar vertelt hoogleraar Roel van Steensel wat we weten uit onderzoek. Docent Nederlands Caroline Wisse geeft concrete tips uit de praktijk.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag welke bestanddelen van het loon worden gecompenseerd bij functiewijziging door arbeidsongeschiktheid?

In de video-reeks VO-praat vertellen bevlogen sprekers hun verhaal in video’s van maximaal tien minuten. Telkens met een andere insteek, maar altijd over een onderwerp dat relevant is voor de onderwijssector. In deze aflevering gaat Mourad El Moussati (expert diversiteit en inclusie) in op de vraag hoe je op een constructieve manier, stap voor stap, kunt werken aan meer kansengelijkheid.

Leesmotivatie, de zin om een boek te pakken en op te gaan in de wereld die geschetst wordt, neemt af. Dat blijkt uit de recente Staat van Onderwijs. Hoe krijg je leerlingen weer aan het lezen? “De crux is dat je een link legt met de leefwereld van je leerlingen.”

Een eigen pop-up-store, midden in een winkelstraat: dat is misschien wel het meest aansprekende schooleigen element bij het Van Haestrechtcollege in Kaatsheuvel. Leerlingen bedenken en maken de koopwaar, bepalen de prijzen, bemensen de kassa, houden de inkomsten en uitgaven bij. Na afloop wordt er nauwgezet met hen geëvalueerd. Wat ging goed, wat kon beter? Daar rolt voor ieder een cijfer uit, want het opzetten en runnen van de winkel telt als schoolexamen voor het vak 'Dienstverlening & producten'.

Bij het Element, een vmbo-school in Amersfoort, zijn de grote schoolexamens allemaal projectmatig. Elke vakgroep bedenkt een werkstuk, opdracht of presentatie die meetelt voor het schoolexamen. “Zo spreken we ook eens andere talenten van de leerlingen aan.”

Van en met elkaar leren; dat kan binnen je eigen schoolorganisatie, maar ook over de bestuurs- en schoolgrenzen heen. In Den Haag bundelen twee schoolbesturen hun krachten om met de gezamenlijke Haagse OnderwijsAcademie (HOA) een professionaliseringsslag te maken.

De VO-raad faciliteert een netwerk van bestuurssecretarissen in het voortgezet onderwijs. Dat doet de VO-raad door ze samen te brengen en samen met bestuurssecretarissen te werken aan hun eigen professionele ontwikkeling. Daarnaast worden bestuurssecretarissen via dit netwerk geïnformeerd over relevante ontwikkelingen en kunnen bestuurssecretarissen relevante ervaringen met elkaar uitwisselen.

Het Revius Lyceum in Wijk bij Duurstede gebruikt NPO-gelden om Marisa Rosito boventallig aan te nemen en een goede begeleiding te geven. Maartje van de Kroef is afdelingsleider vmbo onderbouw.