*

Leerlingen betrekken bij schoolontwikkelingen. Hoe doe je dat? Het François Vatel vmbo begon hiermee tijdens de invoering van het flexrooster, en doet het opnieuw bij de herinrichting van het schoolplein. Toch blijkt het een uitdaging om het betrekken van leerlingen structureel bij schoolontwikkelingen in te bedden. Afdelingsleider Erwin van der Meulen vertelt erover.

“Als het gaat om kritische participatie in beroepen en samenleving; dan vraagt dat ook om kritische participatie in de school. Dan vraagt dat, dat we van leerlingen verwachten dat ze leren invloed uit te oefenen. Het vraagt dat we het instrumentele karakter van participatie overstijgen. Het vraagt dat we leerlingen uitnodigen om onze eigen regels […] kritisch te bevragen en ter discussie te stellen”. Aan het woord is Carien Verhoeff, partner bij Vanderkruis Executive Search en tot augustus jl. associate lector aan de De Haagse Hogeschool, over het bevorderen van leerling-participatie in de school. In deze aflevering van VO-praat legt Carien de beginselen uit van leerling-participatie 2.0. Bekijk hieronder de video!

LAKS en de VO-raad hebben een drietal video's gemaakt rond de vragen hoe je leerlingparticipatie kan vormgeven (via een leerlingenraad), hoe je dit tot een succes maakt en wat het vervolgens oplevert. In de video's bieden leerlingen, begeleiders, rectoren en bestuurders andere scholen en leerlingen handvatten en inspiratie.

In september 2022 zijn de eerste leerlingen van de CSG Anna Maria van Schuurman (AMS) in Franeker en de CSG Ulbe van Houten in Sint Annaparochie vanaf het eerste leerjaar met de nieuwe leerroute techniek LTS 2.0 begonnen. Met als doel om leerlingen soepeler te laten doorstromen naar een opleiding en een baan in de techniek, waar veel behoefte aan is.

De Ring van Putten (school voor mavo, havo, vwo) heeft een transitie doorgemaakt waarbij de zelfstandigheid en eigenaarschap van leerlingen meer wordt gestimuleerd. Zo maken leerlingen zelf keuzes over hun rooster en werken ze met coaches voor persoonlijke begeleiding.

Om de voortgang van leerlingen effectiever in kaart te brengen gaat het Einstein Lyceum in Hoogvliet in schooljaar 2023-2024 aan de slag met een gesprekscyclus voor het mentoraat, coaching van leraren en een -̶ door de leerling zelf in te vullen -̶ portfolio.

Wat is de status van leerlingenparticipatie in jouw school? Met de scan leerlingenparticipatie krijg je inzicht in de huidige inspraakmogelijkheden van leerlingen in de school. Door middel van het invullen van twee werkbladen krijg je inzicht in de stappen die je kan zetten rondom leerlingenparticipatie.

Hoe kunnen we leerlingen motiveren meer verantwoordelijkheid te nemen voor hun leerproces? Vanuit deze vraag ontwikkelde De Goudse Waarden de NXT-dag. “De leerlingen leren omgaan met de vrijheid en grijpen hun kans.”

‘Vakoverstijgend projectmatig onderwijs voor ambitieuze doeners’: dat is hoe bij de gloednieuwe locatie Neuhuyskade van het Haags Montessori Lyceum (HML) het contextrijk onderwijs is ingericht.

Het Nijmeegse Dominicus College wilde meer aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen en minder focus op hun cijfers. Om die reden startte de school drie jaar geleden met driehoeksgesprekken én wordt het principe inmiddels ook toegepast bij overgangsvergaderingen.

Om de formatieve vaardigheden van leraren (verder) te ontwikkelen, startte UniC in 2019 een leerlijn, gebaseerd op leervragen van leraren zelf. De school bouwt hiermee aan een formatieve cultuur waarin eigenaarschap van leerlingen centraal staat.

Leraren van het Veluws College Walterbosch ontwierpen een nieuw vwo-programma waarin leerlingen zelf aan het roer staan. Dat doet wonderen voor de motivatie van leerlingen, zegt projectleider Teus Zandsteeg.

Op Kiem Montessori mogen de leerlingen langer speels blijven. Ze bewegen veel, maken huiswerk op school en ontwikkelen hun talenten. Lees hoe deze nieuwe school dat aanpakt.

Op CSG Het Noordik voeren leerlingen een paar keer per jaar een trialoog met hun ouders en mentor-coach. Lees waarom de school deze driehoeksgesprekken in alle vmbo-klassen invoert.

Dianne (6 vwo), Mart ( 6 vwo) en Rüben (4 vmbo-t) namen op 20 april 2016 het werk over van bestuurder Yolande Ulenaers en directeur bedrijfsvoering Henry Winter van de Scholengroep Rijk van Nijmegen. Deze ruil staat in het teken van leerlingenparticipatie binnen de school, legt Ulenaers uit: “Sinds ik bestuurder ben, heb ik minder direct contact met leerlingen. Ik zoek naar een manier hoe ik de stem van de leerling goed blijf horen. Over dat vraagstuk denken de leerlingen op deze dag mee en adviseren ze mij.”