Artikelen

Tot de coronacrisis was zittenblijven op veel scholen standaard onderdeel van het bevorderingsbeleid. Het afstandsonderwijs bracht daar verandering in. Rector Carlijn Harink vertelt op welke manier haar school het bevorderingsbeleid vorig jaar wijzigde én wat de school ook dit schooljaar anders aanpakt.

In Nederland zijn diverse organisaties actief die zich met hulp van vrijwilligers inzetten om leerlingen die dat nodig hebben een extra steuntje in de rug te geven: bij het leren én in hun persoonlijke- en talentontwikkeling. Bijvoorbeeld door het geven van bijles, het bieden van een luisterend oor, hulp bij het ontwikkelen van sociaal-emotionele vaardigheden, en/of het helpen wegwijs maken van een leerling in de Nederlandse maatschappij. Scholen kunnen leerlingen die hier baat bij kunnen hebben, aanmelden voor deze ondersteuning of hen en hun ouders hierop wijzen. Op deze pagina vindt u een - niet uitputtend - overzicht van bestaande landelijke en regionale initiatieven.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of er iets in de schoolgids moet worden opgenomen over de vrijwillige ouderbijdrage in het licht van de nieuwe wetgeving?

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of een arbeidsongeschikte werknemer verplicht vakantieverlof op moet nemen tijdens schoolvakanties?

Vanaf 1 augustus 2021 is de wet 'Verduidelijking van de burgerschapsopdracht aan scholen in het funderend onderwijs', waarmee de Eerste Kamer 22 juni instemde, een feit. De wet geeft het onderwijs meer richting en maakt de burgerschapsopdracht minder vrijblijvend. Deze wet geeft de Inspectie van het Onderwijs ook de mogelijkheid om met scholen hierover in gesprek te gaan.

Drie scholen in Zeeuws-Vlaanderen organiseren jaarlijks een BeroepenSpeedDate voor hun leerlingen. Lees welke doelen zij hiermee willen bereiken en hoe zij hun krachten bundelen.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of een (mondelinge) aanzegging in een overleg via MS Teams geldt als een schriftelijke aanzegging?.

Ook dit jaar is de examenperiode ‘anders dan anders’ voor leerlingen, met onder meer een aantal aanpassingen van de examens, minder voorbereiding op school en flinke beperkingen van hun normale (sociale) leven. Zes leerlingen, die dwars door alle coronahindernissen heen gewoon zijn geslaagd, over hun ervaringen dit examenjaar.

Blijven zitten vanwege de coronacrisis? Bij Vrijeschool Parkstad hoeft dat niet: leerlingen kunnen versnellen en vertragen per vak. Teamleiders Marcel Notermans en Janine Goebbels leggen uit hoe dat werkt.

Steeds meer besturen zien strategisch personeelsbeleid (SHRM) als aangrijpingspunt voor kwaliteitsverbetering, onderwijsontwikkeling en professionele ontwikkeling. SHRM kan ook helpen bij actuele vraagstukken zoals het terugdringen van het lerarentekort, personeelsbehoud bij krimp, ontwikkeling van de school als professionele (school)organisatie en goed werkgeverschap. Hoe geven we SHRM vorm in het vo? In deze artikelenreeks bouwen we voort op de 10 opdrachten uit het slothoofdstuk van het katern ‘Werk maken van strategisch HRM’. Ditmaal: versterk het peoplemanagement.

Steeds meer besturen zien strategisch personeelsbeleid (SHRM) als aangrijpingspunt voor kwaliteitsverbetering, onderwijsontwikkeling en professionele ontwikkeling. SHRM kan ook helpen bij actuele vraagstukken zoals het terugdringen van het lerarentekort, personeelsbehoud bij krimp, ontwikkeling van de school als professionele (school)organisatie en goed werkgeverschap. Hoe geven we SHRM vorm in het vo? In deze artikelenreeks bouwen we voort op de 10 opdrachten uit het slothoofdstuk van het katern ‘Werk maken van strategisch HRM’. Ditmaal: breng het beleid tot leven.

“Als je een negatieve testuitslag hebt hoef je je niet meer aan de 1,5 m-maatregelen te houden.’ Of: ‘Als er iemand in de klas positief is getest moet de hele klas een sneltest doen’. Dit zijn stellingen uit de lesmodule ‘Leren over zelftesten’ van het NIBI. Biologiedocent Lianne Bens gaf de lessen.

Leerlingen met een mavo/havo-advies volgen bij Maaswaal NeXT een driejarige brugklas en gaan voor het hoogst haalbare niveau per vak. Hoe zien de lessen eruit? En wat levert het de leerlingen op? Biologiedocent Milou Vermeulen en Djoni van Griensven, docent kunstvakken, beantwoorden deze en andere vragen.

Op het Broeckland College (Christelijke Scholengemeenschap voor VMBO en LO) waren coronatesten door de deelname aan pilots al een beetje ingeburgerd. Algemeen directeur Guido van Hoek vertelt hoe zijn school de leerlingen aanzet tot het gebruik van preventieve zelftesten.

‘Laat de zelftest niet aan je neus voorbij gaan!’, ‘2 cm je neus in (…)’ en nog 20 andere ‘Loesje’-slogans om leerlingen te prikkelen. Of mentorlessen, memes, een webinar voor ouders. Twee scholen vertellen hoe ze campagne voeren voor een veilige werkplek nu de scholen weer opengaan.

Door de coronacrisis stonden scholen én leerlingen het afgelopen jaar voor grote uitdagingen. Voor veel leerlingen zorgde de coronacrisis voor onzekerheid en stress. Welke middelen zetten scholen in om het welzijn van leerlingen te bevorderen? In deze tweede editie van #VOvlogt vertelt Lisette van den Berg (vestigingsdirecteur PRO33 College) hoe zij op school aandacht besteedden aan de mentale gezondheid van leerlingen en welke maatregelen ze namen om leerlingen zo goed mogelijk te ondersteunen.

Achtstegroepers krijgen regelmatig schooladviezen die niet bij de leerling past. De Onderwijsraad adviseert daarom om het selectiemoment voor onderwijsrichting later te laten plaatsvinden. Bij Academie Tien doen ze dit nu een aantal jaren. Schoolleider Albert Wijnsma en leraar Mariëlle Roks-Evers leggen uit hoe dit bijdraagt aan kansengelijkheid en zelfvertrouwen bij leerlingen.

Leerlingen uit het voortgezet onderwijs werkten van 15 maart tot 2 juni volledig thuis aan school. Hoe beoordeel je hun werk in deze tijd? En hoe besluit je wie over kan en wie niet? Het Montessori College Arnhem vraagt de leerlingen zelf om advies.

We hebben geen leer- maar een leefachterstand, stelde scholiere Elze van Houtum in een ingezonden brief in de Volkskrant van 19 februari. Hoe begeleid je leerlingen goed in deze roerige, onzekere tijden? Bij het Niftarlake College in Maarssen is er – wanneer nodig – extra aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of een (mondelinge) aanzegging in een overleg via MS Teams geldt als een schriftelijke aanzegging?.

Een nieuw schoolplan dat niet van hogerhand is opgelegd, dat geen papieren tijger is, maar waar iedereen zich betrokken bij en verantwoordelijk voor voelt. Dat wilde het Amstelveense Keizer Karel College. Hoe gingen ze te werk?

Keuzes maken binnen de schoolbegroting. Dat is kort samengevat hoe Kees van Bergeijk, bestuurder van het Martinuscollege in Grootebroek, omgaat met de nieuwe wet rond de vrijwillige ouderbijdrage. “Je moet nadenken over wat belangrijk is in een school. Naast het educatieve aspect is dat volgens mij ook zeker dat leerlingen op een andere manier ervaringen met elkaar opdoen en zich persoonlijk en sociaal kunnen ontwikkelen. Dus hebben we een fonds opgezet met geld uit onze begroting om dit mogelijk te blijven maken.”

Scholen bereiden zich momenteel volop voor op het Nationaal Programma Onderwijs (NPO), een investeringsprogramma om de gevolgen van corona in het onderwijs op te vangen. In het kader van het NPO zullen (gefinancierd met de additionele gelden voor het NPO) regelmatig tijdelijke arbeidsovereenkomsten met werknemers worden afgesproken. Bij veel schoolbesturen leeft dan ook de vraag hoeveel tijdelijke arbeidsovereenkomsten in het kader van het NPO eigenlijk gegeven mogen worden. De VO-raad zet de mogelijkheden voor zijn leden op een rij.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of medewerkers in een onderwijsondersteunende functie – na corona - gedeeltelijk thuis kunnen blijven werken.

De VO-academie is gestart met een nieuwe video-reeks: VO-praat. In video’s van maximaal tien minuten vertellen bevlogen sprekers hun verhaal. Telkens met een andere insteek, maar altijd over een onderwerp dat relevant is voor de onderwijssector. Anja Hilgers (trainer en coach) en Charlotte Staats (adviseur leiderschapsontwikkeling) gaan in deze editie van VO-praat in op het thema excellent leiderschap.

Het Nationaal Programma Onderwijs toont aan dat we als onderwijs gezien worden, zegt Maryse Knook, bestuurder-directeur bij Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB). “Er wordt erkend dat er echt wat aan de hand is en daar wordt iets tegenover gesteld.” De OSB heeft al concrete plannen voor de inzet van dit geld.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt.

“Achterstand is een negatief woord”, zegt Astrid van Buuren, conrector mavo van het Corderius College in Amersfoort. “Maar de kansen zijn een stuk minder gelijk geworden voor leerlingen. Het is aan ons om ongelijk te gaan handelen, zodat kinderen gelijke kansen krijgen.” Van Buuren sprak tijdens een inspiratiesessie van de VO-raad over hoe de school het Nationaal Programma Onderwijs aanpakt.

Zie het wegwerken van leerachterstand niet als een afzonderlijk project, maar sluit aan bij de bestaande ambities en ontwikkelingen van je school. Dat adviseerde Alexander Volmer, rector van het Ichthus Lyceum in Driehuis, tijdens een inspiratiesessie van de VO-raad over het Nationaal Programma Onderwijs. “Als je aansluit op de bestaande koers, kun je tempo houden en hoef je de ambities en doelen niet aan je medewerkers uit te leggen.”

‘Vakoverstijgend projectmatig onderwijs voor ambitieuze doeners’: dat is hoe bij de gloednieuwe locatie Neuhuyskade van het Haags Montessori Lyceum (HML) het contextrijk onderwijs is ingericht.

Scholen hebben veel vragen over wat er wel en niet wettelijk is toegestaan ten aanzien van het registreren van een eventuele coronabesmetting. Volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) mogen gezondheidsgegevens niet geregistreerd worden. Wat mogen scholen in dit kader volgens de AVG wel en niet doen? Om scholen te ondersteunen hebben de PO-Raad en VO-raad een Q&A ontwikkeld.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of de periode van loondoorbetaling bij ziekte voor werknemers die na hun AOW doorwerken vanaf 1 april 2021 zes in plaats van dertien weken wordt.

Minder toetsen en meer maatwerk: dat was de wens van Stad & Esch. Sinds vorig schooljaar (2019-2020) werkt de school op alle niveaus in de bovenbouw volgens een nieuw PTA dat vrijwel alleen in het examenjaar valt. Hoe pakte de school dat aan?

De VO-academie is gestart met een nieuwe video-reeks: VO-praat. In video’s van maximaal tien minuten vertellen bevlogen sprekers hun verhaal. Telkens met een andere insteek, maar altijd over een onderwerp dat relevant is voor de onderwijssector. Aart Goedhart (adviseur en begeleider bij Wenders) gaat in deze editie van VO-praat in op het thema proceskunde: wat kan er nog als de samenwerking vastloopt?

Vanaf half april krijgen alle scholen in het primair en voortgezet onderwijs zelftesten opgestuurd. Leerlingen en docenten kunnen -als ze in contact zijn geweest met een besmet persoon maar nog zonder verkoudheidsklachten zijn-(asymptomatisch dus) zelf testen of ze het coronavirus dragen. De scholen die onderdeel waren van de pilot sneltesten hebben ervaring met de organisatie van testen op school. Het Cals College in Nieuwegein, het Oosterlicht College in Nieuwegein en Vianen en het Farel College in Ridderkerk waren pilotschool en vertellen hun ervaringen.

Op het Maaswaal College zijn ze na een korte voorbereidingstijd gestart met een driejarige onderbouwopleiding. Leerlingen met een mavo/havo-advies volgen bij Maaswaal NeXT deze driejarige brugklas op hun eigen niveau. Het doel? Meer gemotiveerde leerlingen, meer eigenaarschap en meer plezier in leren.

Het Nijmeegse Citadel College is een jonge school, dertien jaar geleden gestart door een groep enthousiaste mensen met een duidelijke visie: kwalitatief goed onderwijs, geborgenheid en betrokkenheid. Inmiddels zijn er zo’n 1.400 leerlingen. De school heeft meerdere maatwerkprogramma’s voor leerlingen. Een groep docenten gaat onderzoek doen naar de effectiviteit en overlap van deze programma’s om in het voorjaar 2021 beslissingen te kunnen nemen over het vervolg. Martijn Robben is als onderzoekscoördinator direct betrokken, samen met Bram Verweij (teamleider havo/vwo bovenbouw).

Besturen en scholen houden zich steeds meer bezig met ‘kennisgedreven’ werken. De basis van kennisgedreven werken ligt in het reflecteren op (en daarmee het verbeteren van) het handelen van de organisatie of de individuele medewerker. Het gaat om het benutten van kennis, zowel uit onderzoek als uit de praktijk, door bijvoorbeeld (praktijkgericht) onderzoek te doen of schooldata te analyseren en - dat is een essentieel onderdeel - dat toepassen in het werk. Bent u benieuwd hoe uw collega's hun voordeel doen met kennisgedreven werken? Op deze pagina vindt u verwijzingen naar praktijkvoorbeelden die door ons zijn verzameld.

Samen sterk in leren is het motto van stichting Openbaar Onderwijs Groningen. Dat geldt niet alleen voor het onderwijs op de achttien basisscholen, veertien middelbare scholen en vier scholen voor speciaal onderwijs, de stichting wil ook een lerende organisatie zijn met een sterke nadruk op professionalisering. Om onderzoek binnen de organisatie een vaste en duidelijke plek te geven worden didactoraten opgericht. Tom Drukker is projectleider Onderzoeksagenda, Albert Noord is rector op het Harens Lyceum, en voorzitter van de Groninger Opleidingsschool (GOS).

Het Dr. Mollercollege is een van de vier scholen van de OMO Scholengroep De Langstraat in Waalwijk. Een aantal jaren geleden heeft de scholengroep een eigen huisacademie opgericht om docenten de kans te geven permanent met hun professionele ontwikkeling bezig te zijn. Daarnaast zijn onderzoek doen en onderzoekend handelen een belangrijke motor voor de individuele docenten voor de school. Kees Maas is directeur, Helma van der Kamp is coördinator academie en onderzoek van de gehele scholengroep.

Na de eerste lockdown was er in eerste instantie vooral aandacht voor het inhalen van de achterstanden. In tweede instantie begonnen docenten zich af te vragen: wat doet de schoolsluiting met de mentale ontwikkeling van de leerlingen? Het St. Bonifatiuscollege in Utrecht reikt leerlingen hulpmiddelen aan om mentaal gezond te blijven in deze lastige tijd.

Tabor College Oscar Romero in Hoorn begint komend schooljaar met een havo/vwo-brugklas en een tweede brugjaar voor de mavo/havo-brugklas. De ‘dakpanklas’ is op deze school een oude bekende. Deze wordt nu vanwege corona in korte tijd nieuw leven in geblazen.

Het schoolbeleid van ALASCA wordt breed gedragen, omdat iedereen eraan meewerkt. Schoolleiders Mireille en Martijn en leraar Lenn delen hun ervaringen met gespreid leiderschap.

Steeds meer besturen zien strategisch personeelsbeleid (SHRM) als aangrijpingspunt voor kwaliteitsverbetering, onderwijsontwikkeling en professionele ontwikkeling. SHRM kan ook helpen bij actuele vraagstukken zoals het terugdringen van het lerarentekort, personeelsbehoud bij krimp, ontwikkeling van de school als professionele (school)organisatie en goed werkgeverschap.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op een vraag of bij een gecombineerd advies altijd het hoogste advies leidend is bij de toelating van het kind?

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op een vraag of bij een gecombineerd advies altijd het hoogste advies leidend is bij de toelating van het kind?

Op het Metis Montessori Lyceum loopt het vak Wereldburgerschap als een rode draad door de schoolcarrière van alle leerlingen heen. Leerlingen verbreden zo hun horizon en leren de kunst van het samenleven.

Het Christelijk Lyceum Delft koos voor een eigen inrichting van de examencommissie. De checklist met taken die de VO-raad voor deze commissie heeft opgesteld, is opgeknipt en verdeeld over vier experts. Die opdeling hanteert de school ook per afdeling. Met deze stap krijgt de vernieuwing van de examenorganisatie steeds meer vorm.

De VO-academie is gestart met een nieuwe video-reeks: VO-praat. In video’s van maximaal tien minuten vertellen bevlogen sprekers hun verhaal. Telkens met een andere insteek, maar altijd over een onderwerp dat relevant is voor de onderwijssector. Peter Leisink (hoogleraar Bestuurs- en Organisatiewetenschap) vertelt in deze editie van VO-praat hoe u als schoolleider of bestuurder strategisch HRM tot leven kunt brengen in de schoolpraktijk.